ความฉลาดทางอารมณ์วิถีพุทธ : การบูรณาการหลักธรรม สู่การเป็นองค์กรแห่งความสุขยุคพลิกผัน

Main Article Content

ณฏฐพร สิงห์สร
ฐิติวัสส์ สุขป้อม
เริงวิชญ์ นิลโคตร
ณัฐพัชร สายเสนา
ณัฏฐกรณ์ ปะพาน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอความฉลาดทางอารมณ์วิถีพุทธ โดยได้มีการวิเคราะห์การบูรณาการหลักธรรมสู่การเป็นองค์กรแห่งความสุขยุคพลิกผัน ความฉลาดทางอารมณ์เป็นองค์ประกอบสำคัญของการบริหารจัดการองค์กรในยุคปัจจุบันที่สถานการณ์ไม่แน่นอน เพราะเป็นทักษะที่ทรัพยากรมนุษย์ในโลกแห่ง การเปลี่ยน แปลงจำเป็นต้องมี ความสุขเป็นความฉลาดทางอารมณ์ที่สำคัญในการทำงานถือว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญมากต่อการบริหารองค์กรในเชิงการจัดการ ซึ่งจะส่งผลโดยตรงทั้งต่อระดับปัจเจกบุคคลในการที่จะทำให้เกิดแรงจูงใจในการทำงานที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นและส่งผลต่อองค์กรที่จะทำให้องค์กรเป็นสถานที่มีบรรยากาศแห่งความสุข การสร้างวัฒนธรรมแห่งความสุขในองค์กรจะต้องใช้เวลาในการปรับเปลี่ยนทัศนคติที่สะสมกันมายาวนาน ต้องอาศัยความอดทนมุ่งมั่น ต่อการแก้ปัญหาและใช้ความพยายามในการสร้างความสุขให้เกิดขึ้นในองค์กร พระพุทธศาสนาได้เชื่อว่าเป็นศาสนาแห่งการศึกษาและพัฒนาศักยภาพปัจเจกบุคคล การบรรลุจุดมุ่งหมายตามแนวพุทธศาสนามุ่งพัฒนาให้จิตใจสบายท่ามกลางสถานการณ์ต่าง ๆ แนวทาง การบูรณาการความฉลาดทางอารมณ์ตามแนวทางพระพุทธ ศาสนาประกอบด้วย 1) การพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ตามหลักสติปัฏฐาน ได้แก่ กายานุปัสสนา เวทนานุปัสสนา จิตตานุปัสสนา และธัมมานุปัสสนา และ 2) การพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ตามหลักโยนิโสมนสิการ ประกอบด้วย คิดแบบแยกแยะส่วนประกอบ คิดแบบคุณโทษและทางออก คิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย คิดแบบสัมพันธ์กับหลักเป้าหมาย คิดแบบแก้ปัญหา คิดแบบรู้เท่าทันธรรมดา คิดแบบคุณค่าแท้คุณค่าเทียม คิดแบบปลุกเร้าคุณธรรม คิดแบบเป็นอยู่ในขณะปัจจุบัน และคิดแบบแยกประเด็น

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สิงห์สร ณ. ., สุขป้อม ฐ., นิลโคตร เ. ., สายเสนา ณ. ., & ปะพาน ณ. . (2024). ความฉลาดทางอารมณ์วิถีพุทธ : การบูรณาการหลักธรรม สู่การเป็นองค์กรแห่งความสุขยุคพลิกผัน. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 11(1), 250–259. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/274395
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2545). คู่มือความฉลาดทางอารมณ์. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์สารนิเทศและประชาสัมพันธ์ กรมสุขภาพจิต.

ชาญวิทย์ วสันต์ธนารัตน์. (2551). องค์กรแห่งความสุข ด้วยความสุข 8 ประการ. เรียกใช้เมื่อ 15 พฤศจิกายน 2562 จาก https://www.doctor.or.th/article/detail/5572

เทิดศักดิ์ เดชคง. (2555). เทคนิคให้คำปรึกษาแบบสร้างแรงใจ : หลักการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมสุขภาพด้วยการสนทนาสร้างแรงจูงใจ. กรุงเทพมหานคร: หมอชาวบ้าน.

ธงชัย สมบูรณ์. (2560). โลกหลังยุคใหม่ อนาคตทางการศึกษาและปัญญาของชาติ. เรียกใช้เมื่อ 31 ธันวาคม 2560 จาก https://www.matichon.co.th/columnists/news_783896

แผนงานสุขภาวะองค์กรภาคเอกชน. (2552). คู่มือมาสร้างองค์กรแห่งความสุขกันเถอะ. กรุงเทพมหานคร: แผนงานสุขภาวะองค์กรภาคเอกชน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.).

พระธรรมปิฎก (ป. อ.ปยุตฺโต). (2541). แง่คิดข้อสังเกต เกี่ยวกับการปฏิรูปการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: คุรุสภาลาดพร้าว.

พระธรรมปิฎก (ป. อ.ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

พระธรรมปิฎก (ป. อ.ปยุตฺโต). (2548). สู่การศึกษาแนวพุทธ. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม.

พระธรรมปิฎก (ป. อ.ปยุตฺโต). (2559). ลักษณะแห่งพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เจริญดีมั่นคงการพิมพ์.

พระไพศาล วิสาโล. (2555). ความสุขอันประเสริฐ. กรุงเทพมหานคร: บริษัทสำนักพิมพ์สุภา จำกัด.

ภูมิวรพล กุณทา. (2563). ความฉลาดทางอารมณ์ที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของนักเรียนเดินเรือพาณิชย์ ศูนย์ฝึกพาณิชย์นาวี. ใน วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา . มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วรากรณ์ สามโกเศศ. (2565). กรอบคิด VUCA สู่ BANNI. เรียกใช้เมื่อ 15 พฤศจิกายน 2566 จาก https:// www.bangkokbiznews.com/columnist/1004689

วิทย์ วิศวเวทย์ และเสฐียรพงษ์ วรรณปก. (2559). พระพุทธศาสนา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. กรุงเทพมหานคร: บริษัท อักษรเจริญทัศน์ จำกัด.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต). (2559). พุทธธรรมฉบับเดิม. (พิมพ์ครั้งที่ 31). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์พระพุทธศาสนาของธรรมสภา.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2564). ข้อเสนอระบบการเรียนรู้เพื่อตอบสนองการเปลี่ยนแปลงของโลกอนาคตในปี 2040. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.

อำนาจ ศรีรัตนบัลล์. (2560). การสร้างเสริมสุขภาพและการเสริมพลังชุมชน. กรุงเทพหมานคร: สำนักงานกองทุนการสร้างเสริมสุขภาพ สำนักสร้างสรรค์โอกาสและนวัตกรรม (สำนัก 6).

Bar-On, R. . (1997). The Emotional Quotient Inventory (EQ-I) : Technical Manual. Toronto, Canada : Multi- Health Systems.

Burton, J. (2010). WHO Healthy Workplace Frameworkand Model : Background and Supporting Literature and Practice : Word Health Organization. Retrieved December 22, 2023, from www.who.int /occupational_health/healthy_workplace_framework.pdf

Cooper, R. K., & Sawaf, A. (1997). Executive EQ: Emotional Intelligence in Business. London: Orion Business Books.

Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence. New York: Bantam Books.

Goleman, D. (1998). Working with Emotional Intelligence. New York: Bantam Books.