การเชื่อมโยงกับเบื้องบนในพิธีกรรมเหยียบเสน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้มุ่งเสนอเกี่ยวกับพิธีกรรมเหยียบเสนซึ่งเป็นพิธีกรรม การรักษาโรคของโนรา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะของการเชื่อมโยงกับมิติแห่งเบื้องบนที่ปรากฏในพิธีกรรมเหยียบเสน ในการศึกษาครั้งนี้ใช้การศึกษาจากเอกสารโดยใช้กรอบแนวคิดเรื่องพิธีกรรมคือการเชื่อมโยงกับมิติแห่งเบื้องบนของกิ่งแก้ว อัตถากร ในการศึกษา
ผลการศึกษาพบว่าในพิธีกรรมเหยียบเสนมีการเชื่อมโยงกับมิติแห่งเบื้องบนใน 3 ลักษณะคือ 1) การเชื่อมโยงกับเบื้องบนผ่านสถานที่ประกอบพิธีกรรม พิธีกรรมเหยียบเสนมักประกอบพิธีกรรมในโรงพิธีกรรมโนราโรงครู ซึ่งสถานที่ดังกล่าวมีระบบระเบียบในการปลูกสร้างที่เชื่อมโยงคติความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์เบื้องบน อีกทั้งเมื่อก่อสร้างเสร็จเรียบร้อยแล้ว ยังมีการกล่าวเชื้อเชิญบรรดาสิ่งศักดิ์สิทธิ์เบื้องบนให้มาประทับยังสถานที่ดังกล่าวอีกด้วย 2) การเชื่อมโยงกับเบื้องบนผ่านผู้ประกอบพิธีกรรม โนราผู้ประกอบพิธีกรรมต้องผ่านการทดสอบด้วยเงื่อนไขบางประการเพื่อทำหน้าที่เป็นผู้ติดต่อเชื่อมโยงกับมิติแห่เบื้องบน ซึ่งหน้าที่ดังกล่าวถูกสงวนไว้เฉพาะผู้ที่ผ่านการทดสอบและอยู่ท่ามกลางความศรัทธาของคนในสังคมจากอดีตจนถึงปัจจุบัน 3) การเชื่อมโยงกับเบื้องบนผ่านอุปกรณ์ที่ใช้ในการประกอบพิธีกรรม อุปกรณ์ที่นำมาใช้ในการประกอบพิธีกรรมล้วนเป็นสิริมงคลและมีนัยยะเชื่อมโยงกับมิติแห่งเบื้องบน จากพิธีกรรมนี้ทำให้เห็นถึงความคิดที่ซ่อนลึกภายในจิตใจของมนุษย์ที่ต้องการอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างโลกมนุษย์กับมิติแห่งเบื้องบนให้เป็นรูปธรรม