การสื่อสารแบบมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนโดยชุมชนเป็นแกนหลัก

Main Article Content

อรรฆชัย ตระการศาสตร์
กานต์ บุญศิริ
วิทยาธร ท่อแก้ว

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอเกี่ยวกับการสื่อสารแบบมีส่วนร่วม ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาที่ยั่งยืนโดยชุมชนเป็นแกนหลัก จากการสังเคราะห์งานวิจัยเรื่องการสื่อสารเพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนสภาองค์กรชุมชน พบว่า การพัฒนาที่ยั่งยืนประชาชนต้องมีส่วนร่วมในกระบวนการร่วมคิด ร่วมตัดสินใจ ร่วมดำเนินการและร่วมรับประโยชน์จากการพัฒนานั้น โดยมีการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมเป็นเครื่องมือสำคัญตั้งแต่ขั้นตอนการส่งข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการพัฒนาและงบประมาณจากผู้ส่งสาร คือ เจ้าหน้าที่ภาครัฐ ผู้นำชุมชน เครือข่ายภาคเอกชน และภาคประชาชน ไปยังประชาชนผู้รับสารแบบสื่อสารสองทาง คือ ผู้ส่งสารและผู้รับสารสามารถแลกเปลี่ยนข่าวสารกันได้โดยอิสระ ผ่านสื่อบุคคล สื่อสิ่งพิมพ์ และสื่อโซเชียลมีเดีย บทความนี้จึงนำเสนอมุมมองการสื่อสารและการมีส่วนร่วมของประชาชนในกระบวนการพัฒนาอย่างยั่งยืนที่เป็นเสมือนเงาของกันและกัน โดยการสื่อสารจะเป็นกลไกในการสร้างความรู้ความเข้าใจและความจําเป็นของการพัฒนาอย่างยั่งยืน ซึ่งมีหัวใจสำคัญอยู่ที่ความมีอัตลักษณ์ร่วมของชุมชน การสร้างความผูกพันและปฏิบัติการทางสังคมร่วมกัน เพื่อเป้าหมายในการพัฒนาคุณภาพชีวิตโดยชุมชนเป็นแกนหลัก มุ่งเน้นกระบวนการสื่อสารแบบมีส่วนร่วมในทุกขั้นตอนของการพัฒนา จะช่วยกระตุ้นและเปิดโอกาสให้ทุกคนในชุมชนมีส่วนร่วมในการคิดค้นหาปัญหาและร่วมกำหนดแนวทางแก้ไขได้ตรงกับความต้องการของตนอย่างแท้จริง และเป็นแนวทางในการพัฒนาศักยภาพของชุมชนให้มีการบริหารจัดการที่ดี อันจะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพชีวิตและสร้างสรรค์ชุมชนที่อยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืนในอนาคต

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ตระการศาสตร์ อ. ., บุญศิริ ก. ., & ท่อแก้ว ว. . (2025). การสื่อสารแบบมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนโดยชุมชนเป็นแกนหลัก. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(1), 215–226. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/283775
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา รอดแก้ว. (2564). การศึกษาความคิดเห็นเกี่ยวกับนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน. วารสารสถาบันพระปกเกล้า, 19(1), 48-66.

โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ และคณะ. (2562). วิถีชุมชน เครื่องมือ 7 ชิ้น ที่ทำให้งานชุมชนง่าย ได้ผลและสนุก. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

คณะกรรมาธิการการแก้ปัญหาความยากจนและลดความเหลื่อมล้ำ วุฒิสภา. (2564). รายงานคณะกรรมาธิการการแก้ปัญหาความยากจนและลดความเหลื่อมล้ำ วุฒิสภาเรื่อง การจัดการตำบลเข้มแข็งตามแนวทางยุทธศาสตร์ชาติและแผนการปฏิรูปประเทศ. กรุงเทพมหานคร: สำนักการพิมพ์สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา.

จณัญญา ไผทฉันท์. (2561). หลักการพัฒนาอย่างยั่งยืนกับกรอบความร่วมมือทางเศรษฐกิจอาเซียน: กรณีการ ขนส่งทางอากาศ. วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 11(1), 55-74.

ชลวิทย์ เจียรจิตต์ และคณะ. (2565). นวัตกรรมทางสังคมกับแนวทางการพัฒนาเครือข่ายสัมมาชีพชุมชนอย่างยั่งยืน. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 11(2), 1-14.

เชษฐา ขาวประเสริฐ และคณะ. (2565). รูปแบบการสื่อสารเพื่อจัดการความรู้เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพโดยชุมชนบ้านห้วยเหียม อำเภอปากชม จังหวัดเลย. วารสารนิเทศน์ศาสตรธุรกิจบัณฑิตย์, 16(2), 318-341.

สุวิทย์ เมษินทรีย์. (2563). โลกเปลี่ยน คนปรับ: หลุดจากกับดัก ขยับสู่ความยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: กรุงเทพธุรกิจ.

อดิศร คันธรส. (2565). การพัฒนาความเข้มแข็งในการจัดการสุขภาพชุมชนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิชาการวิทยาลัยบริหารศาสตร์, 5(4), 39-54.

อนุศักดิ์ คงมาลัย และคณะ. (2566). การสื่อสารชองเครือข่ายสภาองค์กรชุมชนเพื่อการปฏิรูปประเทศไทยโดยการมีส่วนร่วมของประชาชน. วารสารวิชาการวิทยาลัยบริหารศาสตร์, 6(4), 1-18.

Campbell, S. W. & Kwak, N. (2010). Mobile Communication and Civic Life: Linking Patterns of Use to Civic and Political Engagement. Journal of Communication, 60(3), 536-555.

Cohen, J. & Uphoff, N. (1980). Participation's place in rural development: Seeking clarity through specificity. World Development, 8(3), 213-235.

Dance, F. E. et al. (1976). The Functions of Human Communication: A Theoretical Approach. Michigan: Holt Rinehart and Winston.

Deetz, S. (1999). Participatory democracy as a normative foundation for communication studies. (T. Jacobson & J. Servaes, Ed.) New York: Hampton Press.

Doyon, S. (2012). Seven Keys to Stronger Community. Retrieved March 30, 2024, from https://placemakers.com/2012/10/04/seven-keys-to-stronger-community/

Habermas, J. (1964). The Public Sphere: an Encyclopedia Article. New German Critique, 3(3), 49-55.

McQuail, D. (1983). Mass communication theory: an introduction. London: Sage Publications.

Millikan, M. F. (1967). National Economic Planning: A Conference of the Universities-National Bureau Committee for Economic Research. New York: National Bureau of Economic Research: distributed by Columbia University Press.

Servaes, J. et al. (1996). Participatory Communication for Social Change. London: Sage Publications.

Tufte, T. & Mefalopulos, P. (2009). Participatory Communication. A Practical Guide. Washington, District of Columbia: The World Bank.

United Nation. (2022). MAKE THE SDGS A REALITY. Retrieved February 5, 2024, from https://sdgs.un.org/

White, S. A. et al. (1994). Participatory Communication: Working for Change and Development. New Delhi: Sage Publications.