แนวทางการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับกลุ่มเยาวชนของวัดต๊ำม่อน ตำบลบ้านต๊ำ อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับกลุ่มเยาวชนตามแนวทางพระพุทธศาสนา 2) เพื่อศึกษากิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับกลุ่มเยาวชนของวัดต๊ำม่อน และ3) เพื่อนำเสนอแนวทางการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับกลุ่มเยาวชนของวัดต๊ำม่อน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต และการมีส่วนร่วมในกิจกรรม มีผู้ให้ข้อมูลจำนวน 30 รูป/คน โดยการคัดเลือกแบบเจาะจง และวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1) การส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับกลุ่มเยาวชนตามแนวทางพระพุทธศาสนา ปัจจุบันเยาวชนกำลังเผชิญกับปัญหาสังคมที่ซับซ้อนหลากหลาย เช่น ความก้าวร้าว การทะเลาะวิวาท การติดเกมและสื่อออนไลน์ พฤติกรรมเสี่ยงต่างๆ รวมทั้งการขาดความรับผิดชอบ การแก้ไขปัญหาเหล่านี้โดยประยุกต์ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา เช่น พรหมวิหาร 4 เพื่อสร้างเมตตาและลดความก้าวร้าว, อิทธิบาท 4 เพื่อพัฒนาการใช้เทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์, อบายมุข 6 และเบญจศีล เพื่อป้องกันพฤติกรรมเสื่อมเสีย และฆราวาสธรรม 4 เพื่อเสริมสร้างความซื่อสัตย์ อดทน และเสียสละ การส่งเสริมปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมเหล่านี้ให้แก่เยาวชน จะช่วยให้เยาวชนมีพัฒนาการทางกาย จิตใจ และสังคมที่มั่นคง พร้อมเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาสังคมอย่างยั่งยืน 2) กิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับกลุ่มเยาวชนของวัดต๊ำม่อน วัดต๊ำม่อนได้พัฒนากิจกรรมปลูกฝังคุณธรรมแก่เยาวชน โดยยึดหลักการบูรณาการ “บวร” (บ้าน–วัด–โรงเรียน) ส่งผลให้กิจกรรมมีความหลากหลาย ครอบคลุมทั้งด้านศาสนา วัฒนธรรม และสังคม กิจกรรมการเรียนรู้และพัฒนาตน เช่น ศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ ค่ายกล้าคุณธรรม และโครงการบรรพชา–อุปสมบทภาคฤดูร้อน เพื่อเสริมสร้างวินัย ความรับผิดชอบ ความกตัญญู และการเสียสละ, กิจกรรมสืบสานวัฒนธรรม เช่น การทำบุญตักบาตร เวียนเทียน และสวดมนต์ข้ามปี ปลูกฝังความเคารพในประเพณี ความภาคภูมิใจในรากเหง้า และการสืบสานคุณค่าของชุมชน รวมทั้งกิจกรรมจิตอาสาและสังคม เช่น การบำเพ็ญประโยชน์ การดูแลผู้สูงอายุ และการร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวกับสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์เพื่อพัฒนาความเมตตา ความสามัคคี และความรับผิดชอบต่อส่วนรวม 3) แนวทางการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับกลุ่มเยาวชนของวัดต๊ำม่อน ได้แก่ (1) การพัฒนาหลักสูตรและกิจกรรมที่เน้นการคิดวิเคราะห์และแก้ปัญหาเชิงสถานการณ์ (2) การขยายการเรียนรู้เชิงบูรณาการในพื้นที่จริงผ่านกิจกรรมจิตอาสาและชุมชน (3) การสร้างความร่วมมือระหว่างบ้าน วัด โรงเรียน และชุมชน (บวร) เพื่อปลูกฝังคุณธรรมอย่างองค์รวม (4) การส่งเสริมการปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวันเพื่อพัฒนาสติ สมาธิ และปัญญา และ (5) การใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือเผยแผ่ธรรมะให้เข้าถึงง่ายและสอดคล้องกับพฤติกรรมเยาวชน แนวทางทั้ง 5 นี้ เป็นกระบวนการบ่มเพาะที่ครอบคลุมทั้งความรู้ การปฏิบัติจริง และการใช้ชีวิตร่วมสมัย อันนำไปสู่การพัฒนาเยาวชนให้มีจิตใจเข้มแข็ง มีความรับผิดชอบ และพร้อมสร้างสรรค์สังคมที่ดีงามและยั่งยืน
