การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันและความจงรักภักดีต่อองค์กรของพนักงานกลุ่มอุตสาหกรรมในตลาดหลักทรัพย์ฯ: การวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับ
คำสำคัญ:
ความผูกพันต่อองค์กร, ความจงรักภักดีต่อองค์กร, อุสาหกรรม, โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) พัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันและความจงรักภักดีต่อองค์กรของพนักงานในกลุ่มอุตสาหกรรมที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (2) ทดสอบความสอดคล้องของโมเดลกับข้อมูลเชิงประจักษ์โดยใช้เทคนิคการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับ (MSEM) และ (3) ศึกษาความแตกต่างของระดับความผูกพันและความจงรักภักดีตามปัจจัยประชากรศาสตร์กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ พนักงานระดับปฏิบัติการ จำนวน 8 คน และพนักงานระดับบริหาร จำนวน 8 คน รวมทั้งสิ้น 16 คน จากองค์กรในกลุ่มสินค้าอุตสาหกรรมต่าง ๆ โดยใช้วิธีการสุ่มแบบหลายขั้น เก็บข้อมูลในพื้นที่กรุงเทพฯ ปริมณฑล และนิคมอุตสาหกรรมภาคตะวันออก ผลการวิจัยพบว่า โมเดลเชิงสาเหตุที่พัฒนาขึ้นมีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ในระดับที่ดี (χ² = 120.35, p = 0.08; χ²/df = 1.85; CFI = 0.95; TLI = 0.93; RMSEA = 0.052; SRMR = 0.045) ปัจจัยภายนอก ได้แก่ ภาวะผู้นำ ความยุติธรรมในองค์การ และความพึงพอใจในงาน มีอิทธิพลทางบวกต่อความผูกพันต่อองค์การซึ่งส่งผลต่อความจงรักภักดีอย่างมีนัยสำคัญ (p < .05) การวิเคราะห์ตามปัจจัยประชากรศาสตร์พบว่า เพศและช่วงอายุ มีผลต่อระดับความผูกพันและความจงรักภักดีอย่างมีนัยสำคัญ (p < .05) ขณะที่ระดับการศึกษาไม่มีความแตกต่างอย่างชัดเจน ข้อค้นพบเหล่านี้สามารถนำไปใช้ในการออกแบบนโยบายด้านทรัพยากรมนุษย์ที่เหมาะสมกับความหลากหลายของพนักงาน และใช้โมเดลที่พัฒนาขึ้นเป็นแนวทางในการเสริมสร้างความสัมพันธ์ระหว่างองค์การกับบุคลากรอย่างมีประสิทธิภาพ
เอกสารอ้างอิง
ศิวนันท์ ศิริพิทักษ์. (2555). ปัจจัยของภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงและผลที่มีต่อคุณลักษณะการเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ตามการรับรู้ของพนักงานในสถานประกอบการธุรกิจท่องเที่ยวในเขตกรุงเทพมหานคร. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
ศุภกร พรหิรัญกุล, ณัฐธา เสาวธารกุล, & พรทิพย์ ชุมเมืองปักษ์. (2564). ปัจจัยการเสริมสร้างบุคลากรให้มีความจงรักภักดีต่อองค์กรในภาคธุรกิจอุตสาหกรรม. วารสารบริหารธุรกิจอุตสาหกรรม, 14(2), 400–412.
เสถียร แป้นเหลือ. (2550). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างภาวะผู้นำองค์กรกิจกรรมนักศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (วิทยานิพนธ์ปริญญาศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สุทธิพงษ์ เกียรติวิชช์. (2561). การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของความผูกพันต่อองค์การของพนักงานกลุ่มธุรกิจค้าปลีกในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล: การวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้างพหุระดับ. วารสารเวรีเดียน, 11(3), 2031–2041.
อังศินันท์ อินทรกำแหง, & ทัศนา ทองภักดี. (2549). การพัฒนารูปแบบสมรรถนะด้านผู้นำทางวิชาการของอาจารย์ในมหาวิทยาลัยของรัฐ. กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
Albrecht, S. L., Bakker, A. B., Gruman, J. A., Macey, W. H., & Saks, A. M. (2015). Employee engagement, human resource management practices and competitive advantage: An integrated approach. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 2(1), 7–35.
Allen, D. G., & Grisaffe, D. B. (2001). Employee commitment to the organization and customer reactions: Mapping the linkages. Human Resource Management Review, 11(3), 209–236.
Colquitt, J. A., Scott, B. A., Rodell, J. B., Long, D. M., Zapata, C. P., Conlon, D. E., & Wesson, M. J. (2013). Justice at the millennium, a decade later: A meta-analytic test of social exchange and affect-based perspectives. Journal of Applied Psychology, 98(2), 199–236.
Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1–55.
Jaros, S. J., Jermier, J. M., Koehler, J. W., & Sincich, T. (1993). Effects of continuance, affective, and moral commitment on the withdrawal process. Academy of Management Journal, 36(5), 951–995.
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61–89.
Niehoff, B. P., & Moorman, R. H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527–556.
Schaufeli, W. B. (2017). Applying the job demands-resources model. Organizational Dynamics, 46(2), 120–132.
Schneider, B., Ehrhart, M. G., & Macey, W. H. (2017). Organizational climate and culture. Annual Review of Psychology, 64(1), 361–388.
Ting, Y. (1997). Determinants of job satisfaction of federal government employees. Public Personnel Management, 26(3), 313–334.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 Journal of Industrial Business Administration
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
