การพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมของกลุ่มทอผ้าย้อมครามเพื่อยกระดับสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อวิเคราะห์ทุนชุมชนสำหรับการออกแบบพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนบนฐานคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ 2. เพื่อพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมเชิงเศรษฐกิจสร้างสรรค์ด้วยการออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชนอย่างมีส่วนร่วม ใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้ประกอบการชุมชน คณะกรรมการกลุ่มทอผ้าย้อมคราม ผู้นำชุมชน และเจ้าหน้าที่ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการส่งเสริมการจัดการกลุ่มอาชีพ จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แนวทางการสัมภาษณ์เชิงลึก แนวทางการสนทนากลุ่ม แนวทางการสังเกตการณ์ และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีวิจัยเชิงพรรณนา
ผลการวิจัย พบว่า 1. ทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนบ้านนาบัว ตำบลหนองแวงใต้ อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร และชุมชนบ้านบะหว้า ตำบลบะหว้า อำเภออากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร ประกอบด้วย ทุนทางด้านชีวภาพ ทุนทางด้านวัฒนธรรม และทุนทางด้านสังคม ที่สามารถนำใช้ในการออกแบบพัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน 2. ชุมชนได้มีการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมเชิงเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของชุมชนด้วยการออกแบบลายผ้ามัดหมี่ที่เกิดจากการใช้ทุนทางปัญญา คือ ฐานความรู้เดิม ภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านการทอผ้าย้อมคราม (ทุนทางวัฒนธรรม) และความรู้ใหม่ เพื่อนำมาต่อยอดประสบการณ์ของมนุษย์ (ทุนมนุษย์) และใช้ทักษะการประยุกต์ (ทุนทางสังคม) ในการสร้างสรรค์ลวดลายผ้ามัดหมี่ที่เป็นผลิตภัณฑ์อัตลักษณ์ชุมชน
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม. (2566). ยุทธศาสตร์กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม 4 ปี (พ.ศ.2553 – 2556). http://strategy.dip.go.th/tabid/71/Default.aspx.
ไกรฤกษ์ ปิ่นแก้ว. (2544). เศรษฐกิจสร้างสรรค์ ทุนวัฒนธรรมและโอกาสทางธุรกิจ. วารสารนักบริหาร, 31(1), 32-37.
ชาย โพธิสิตา. (2564). ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 9). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ช่อพฤกษ์ ผิวกู่. (2561). แนวทางการพัฒนาทุนวัฒนธรรมนวัตกรรมสู่ Thailand 4.0. ใน รายงานสืบเนื่องการประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 4 (น. 134–142). สถาบันวิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร.
นครินทร์ น้ำใจดี. (2565). การพัฒนาสินค้าทางวัฒนธรรม ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ในย่านเมืองเก่าเชียงราย อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 14(2), 218-131.
ประชิด ทิณบุตร และนรรชนภ ทาสุวรรณ. (2561). การใช้ทุนทางวัฒนธรรมเพื่อการออกแบบพัฒนาตราสัญลักษณ์และรูปลักษณ์บรรจุภัณฑ์สินค้าประเภทสมุนไพร สำหรับกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ในเขตพื้นที่กลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนบน 2. วารสารจันทรเกษมสาร, 24(47), 126-141.
พนิดา สมประจบ และบุญเรือง สมประจบ. (2551). การพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ผ้าฝ้ายย้อมครามของกลุ่มทอผ้าฝ้ายย้อมคราม บ้านเชิงดอย จังหวัดสกลนคร ในโครงการหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์. คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี.
มติชนออนไลน์. (2561). สภาหัตถศิลป์โลกรับรองสกลนครเป็น “World Craft City for Natural Indigo”. www.matichon.co.th/news-monitor/news_865538.
วิภาวี กฤษณะภูติ. (2553). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการวิจัยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงถักทอโอทอปสู่การพึ่งตนเองอย่างยั่งยืน. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 11 พ.ศ. 2555-2559. https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=9513
สำนักงานสถิติจังหวัดสกลนคร. (2566). สภาพทางเศรษฐกิจ. ค้นเมื่อ 25 ธันวาคม 2566, จาก http://www.sakonnk. nso.go.th/
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In: Richardson, J., Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. 241–58.
Howkins, J. (2013). The Creative Economy: How People Make Money from Ideas. (2nd ed). Penguin Books Ltd.
