KNOWLEDGE CREATION, KNOWLEDGE EXCHANGE AND, THE USE OF KNOWLEDGE OF THAI TRADITIONAL MEDICINE WISDOM, DON KAEO COMMUNITY, MAE RIM DISTRICT, CHIANG MAI PROVINCE
Main Article Content
Abstract
The objective of this research article was to study knowledge creation, knowledge exchange and the use of knowledge of Thai traditional medicine wisdom in Don Kaeo community, Mae Rim district, Chiang Mai province. This study used a qualitative research process. Purposive sampling method was conducted. The informants were folk scholars with local wisdom, Thai traditional medicine knowledge who were licensed as practitioners of Thai traditional medicines in Don Kaeo Sub-district, Mae Rim District, Chiang Mai Province, totaling 10 people. In-depth interviews were used to collect the data. The data were analyzed by using content analysis. The results of the study found that the creation of Thai traditional medicine wisdom was created through practice for treating disease, preventing disease, promotion health and rehabilitation. The knowledge of Thai traditional medicine wisdom consisted of herbal medicine, knowledge of rituals for healing and knowledge of Thai massage. For the exchange of knowledge regarding Thai traditional medicine wisdom, it could be classified as informal exchange of knowledge, such as exchanging knowledge from friends or people who are interested in Thai traditional medicine and formal learning exchanges such as relevant agencies. The utilization of knowledge could be described as utilization for health care of oneself, family and community. From the results of the study, it may be applied for planning and disseminating knowledge of Thai traditional medicine wisdom in Don Kaeo Community, Mae Rim District, Chiang Mai Province to the people or those interested in preventing the loss of knowledge of Thai traditional medicine wisdom, and bring knowledge of Thai traditional medicine wisdom, which is another alternative to the community health system for health promotion, health prevention, treatment, and rehabilitation of the people in different contexts.
Article Details
References
กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชน. (2557). วิวัฒนาการการสาธารณสุขมูลฐานในประเทศไทย พ.ศ. 2521 - พ.ศ.2557. นนทบุรี: กองสนับสนุนสุขภาพภาคประชาชนกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ.
กัญญาณัฏฐ์ สุริยะวงค์. (2561). ศึกษาการบำบัดฟื้นฟูกลุ่มอาการเส้นเลือดในสมองตีบ อุด ตัน โดยการนวด แผนไทยของโรงพยาบาลชุมชนตำบลดอนแก้วอำเภอเมืองจังหวัดเชียงใหม่. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 9(2). 133-141.
โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์. (2559). วิถีชุมชนเครื่องมือ 7 ชิ้น ที่ทำให้งานชุมชนง่าย ได้ผล และสนุก. นนทบุรี: สุขศาลา.
จำเนียร จวงตระกูล. (2561). แบบจำลองการจัดการการเปลี่ยนแปลงเพื่อนำประเทศไทยสู่ประเทศไทย 4.0. วารสารชุมชนวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา, 12(2), 10-25.
ชมพูนุท สิริพรหมภัทร และคณะ. (2562). การจัดการความรู้ในยุคประเทศไทย 4.0 ทุกระดับในองค์กรอย่างมีความสุขเพื่อการพัฒนาองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชนที่ยั่งยืน. วารสารทันตาภิบาล, 30(2), 143-153.
ชริน ดำรงกิตติกุล. (2559). วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของการสร้างความรู้การแสวงหาความรู้และการเรียนรู้ จากการปฏิบัติจริงผ่านกระบวนการศึกษาเพื่อท้องถิ่น. Journal of Educational Review Faculty of Education in MCU, 3(2), 29-44.
ธีรพัฒน์ อังศุชวาล และชัชฎา กำลังแพทย์. (2563). กลไกการอภิบาลทางสาธารณสุขของไทยในการจัดการ โควิด-19. Journal of Social Sciences Naresuan University, 16(2), 37-76.
นนทิยา จันทร์เนตร. (2561). ภูมิปัญญาด้านการบำบัดรักษาโรคของหมอยาพื้นบ้านในจังหวัดนครราชสีมา. วารสารชุมชนวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา, 12(3), 124-135.
ประเวศ วะสี. (2560). ระบบสุขภาพไทยในทศวรรษ. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ.
ปาริชาติ คุณปลื้ม. (2562). การพัฒนากระบวนการจัดการความรู้ด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น: กรณีศึกษากลุ่ม โอทอปภาคตะวันออก. วารสารการเมืองการบริหารและกฎหมาย, 9(3), 273-295.
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 1. (28 กันยายน 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 10. (26 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 2. (5 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 3. (6 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 4. (12 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 5. (19 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 6. (19 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 7. (20 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 8. (25 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้ว อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้ให้ข้อมูลรายที่ 9. (26 ตุลาคม 2562). การจัดการความรู้ภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย ชุมชนดอนแก้วอำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. (ศรีจันทร์ ฟูใจ, ผู้สัมภาษณ์)
พระพนมภรณ์ ฐานิสสโร และ คณะ. (2563). การจัดการความรู้: กระบวนการพัฒนาคนและการพัฒนางาน. Journal of Roi Kaensarn Academi, 5(2), 133-140.
พระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2542. (2542). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 116 ตอนที่ 20 ก หน้า 49 (29 พฤศจิกายน 2562).
พระราชบัญญัติวิชาชีพการแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2556. (2556). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 130 ตอนที่ 10 ก หน้า 1 (1 กุมภาพันธ์ 2556).
มหาวิชชาลัยดอนแก้วสร้างสุข. (2558). มหาวิชชัยดอนแก้วสร้างสุข หลักสูตรการบริหารจัดการสุขภาพชุมชน. กรุงเทพมหานคร: สำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ.
วิสัย คะตา และคณะ. (2561). การประเมินสุขภาวะด้านจิตวิญญาณ: การประยุกต์ใช้ทางการพยาบาล. วารสารโรงพยาบาลสกลนคร, 21(3). 138-147.
สถาบันวิจัยและพัฒนาสุขภาพชุมชน. (2556). ระบบสุขภาพชุมชนเพื่อชุมชน. กรุงเทพมหานคร: บียอนด์ พับลิสชิ่ง.
สามารถ ใจเตี้ย และ วรางคณา สินธุยา. (2562). ผีล้านนาในมิติการสร้างเสริมสุขภาพชุมชน. ResearchJournal Phranakhon Rajabhat: Science and Technology, 14(2), 161-169.
สามารถ อัยกร. (2559). การจัดการความรู้ในสถาบันอุดมศึกษา. Journal of Graduate School Sakon Nakhon Rajabhat University, 13(61), 21-30.
สุวศิน พลนรัตน์ และ คณะ. (2564). แนวทางการพัฒนาคลินิกจิตเวชชุมชนด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นภายใต้ บริบทของการแพทย์พื้นบ้านล้านนา. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 8(5), 162-176.
เสฏฐวุฒิ อินทะจักร. (2562). การเสริมสร้างจริยธรรมทางสังคมผ่านความเชื่อเรื่องผีและพุทธศาสนาในล้านนา. Mahachula Academic Journal, 6(1), 265-280.
อัจฉรา เชียงทอง และคณะ. (2560). คุณภาพและการเข้าถึงบริการของโรงพยาบาลการแพทย์แผนไทย. TheJournal of Prapokklao Hospital Clinical Medical Education Center, 34(3), 206-221.
เอื้อมพร หลินเจริญ. (2555). เทคนิคการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ. Journal of Educational Measurement Mahasarakham University, 17(1), 17-29.
Dalkir, K. (2005). The knowledge management cycle. Knowledge management in theory and practice, Oxford: Elsevier25-46.