แนวทางส่งเสริมการท่องเที่ยวทางพระพุทธศาสนา วัดพระธาตุดอยคำ ตำบลร่มเย็น อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา

Main Article Content

พระครูปลัดตะวัน อจฺฉริยสิทฺธิ (กันทะสอน)
นภาพร หงษ์ทอง
ชูชาติ สุทธะ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันและข้อมูลบริบทการจัดการท่องเที่ยวของวัดพระธาตุดอยคำ 2) ประเมินศักยภาพการท่องเที่ยวทางพระพุทธศาสนาของวัดพระธาตุดอยคำ และ 3) เสนอแนวทางในการส่งเสริมการท่องเที่ยวทางพระพุทธศาสนาวัดพระธาตุดอยคำ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมวิธี ประกอบด้วยการวิจัยเชิงปริมาณใช้แบบสอบถามกลุ่มตัวอย่างประชาชน นักท่องเที่ยว ผู้มาปฏิบัติธรรม จำนวน 50 คน ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพื้นฐาน คือ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิจัยเชิงคุณภาพโดยการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมการท่องเที่ยว จำนวน 10 รูป/คน ทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา


ผลการวิจัยพบว่า 1) วัดพระธาตุดอยคำมีการจัดการท่องเที่ยว 6 ด้าน ได้แก่ (1) ด้านศาสนสถาน มีองค์พระธาตุและพระเจ้าทันใจ เสนาสนะต่างๆ (2) ด้านแหล่งเรียนรู้ มีจิตรกรรมฝาผนังที่สะท้อนประวัติศาสตร์ (3) ด้านการบริหารจัดการวัด มีเจ้าอาวาสเป็นประธานตามภารกิจคณะสงฆ์ทั้ง 6 ด้าน (4) ด้านสิ่งอำนวยความสะดวก มีป้ายบอกทาง ห้องน้ำ ลานจอดรถ และมุมพักผ่อน (5) ด้านการมีส่วนร่วมกับชุมชน มีการวางแผนและจัดกิจกรรมร่วมกัน และ (6) ด้านกิจกรรมประเพณี มีประเพณีสรงน้ำพระธาตุ และตักบาตรเทโวโรหณะ กินอ้อผญ๋า 2) ศักยภาพการท่องเที่ยวทางพระพุทธศาสนา โดยรวมอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลำดับศักยภาพจากมากไปน้อย ได้แก่ ด้านสิ่งดึงดูดใจ ด้านการเข้าถึง และด้านสิ่งอำนวยความสะดวก และ 3) แนวทางส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยบูรณาการด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ประกอบด้วย (1) การประชาสัมพันธ์สิ่งดึงดูดใจ ด้วยพละ 4 และสัปปายะ 7 เพื่อพัฒนาสื่อให้เข้าถึงง่ายและสร้างบรรยากาศที่เอื้อต่อการเรียนรู้และปฏิบัติธรรม (2) การพัฒนาศักยภาพการเข้าถึงแหล่งท่องเที่ยว ด้วยปฏิสันถาร 2 เพื่อให้การเดินทางสะดวกและปลอดภัย 3) การยกระดับสิ่งอำนวยความสะดวกและสิ่งแวดล้อม ด้วยสัปปายะ 7 และพละ 4 เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการ (4) การสร้างกิจกรรมใหม่และความร่วมมือกับชุมชน ด้วยสาราณียธรรม 6 และพละ 4 เพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์และการพัฒนาอย่างยั่งยืน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
อจฺฉริยสิทฺธิ (กันทะสอน) พ. ., หงษ์ทอง น. ., & สุทธะ ช. . (2025). แนวทางส่งเสริมการท่องเที่ยวทางพระพุทธศาสนา วัดพระธาตุดอยคำ ตำบลร่มเย็น อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์, 6(4), 98–109. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JOB_EHS/article/view/293562
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรณีย์ ถนอมกุล. (2547). พฤติกรรมการท่องเที่ยวเชิงพุทธของนักท่องเที่ยวที่มาเที่ยวในจังหวัดสกลนคร. วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

กรมการศาสนา. (2557). แนวทางการดำเนินงาน โครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวเส้นทางแสวงบุญในมิติศาสนา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม.

นภาพร หงษ์ทอง และคณะ. (2560). 9 พระธาตุ 9 อำเภอ: จากตำนานสู่การเชื่อมโยงเครือข่ายการท่องเที่ยวทางพุทธศาสนาในจังหวัดพะเยา. รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

นาคฤทธิ์. (2545). พุทธตำนานพระเจ้าเลียบโลก ฉบับฉะสาง. เชียงใหม่: ลานนาการพิมพ์.

ปิ่นฤทัย คงทอง และคณ, (2561). ศักยภาพทางการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมของวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช ในมุมมองของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ. วารสารราชภัฏสุราษฎร์ธานี. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 5(2), 254-250.

พระครูสุจิณเจติยานุการ (สุทฺธาจาโร/เดชสอน). (2559). วิเคราะห์จริยธรรมของชุมชนในการส่งเสริมการท่องเที่ยววัดพระธาตุผาเงา ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาสุทิตย์ อาภากโร (อบอุ่น) และคณะ. (2556). การพัฒนารูปแบบและกระบวนการจัดการท่องเที่ยวทางพระพุทธศาสนาในประเทศไทย. รายงานการวิจัย. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

พระอลงกรณ์ ฐานสิริ (แก้ววิเศษ). (2560). การศึกษาแนวทางส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงพุทธของวัด พระพุทธรูป 9 ส. ในจังหวัดหนองคาย. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.