พุทธพาณิชย์ในสถาบันพระพุทธศาสนา

บทคัดย่อ

           จากกระแสโลกาภิวัตน์ภายใต้ระบบทุนนิยม หลักคิดการผลิตเพื่อแสวงหากำไรและผลประโยชน์ โดยใช้เงินเป็นสื่อกลางการแลกเปลี่ยนสินค้า แม้แต่ความคิดความเชื่อในศาสนาที่ถูกแลกเปลี่ยนความศรัทธาผ่านเงินตรา พุทธพาณิชย์ มีวิธีการในการสร้างคุณค่าและความต้องการให้กับผู้ที่มีความเชื่อและศรัทธา การบริการพุทธพาณิชย์ที่มีประสิทธิภาพจะนำมาซึ่งรายได้อย่างมากมาย แต่การนำเอาความเชื่อทางพุทธศาสนามาแปรเป็นสินค้าบนฐานของอิทธิปาฏิหาริย์สร้างผลกระทบที่เป็นอุปสรรคต่อการบรรลุถึงการเข้าใจทุกข์

          พัฒนาการของพุทธพาณิชย์เริ่มจากพระเครื่องที่ปรากฏในสังคมไทย ในยุคต้นการกำเนิดพระเครื่องมีพัฒนาการจากพุทธธรรม พระเครื่องหรือพระพิมพ์ในยุคนี้จึงโดดเด่นด้าน “พุทธธรรม” ยุคต่อมาก็คือการมองพระเครื่องในแง่ “พุทธคุณ” เช่น ความเชื่อเรื่องอิทธิปาฏิหาริย์ พระเครื่องจึงเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องรางของขลังที่มีไว้เพื่อปลุกขวัญกำลังใจสู้รบยามสงคราม ต่อมายุคที่นิยมพระเครื่องเป็นเรื่อง “พุทธศิลป์” ความนิยมนี้ในราวสมัยปลายรัชกาลที่ 4 จัดว่าพระเครื่องโดดเด่นในด้านพุทธศิลป์มากที่สุดเห็นได้จากความนิยมและเก็บสะสมไว้เป็นสมบัติส่วนตัว ในยุคปัจจุบันที่โดดเด่นชัดเจนที่สุดก็คือ “พุทธพาณิชย์” พุทธพาณิชย์จะมีวิธีการในการสร้างคุณค่า และความต้องการให้กับรูปแบบสินค้าและบริการ ความเชื่อทางพุทธศาสนามาแปรเป็นสินค้าบนฐานของอิทธิปาฏิหาริย์ ซึ่งก็ย่อมที่จะสร้างผลกระทบที่เป็นอุปสรรคต่อการบรรลุถึงการเข้าใจทุกข์และแนวทางในการดับทุกข์ตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ในปัจจุบัน อนาคต และประโยชน์สูงสุดของพุทธธรรม