สิทธิของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องคดีปกครองตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ.2542
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1.ทราบแนวคิดและทฤษฎีในทางกฎหมายเกี่ยวกับสิทธิของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องคดีปกครอง 2.เปรียบเทียบสิทธิของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องคดีปกครองตามกฎหมายของประเทศไทยกับกฎหมายของต่างประเทศรวมถึงกติการะหว่างประเทศ 3. เสนอแนะแนวทางพัฒนากฎหมายเพื่อให้เกิดการคุ้มครองสิทธิของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องคดีปกครองได้อย่างเป็นธรรมและมีมาตรฐาน ซึ่งการวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยใช้ระเบียบการวิจัยเชิงพรรณาโดยการทบทวนเอกสารทางวิชาการที่เกี่ยวข้องมาสังเคราะห์และประมวลผลด้วยการพรรณนาวิเคราะห์
ผลการศึกษาพบว่า การดำเนินคดีของศาลปกครองมีลักษณะพิเศษแตกต่างไปจากการดำเนินคดีของศาลยุติธรรม โดยศาลปกครองใช้ระบบไต่สวนในการพิจารณาคดีปกครองซึ่งเป็นข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐกับเอกชนหรือข้อพิพาทระหว่างหน่วยงานทางการปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐด้วยกันเอง ซึ่งคดีปกครองส่วนใหญ่จะเป็นข้อพิพาทระหว่างเอกชนกับหน่วยงานทางปกครองหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐ ซึ่งมีพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ที่กำหนดหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการฟ้องคดีและการดำเนินคดีปกครอง แม้เจ้าหน้าที่รัฐเป็นฝ่ายถูกฟ้องในคดีปกครองจะไม่มีปรากฎถึงการคุ้มครองสิทธิของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องในคดีปกครองตามพระราชบัญญัติดังกล่าว อันสอดคล้องกับกฎหมายในต่างประเทศที่ไม่ได้มีการกำหนดสิทธิของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องคดีเช่นกัน เนื่องจากการที่คู่กรณีในคดีปกครองนั้นอยู่ในฐานะไม่เท่าเทียมกันโดยเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องในคดีปกครองอยู่ในฐานะที่เหนือกว่าเอกชนเนื่องจากเป็นผู้ใช้อำนาจทางปกครองในการออกกฎ คำสั่ง หรือการกระทำอื่นใดตามกฎหมาย อนึ่ง แม้ประเทศไทยมีพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 อันเป็นกฎหมายที่วางหลักเกณฑ์ทั่วไปในการปฏิบัติหน้ที่ราชการของเจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครองโดยเฉพาะอย่างยิ่งในการออกคำสั่งทางปกครองว่าจะต้องเตรียมการและดำเนินการอย่างไรเพื่อให้เจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครองใช้เป็นหลักในการปฏิบัติราชการ ขณะเดียวกันได้วางหลักเกณฑ์ต่างๆเพื่อคุ้มครองสิทธิของเอกชนด้วย อันถือเป็นกฎหมายที่คุ้มครองสิทธิสิทธิเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องในคดีปกครองในการใช้อำนาจทางปกครองตามที่กฎหมายกำหนดไว้ได้อย่างเหมาะสมและมีมาตรฐาน แต่ควรมีการแก้ไขเพิ่มเติมบทบัญญัติที่เป็นการคุ้มครองสิทธิของเจ้าหน้าที่รัฐผู้ถูกฟ้องในคดีปกครองไว้ในพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 ด้วยเพื่อเป็นการส่งเสริมธรรมาภิบาลและสร้างความเป็นธรรมให้แก่ทุกฝ่ายในคดีปกครองเช่นกัน
Article Details
References
กมลชัย รัตนสกาววงศ์. (2544). หลักกฎหมายปกครองเยอรมัน. ศูนย์ยุโรปศึกษาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เกรียงไกร เจริญธนาวัฒน์.(2556). หลักพื้นฐานกฎหมายมหาชน (พิมพ์ครั้งที่ 2).วิญญูชน.
จิรนิติ หะวานนท์.(2558). คําอธิบายกฎหมายปกครอง (ภาคทั่วไป). สํานักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา.
ชาญชัย แสวงศักดิ์. (2558). คำอธิบายกฎหมายจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง (พิมพ์ครั้งที่ 9).วิญญูชน.
นิตยา จงแสง. (2559).วิทยานิพนธ์เรื่องการรับรองและคุ้มครองศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ : ศึกษากรณีการกำหนดสถานะของสภาพบุคคล.นิติศาสตรมหาบัณฑิต.คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
บรรเจิด สิงคะเนติ. (2547). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคดีปกครองเยอรมัน.โครงการตำราและวารสารนิติศาสตร์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
บรรเจิด สิงคะเนติ.(2562). หลักพื้นฐานเกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ (พิมพ์ครั้งที่ 6).วิญญูชน.
บรรเจิด สิงคะเนติ.(2558).รายงานวิจัยเรื่องหลักความได้สัดส่วนในการตรวจสอบขอบเขตอำนาจรัฐตามมาตรา 29 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (พุทธศักราช 2550) . สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ.
บัญชา แสงจันทร์.(2559).วิทยานิพนธ์เรื่องการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมทางปกครองของประชาชน : ศึกษากรณีปัญหาและอุปสรรคที่เกิดจากระบบศาลและวิธีพิจารณาคดีปกครอง,นิติศาสตรมหาบัณฑิต.คณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิต พัฒนบริหารศาสตร์.
มานัส สุดตะพรม.(2559).สารนิพนธ์เรื่องปัญหาการลงโทษทางวินัยแก่เจ้าหน้าที่ของรัฐที่พ้นจากตำแหน่งไปก่อนที่คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติชี้มูลความผิด.สารนิพนธ์มหาบัณฑิต. คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม.
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์. (2557). เอกสารวิชาการส่วนบุคคลเรื่องศาลปกครองกับการดำรงหลักนิติธรรม.หลักสูตรหลักนิติธรรมเพื่อประชาธิปไตย รุ่นที่ 5 วิทยาลัยรัฐธรรมนูญ สถาบันรัฐธรรมนูญศึกษา สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ.
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์. (2547).หลักความชอบด้วยกฎหมายของการกระทําทางปกครอง.เอกสารประกอบการอบรมพนักงานคดีปกครอง ระดับต้น รุ่นที่ 1.
สุรพล ศรีวิทยา.(2558). รายงานการศึกษาวิจัยเรื่องการปฏิบัติหน้าที่ขององค์กรภาครัฐตามหลักนิติธรรมภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550.สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ.
เอกบุญ วงศ์สวัสดิกุล และบรรเจิด สิงคะเนติและคณะ. (2549). รายงานการวิจัยเรื่องวิธีพิจารณาคดีปกครองเปรียบเทียบ. . สถาบนัวิจัยและให้คำปรึกษาแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พัชฌา จิตรมหึมา. (2560).แนวคิดและหลักการไกลเกลี่ยข้อพิพาทในศาลปกครองฝรั่งเศสที่แก้ไขเพิ่มเติมใหม่ ค.ศ. 2016 ตามประมวลกฎหมายความยุติธรรมทางปกครองของสาธารณรัฐฝรั่งเศส. https://www.krisdika.go.th/data/activity/act294.pdf.
M.Philippe MARTIN.(2544).ระบบวิธีพิจารณาคดีปกครองในประเทศฝรั่งเศส.https://www.admincourt.go.th/admincourt/upload/webcms/Academic/Academic_191212_145055.pdf.