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาขอรับการตีพิมพ์ในวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ จะต้องไม่เคยตีพิมพ์หรืออยู่ระหว่างการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิเพื่อตีพิมพ์ในวารสารอื่น รวมทั้งผู้เขียนจะต้องคำนึงถึงจริยธรรมการวิจัย ไม่ละเมิดหรือคัดลอกผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตนเอง ซึ่งทางวารสารฯ ได้กำหนดความซ้ำของผลงาน ด้วยโปรแกรม CopyCat เว็บ Thaijo ในระดับ ไม่เกิน 25%
ในกรณีที่ บทความวิจัยมีกระบวนการวิจัยเกี่ยวข้องกับมนุษย์ ผู้นิพนธ์จะต้องส่งหลักฐานการรับรองจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์มาประกอบการลงตีพิมพ์ด้วยจึงจะได้รับการพิจารณาลงตีพิมพ์ในวารสาร
ผู้เขียนบทความจะต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์การเสนอบทความเพื่อตีพิมพ์ในวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ รวมทั้งระบบการอ้างอิงต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ โดยรวมทั้งทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์และวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
ณฐกร ไชยบุตร. (2566). รูปแบบการเสริมสร้างคุณธรรมและจริยธรรมของเยาวชนบนฐานคำสอนผญ๋าล้านนาจังหวัดเชียงใหม่. วารสารสันติสุขปริทรรศน์, 4(2), 91–105.
ธัญญ์นภัส วิรัตน์เกษม. (2564). การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมด้านพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมในวิถีชีวิตความปกติใหม่ (New Normal) ของนักเรียนโรงเรียนเทศบาลวัดโพธิ์ จังหวัดชลบุรี. วารสารวิชาการวิทยาลัยสันตพล, 7(2), 114–127.
พระครูปัญญาธรรมสาทร (คารม ฐิตธมฺโม). (2562). บทบาทของพระสงฆ์ในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมแก่เยาวชน ตำบลหนองหลัก อำเภอไชยวาน จังหวัดอุดรธานี. วารสารการศึกษาพุทธและการวิจัย, 5(2), 253–264.
พระครูโสภิตสัทธาธรรม. (2560). รูปแบบการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับเยาวชน ของวัดในจังหวัดสิงห์บุรี. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระปลัดนิคม กตปญฺโญ. (2564). การพัฒนาเยาวชนต้นแบบด้านคุณธรรมจริยธรรมของคณะสงฆ์จังหวัดสุราษฎร์ธานี. ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาประเสริฐ สุเมโธ (เพชรศรี). (2557). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวพุทธวิธีเพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค์ด้านคุณธรรมจริยธรรม. วารสารเกษมบัณฑิต, 15(1), 56–74.
โรงเรียนสามโคก องค์การบริหารส่วนจังหวัดปทุมธานี. (2568). ค่ายสามโคกปลูกปัญญา เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรมให้นักเรียน. แหล่งที่มา https://pathumpao.go.th สืบค้นเมื่อ 6 มิถุนายน 2568.
วัดชลประทานรังสฤษดิ์. (2568). หอจดหมายเหตุพุทธทาส อินทปัญโญ. แหล่งที่มา https://pagoda.or.th สืบค้นเมื่อ 20 มิถุนายน 2568.
ศูนย์การศึกษาพิเศษ จังหวัดพะเยา. (2568). รายงานผลการดำเนินงานโครงการกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนประจำจังหวัดพะเยา. แหล่งที่มา https://anyflip.com/napxq/dyom/basic สืบค้นเมื่อ 6 มิถุนายน 2568.
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. (2568). วิกิชุมชน. แหล่งที่มา https://wikicommunity.sac.or.th/community/124 สืบค้นเมื่อ 6 มิถุนายน 2568.
สมพงษ์ จิตระดับ และอัญญมณี บุญชื่อ. (2551). หลักสูตรสิทธิเด็กและการวางแผนท้องถิ่นเพื่อเด็กและเยาวชน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์วิจัยและพัฒนานวัตกรรมการศึกษาเพื่อเด็กและผู้มีความต้องการพิเศษ คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.