กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ กรณีศึกษาหนังสือเรื่อง “ช่างสำราญ”
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษากลวิธีการแปลคำและนำกลวิธีที่พบมาใช้ในการแปลคำทางด้านวัฒนธรรมไทยจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ จากวรรณกรรมเรื่อง “ช่างสำราญ” เป็นภาษาอังกฤษเรื่อง “Bright” ของ เลิศหล้า ภู่พกสกุล เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ข้อมูลสำคัญได้ศึกษาจากหนังสือนวนิยายรางวัลวรรณกรรมสร้างสรรค์ยอดเยี่ยมแห่งอาเซียน ประจำปี 2546 เรื่อง “ช่างสำราญ” แต่งโดยเดือนวาด พิมวนา (พิมใจ จูกลิ่น) และฉบับแปลภาษาอังกฤษเรื่อง “Bright” แปลโดย Mui Poopoksakul (เลิศหล้า ภู่พกสุกล) เครื่องมือในการวิจัย ได้ยึดแนวคิดเรื่องคำทางวัฒนธรรมของ Newmark ที่แบ่งคำทางวัฒนธรรมออกเป็น 5 หมวดหมู่ คือ คำทางวัฒนธรรมด้านนิเวศ คำทางวัฒนธรรมด้านวัตถุ คำทางวัฒนธรรมด้านสังคม คำทางวัฒนธรรมด้านกระบวนการและแนวคิด และคำทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับอากัปกริยา ผลการวิจัย พบว่า กลวิธีการแปลคำและนำกลวิธีที่พบมาใช้ในการแปลคำทางด้านวัฒนธรรมไทยจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ จากวรรณกรรมเรื่อง “ช่างสำราญ” เป็นภาษาอังกฤษเรื่อง “Bright” ของ เลิศหล้า ภู่พกสกุล ภายใต้แนวคิดกลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมของ Baker และ Newmark มีการใช้กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมทั้งสิ้น 6 กลวิธี โดยกลการใช้คำเทียบเคียงกับคำทางวัฒนธรรมในภาษาปลายทาง มากที่สุดโดยพบทั้งสิ้น 40 ครั้ง (25%) คำที่มีความหมายกว้างจำนวน 37 ครั้ง (24%) การอธิบายความด้วยคำที่เกี่ยวข้องจำนวน 36 ครั้ง (23%) คำยืม 24 ครั้ง (15%) การอธิบายความด้วยคำที่ไม่เกี่ยวข้องจำนวน 16 ครั้ง (10%) และการแปลตรงตัวจำนวน 5 ครั้ง (3%) สามารถนำกลวิธีการแปลที่พบมาใช้เป็นแนวทางในการแปลคำทางวัฒนธรรมในบริบทต่าง ๆ และสามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการเรียนการเรียนการสอนวิชาการแปลได้ต่อไป
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
จิตตกาญจน์ สารีวงษ์ และคณะ. (2564). การศึกษาเปรียบเทียบกลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมจากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทยของวรรณกรรมเรื่อง The Great Gatsby แปลโดยชลลดา ไพบูลย์สิน และศ.ปรางค์. ใน สารนิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการแปลภาษา. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2554). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.
วราพัชร ชาลีกุลและสานุช เสกขุนทด ณ ถลาง. (2562). กลวิธีการแปลคำทางวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ: กรณีศึกษาเรื่อง เรื่องของจัน ดารา แต่งโดย อุษณา เพลิงธรรม. วารสารวจนะ, 7(1),1-20.
สิทธา พินิจภูวดล. (2542). คู่มือนักแปลอาชีพ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์.
สุพรรณี ปิ่นมณี. (2557). การแปลขั้นสูง. (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อธิศา งามศรี. (2560). กลวิธีการแปลคำและวลีทางวัฒนธรรมที่พบในบทแปลจากภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษกรณีศึกษาหนังสือเรื่อง “ครูบ้านนอก” โดย คำหมาน คนไค. ใน สารนิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการแปลภาษาอังกฤษและไทย. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Baker, M. (2011). In Other Words: A Course Book on Translation (2nd ed.). London: Routledge.
Beekman, J. and Callow, J. (1974). Translating the Word of God. Michigan: Zondervan Publishing House.
Cambridge University Press. (2022). Cambridge Dictionary. Retrieved August 22, 2022, from https://dictionary.cambridge.org/
Hatim, B. and J. Munday. (2004). Translation: An advanced resource book. London and New York: Routledge.
Newmark, P. . (1988). A Textbook of Translation. Hertfordshire: Prentice Hall.