แนวทางการจัดการการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์บนฐานทุนทางสังคม และทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี 2) เพื่อเสนอแนวทางการจัดการการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์บนฐานทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนเกาะเกร็ด จังหวัดนนทบุรี โดยการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ มีกลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ให้ข้อมูลหลักคือ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการจัดการการท่องเที่ยวของเกาะเกร็ดและข้อมูลด้านทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรม จำนวน 30 คน ใช้เครื่องแบบสัมภาษณ์และการสนทนากลุ่ม ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการศึกษาทุนทางสังคมและทุนทางวัฒนธรรมของเกาะเกร็ด ประกอบด้วย เครือข่ายของกลุ่มต่าง ๆ ในชุมชนเกาะเกร็ดที่ทำงานประสานความร่วมกันด้านการท่องเที่ยวในชุมชนและการพัฒนาชุมชน และมี 3 วัฒนธรรมของเกาะเกร็ด คือ วัฒนธรรมมอญ มีอาชีพดั้งเดิมคือการทำเครื่องปั้นดินเผามอญ ด้านอาหารมีการสืบทอดการทำข้าวแช่มอญ ด้านประเพณี เช่น การแห่น้ำหวาน การแห่ข้าวแช่ การแห่หางหงส์ เป็นจุดเด่น วัฒนธรรมชาวไทยพุทธ มีอาชีพด้านการเกษตรสวนผลไม้ และด้านอาหารมีการทำทอดมันหน่อกะลาและขนมไทยโบราณ ด้านประเพณี คือ ตักบาตรดอกไม้ (ช้อนธูป) เป็นจุดเด่น และวัฒนธรรมชาวไทยมุสลิมมีการทำผ้าบาติก การทำอาหารและขนมแบบชาวมุสลิม เช่น ซ่าละมั่น ก๋วยเตี๋ยวแกง ข้าวหมกไก่ ขนมบะดิน ขนมกุหลาบจามูเป็นจุดเด่น 2) ผลการนำเสนอแนวทางการจัดการการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของเกาะเกร็ด 5 รูปแบบกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ คือ 2.1) รูปแบบเส้นทางเครื่องปั้นดินเผาชาวมอญ 2.2) รูปแบบกิจกรรมเรียนรู้ขนมไทยโบราณ 2.3) รูปแบบเส้นทางส่งเสริมสุขภาพ 2.4) รูปแบบเรียนรู้การทำผ้าบาติกทำอาหารและขนมมุสลิม 2.5) รูปแบบกิจกรรมเรียนรู้สายน้ำสามวัฒนธรรม