การจัดการขยะอันตรายในครัวเรือนบนฐานการมีส่วนร่วม: กรณีศึกษาเทศบาล ตำบลป่าแดด อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการจัดการขยะอันตรายและการมีส่วนร่วมในการจัดการขยะอันตรายในครัวเรือน 2) การศึกษาวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการจัดการขยะอันตรายในครัวเรือนของประชาชน และ 3) เพื่อเสนอแนะแนวทางที่เหมาะสมในการจัดการขยะอันตรายในครัวเรือนบนฐานการมีส่วนร่วม จากประชาชนกลุ่มตัวอย่างจำนวน 312 ครัวเรือนและผู้รับผิดชอบด้านสิ่งแวดล้อมในชุมชนจำนวน 13 คน จัดเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามและการสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ร้อยละและค่าเฉลี่ย สำหรับข้อมูลเชิงคุณภาพจะเรียบเรียงเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการศึกษา พบว่า การจัดการขยะอันตรายในครัวเรือน อยู่ในระดับปานกลาง (ค่าเฉลี่ย เท่ากับ 3.58 , S.D เท่ากับ 0.73) การวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ระหว่างการมีส่วนร่วมกับการจัดการขยะอันตรายในครัวเรือนมีทั้ง 3 ด้านดังนี้ 1) การวางแผนค่า r = 0.54** 2) การวิเคราะห์ปัญหาค่า r = 0.53** 3) การดำเนินงานค่า r = 0.51** ซึ่งทั้ง 3 ด้านมีความสัมพันธ์เชิงบวกในระดับปานกลาง โดยได้เสนอแนะแนวทางที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ควรสร้างการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานแก่ ประชาชน ในชุมชนอย่างเพียงพอและสม่ำเสมอ ทั้งนี้เพื่อให้ประชาชนและผู้รับผิดชอบ ปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในการนำรูปแบบที่ได้ไปปรับใช้ ซึ่งรูปแบบดังกล่าวส่งเสริมให้บุคคลมีจิตสำนึกต่อปัญหาและประโยชน์ร่วมกัน การที่บุคคลเข้ามามีส่วนร่วมมากขึ้นทำให้ขยายผลได้กว้างขึ้นจากผลการวิจัยสามารถใช้เป็นแนวทางในการวางแผนและกำหนดนโยบายการจัดการขยะอันตรายในครัวเรือนของในชุมชนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ต่อไป