แนวทางการเตรียมความพร้อมนักศึกษาแพทย์แผนไทย ก่อนฝึกปฏิบัติการรักษาโรคหืดด้วยยาสมุนไพรหนุมานประสานกาย

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการเตรียมความพร้อมนักศึกษาแพทย์แผนไทยก่อนฝึกปฏิบัติการรักษาโรคหืดด้วยยาสมุนไพรหนุมานประสานกาย โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพที่ใช้กระบวนการถอดประสบการณ์การดูแลรักษาผู้ป่วยโรคหืดผ่านการสนทนากลุ่ม (Focus group) ของอาจารย์แพทย์แผนไทยและแพทย์แผนไทยปฏิบัติการ จำนวน 40 ราย โดยใช้แบบบันทึกการสนทนากลุ่มในการเก็บรวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อกำหนดขั้นตอนและขอบเขตของเนื้อหาให้นักศึกษาแพทย์แผนไทยฝึกปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผลการศึกษาพบว่า แนวทางการเตรียมความพร้อมนักศึกษาแพทย์แผนไทยก่อนฝึกปฏิบัติการรักษาโรคหืดด้วยยาสมุนไพรหนุมานประสานกายประกอบด้วยการฝึก 5 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 ฝึกการสอบสวนโรคเป็นการเตรียมนักศึกษาให้มีทักษะเกี่ยวกับนิยามและข้อบ่งชี้ของโรคหืด ขั้นที่ 2 ฝึกการตรวจและวินิจฉัยเป็นการเตรียมนักศึกษาให้มีทักษะการตรวจร่างกาย การวินิจฉัยโรค และสมุฏฐานโรค ขั้นที่ 3 ฝึกการกำหนดกลไกและโอกาสในการรักษาเป็นการเตรียมนักศึกษาให้มีทักษะด้านการวางแผนการรักษา ขั้นที่ 4 ฝึกการปฏิบัติตามขั้นตอนการรักษาเป็นการเตรียมนักศึกษาให้มีทักษะเกี่ยวกับวิธีการรักษา ส่วนประกอบตัวยา รูปแบบทางเภสัชกรรม ข้อบ่งใช้ ขนาดวิธีใช้ คำเตือน และการเก็บรักษายา ขั้นที่ 5 ฝึกการประเมินผลเพื่อยุติการรักษา เป็นการเตรียมนักศึกษาให้มีทักษะการวิเคราะห์ผลเพื่อยุติการรักษา จากการศึกษาครั้งนี้ทำให้ได้แนวทางการเตรียมความพร้อมนักศึกษาก่อนฝึกปฏิบัติการรักษาโรคหืด และสามารถต่อยอดเป็นคู่มือเสริมการรักษาโรคหืดด้วยยาสมุนไพรหนุมานประสานกาย