Traditional Ecological Knowledge in Mala Khamchan’s Novels

Main Article Content

Ruttanawadee Papang
ธัญญา สังขพันธานนท์

Abstract

This article aimed to study traditional ecological knowledge in Mala Khamchan's novels by analyzing 13 novels. The key concepts employed in this study encompassed ecocriticism, traditional ecological knowledge, and animal studies. The results revealed that Mala Khamchan's novels contain traditional ecological knowledge reflecting the holistic worldview of the Lanna people towards the world and nature. The study identified three main points. Firstly, traditional ecological knowledge encompasses geography, forests, and the relationship between humans and animals. Secondly, it is intertwined with the Lanna way of life, encompassing knowledge about humans, rice, soil, water, and forests. Lastly, traditional ecological knowledge and nature conservation mirror the Lanna people's perspective, as they place a high value on nature even in a capitalist context. In conclusion, this article highlights the Lanna people's reverence for nature and emphasizes that humans are an integral part of the ecosystem, intricately dependent on the natural world.an importance to nature and human are the part of the ecosystem that depended on nature.

Article Details

Section
บทความวิจัย

References

ตรีศิลป์ บุญขจร. (2547). นวนิยายกับสังคมไทย .กรุงเทพฯ: สร้างสรรค์.

ทองแถม นาถจำนง. (2561). “วัฒนธรรมแถน” ใน ชลธิรา สัตยาวัฒนา. (2561). ใน ด้ำ แถน กำเนิดรัฐไท

สาวรกรากต้นตอ คนไท ชุมชนไท-ลาว และความเป็นไท/ไต/ไทย/สยาม. (หน้า 476-298). กรุงเทพฯ : ชนนิยม.

ภารดี มหาขันธ์ และนันท์ชญา มหาขันธ์. (2557). พรรณไม้ในวิถีชีวิตของคนไทย: พรรณไม้ในประเพณีชีวิต

(ปลูกเรือน แต่งงาน การเกิด โกนจุก บรรพชาสามเณร อุปสมบท และการตาย). วารสาร

มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 22(38), 1-23.

มาลา คำจันทร์. (2523). หมู่บ้านอาบจันทร์. กรุงเทพฯ : ต้นอ้อ.

มาลา คำจันทร์. (2534). เมืองลับแล. กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย.

มาลา คำจันทร์. (2544ก). ไอ้ค่อม (พิมพ์ครั้งที่หก). กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย.

มาลา คำจันทร์. (2544ข). ไพรอำพราง. กรุงเทพฯ : มติชน.

มาลา คำจันทร์. (2546). ใต้หล้าฟ้าหลั่ง (พิมพ์ครั้งที่สอง). กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย.

มาลา คำจันทร์. (2547ก). ดาบอุปราช (พิมพ์ครั้งที่สอง). กรุงเทพฯ : มติชน.

มาลา คำจันทร์. (2547ข). บ้านไร่ชายดง (พิมพ์ครั้งที่สาม). กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย.

มาลา คำจันทร์. (2548). นางถ้ำ (พิมพ์ครั้งที่สอง). กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย.

มาลา คำจันทร์. (2552). สร้อยสุคันธา (พิมพ์ครั้งที่สอง). กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย.

มาลา คำจันทร์. (2554). ลูกข้าวนึ่ง. กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย.

มาลา คำจันทร์. (2557). เด็กบ้านดอย (พิมพ์ครั้งที่หก). กรุงเทพฯ : สยามปริทัศน์.

มาลา คำจันทร์. (2558). แสงออน. กรุงเทพฯ : ฅนวรรณกรรม.

มาลา คำจันทร์. (2560). เขี้ยวเสือไฟ ฉบับสองภาษา (พิมพ์ครั้งแรก). กรุงเทพฯ : สยามปริทัศน์.

รัชชานนท์ สมบูรณ์ชัย ผานิตย์ นาขยัน และปรมินทร์ นาระทะ. (2564). ความแตกต่างทางชาติพันธุ์กับ

ภูมิปัญญาท้องถิ่นในอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้. มนุษยสังคมสาร, 19(2), 91-107.

รุ้งนภา ยรรยงเกษมสุข. (2557). โลกาภิวัตน์ ท้องถิ่นนิยม กับการโหยหาอดีต. วารสารเศรษฐศาสตร์

การเมืองบูรพา มหาวิทยาลัยบูรพา. ปีที่ 2(2), 1-15.

วิถี พานิชพันธ์. (2548). วิถีล้านนา. เชียงใหม่ : ซิลค์เวอร์ม.

วิทย์ ศิวะยานนท์. (2531). วรรณคดีและวรรณคดีวิจารณ์. กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช.

สามารถ ใจเตี้ย. (2560). นิเวศวัฒนธรรมชุมชนล้านนากับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ. วารสารมนุษย

สังคมสาร (มสส) มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 15(2), 59-65.

สำนักส่งเสริมศิลปวัฒนธรรมและล้านนาสร้างสรรค์. (2565). สวยดอก. (29 เมษายน 2566) : ได้มาจาก

https://art-culture.cmu.ac.th/Lanna/articleDetail/2683

สุกัญญา เชาว์น้ำทิพย์. (2549). อัตลักษณ์ของชาวล้านนาที่ปรากฏในนวนิยายของมาลา คําจันทร์.

(วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ,

สุนทร คำยอด. (2558). ภาพเสนอและอุดมการณ์สิ่งแวดล้อมของชาติพันธุ์ปกาเกอะญอในวรรณกรรมเยาวชน

ของมาลา คำจันทร์. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 3(1), 73-94.

สุนทร คำยอด. (2562). อุดมการณ์สิ่งแวดล้อมในนวนิยายเรื่องไพรพิสดารของมาลา คำจันทร์. วารสารศิลป

ศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 7(1), 138-151.

สุพจน์ ใหม่กันทะ. (2560). เครื่องง้า เครื่องประดับอลังการ. วารสารข่วงผญา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่,

(2017), 63-78.

สุรธัชนุกูล นุ่นภูบาล. (2560). องค์ความรู้เชิงนิเวศแบบดั้งเดิมในวรรณกรรมพื้นบ้านอีสาน. (วิทยานิพนธ์

ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาสารคาม : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม,.

หทัยวรรณ ไชยะกุล. (2556). วรรณกรรมล้านนาร่วมสมัย (พ.ศ.2413-2550): การสืบทอด ภูมิปัญญาและการ

สร้างสรรค์. กรุงเทพฯ : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).

อุดม รุ่งเรืองศรี. (2547). พจนานุกรมล้านนา-ไทย ฉบับแม่ฟ้าหลวง. ปรับปรุงครั้งที่ 1. เชียงใหม่ : มิ่งเมือง.

Berkes F. (1993). “Traditional Ecological Knowledge in Perspective” In Julian T.

Inglis. (Ed.). (1993). Traditional Ecological Knowledge Concepts and Cases. Canada : Ottawa, pp. 1-12.

Cokinos C. (1994). “What Is Ecocriticism?”. In Defining Ecocritical Theory and Practice. from Sixteen

Position Papers from the 1994 Western Literature Association Meeting Salt Lake City, Utah-

-6 October 1994, p. 3.