รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนวิถีพุทธสู่ความสำเร็จ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4

Main Article Content

ศิราณี ศักรินพานิชกุล

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบัน และปัญหาอุปสรรคในการขับเคลื่อนโรงเรียนวิถีพุทธ 2) พัฒนารูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนวิถีพุทธสู่ความสำเร็จ และ3) นำเสนอรูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนวิถีพุทธสู่ความสำเร็จ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4 ใช้ระเบียบการวิจัยแบบผสมผสาน โดยการศึกษาสภาพปัจจุบัน และปัญหาอุปสรรค กลุ่มตัวอย่างที่ใช้เป็นโรงเรียนวิถีพุทธชั้นนำ 5 โรงเรียน เลือกแบบเจาะจง มีผู้ให้ข้อมูลโรงเรียนละ 9 รูป/คน รวม 45 รูป/คน เครื่องมือเป็นแบบสังเกตและสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา และค่าร้อยละ การพัฒนารูปแบบ ใช้การสนทนากลุ่ม ผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 9 ท่าน เพื่อตรวจสอบเชิงวิพากษ์ และนำเสนอรูปแบบ เป็นการตรวจสอบความเหมาะสม และความเป็นไปได้ จากผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 9 ท่าน เครื่องมือเป็นแบบตรวจสอบรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า 1) ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน และปัญหาอุปสรรค พบว่า โรงเรียนมีเป้าหมายการขับเคลื่อนโรงเรียนวิถีพุทธด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาสู่ความสำเร็จตามอัตลักษณ์ของโรงเรียนวิถีพุทธ ด้านกายภาพมีการรักษาสภาพการเป็นโรงเรียนวิถีพุทธและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง จัดกิจกรรมให้นักเรียนอย่างหลากหลาย เพื่อพัฒนาศีล สมาธิ ปัญญา ร่วมกันระหว่าง บ้าน วัด โรงเรียน และปัญหาที่พบคือนักเรียนส่วนใหญ่ไม่ได้สอบธรรมศึกษา เนื่องจากช่วงสถานการณ์โควิด 2) ผลการพัฒนารูปแบบ พบว่า ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา อิทธิบาท 4 ดังนี้ 2.1) ขั้นเตรียมการ: ฉันทะ 2.2) ดำเนินการ: วิริยะ 2.3) ประเมินผล: จิตตะ และ 2.4) ปรับปรุงและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง: วิมังสา และหลักไตรสิกขา ร่วมกันระหว่าง บ้าน วัด โรงเรียน และ 3) ผลการนำเสนอรูปแบบ เป็นการตรวจสอบความเหมาะสม และความเป็นไปได้ โดยผู้ทรงคุณวุฒิทั้ง 9 ท่าน ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด (  = 4.61, S.D.= 0.49)

Article Details

How to Cite
ศักรินพานิชกุล ศ. (2022). รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนวิถีพุทธสู่ความสำเร็จ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9(11), 218–231. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JMND/article/view/268180
บท
บทความวิจัย

References

กลุ่มนิเทศติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษา. (2564). รายงานโครงการการส่งเสริมการจัดการศึกษาแนวพุทธด้วยการจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning ปีงบประมาณ 2564. นครศรีธรรมราช: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4.

จเด็จ ทัศวงษา. (2560). การพัฒนารูปแบบการดำเนินงานโรงเรียนวิถีพุทธของสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 3. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาพุทธบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

บุญชม ศรีสะอาด และบุญส่ง นิลแก้ว. (2535). การอ้างอิงประชากรเมื่อใช้เครื่องมือแบบมาตราส่วนประมาณค่ากับกลุ่มตัวอย่าง. วารสารการวัดผลการศึกษา มศว มหาสารคาม, 3(1), 23-2.

พระณรงค์เดช อธิมุตฺโต (เดชาดิลก). (2560). รูปแบบการพัฒนาศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนวิถีพุทธ. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาพุทธบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาศุภวัฒน์ สุขดำ. (2562). รูปแบบการบริหารโรงเรียนวิถีพุทธ จังหวัดสงขลา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(6), 3188-3211.

พระมหาสุรศักดิ์ สุรสกฺโก (โพธิ์เงิน). (2557). ปัจจัยที่มีผลต่อการบริหาโรงเรียนวิถีพุทธชั้นนำของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษานนทบุรี. ใน ดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาพุทธบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ระบบรายงานผลการประเมินส่วนราชการ. (2564). การประเมินตัวชี้วัดตามมาตรฐานการปรับปรุงประสิทธิภาพในการปฏิบัติราชการ. เรียกใช้เมื่อ 14 พฤษภาคม 2564 จาก https://krs.psdg-obec.go.th/indata_report2.php.

รัศมี พัฒนสระคู. (2556). โรงเรียนวิถีพุทธ : การพัฒนารูปแบบการบริหารงานพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม นักเรียนในภาคอีสาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาศิลปศาสตร์. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ราชกิจจานุเบกษา. (2560). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. เรียกใช้เมื่อ 4 พฤษภาคม 2564 จาก https://www.ect.go.th/ect_th/ewt_dl_link.php?nid=2237

สถานศึกษาวิถีพุทธ. (2564). ข้อมูลสรุประดับคะแนนการประเมิน 29 ประการ. เรียกใช้เมื่อ 14 พฤษภาคม 2564 จาก https://www.vitheebuddha.com/main.php?ur l=resultdata

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 4. (2564). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ 2564. เรียกใช้เมื่อ 14 พฤษภาคม 2564 จาก https://www.pnst4.go.th.