การพัฒนาระบบและกลไกต่อต้านการติดสินบนของเทศบาลนคร กรณีการขอใบอนุญาตก่อสร้างอาคาร DOI:

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มาจากการวิจัยเรื่อง การขับเคลื่อนธรรมาภิบาลภาคปฏิบัติขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นด้วยกลไกการจัดการต่อต้านการติดสินบน : กรณีศึกษาการขอใบอนุญาตการก่อสร้างอาคารของเทศบาลนคร มีวัตถุประสงค์เพื่อ1) ศึกษาสภาพปัญหาการดำเนินงานตามหลักธรรมาภิบาลของเทศบาลนคร 2) พัฒนามาตรการทางกฎหมายและนำธรรมาภิบาลภาคปฏิบัติมาประยุกต์ใช้ตามระบบและกลไกการต่อต้านการติดสินบนของเทศบาลนคร และ 3) ประเมินผลและจัดทำข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการปฏิบัติตามหลักธรรมาภิบาลด้วยระบบและกลไกการจัดการต่อต้านการติดสินบนของเทศบาลนคร กรณีการขอใบอนุญาตก่อสร้างอาคาร การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก ผู้วิจัยกำหนดกลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญโดยเฉพาะเจาะจงจากเขตพื้นที่เทศบาลนคร ของจังหวัดที่มีการลงทุนทางธุรกิจ เศรษฐกิจสูง ตลอดจนเป็นพื้นที่แหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของประเทศไทย ที่มีมูลค่าในการจัดทำโครงการก่อสร้างอาคาร และได้รับการพิจารณาให้จัดทำโครงการก่อสร้างอาคารสูงที่สุด จำนวน 12 แห่ง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics)

          ผลการวิจัย พบว่า สภาพปัญหาการดำเนินการตามหลักธรรมาภิบาลนั้นมี 4 หลัก ได้แก่ 1) หลักนิติธรรม กฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้องกับการขออนุญาตก่อสร้างอาคารล่าสมัยและเปิดโอกาสให้เจ้าหน้าที่ใช้ดุลพินิจเกินสมควร 2) หลักความโปร่งใส ส่วนงานหลายแห่งยังไม่แสดงขั้นตอนและระยะเวลาการให้บริการและขาดการประเมินความพึงพอใจผู้ใช้บริการ 3) หลักการมีส่วนร่วม แม้หน่วยงานจะเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมการบริหารงานเทศบาลนครในบางเรื่อง แต่ประชาชนจำนวนมากยังขาดความตระหนักในบทบาทดังกล่าว และ 4) หลักความคุ้มค่า เทศบาลนครส่วนใหญ่มีระบบการขอใบอนุญาตก่อสร้างแบบออนไลน์ยังไม่สมบูรณ์เท่าที่ควร สำหรับการพัฒนามาตรการทางกฎหมายนั้นควรเพิ่มความชัดเจนของกฎหมาย เพื่อลดโอกาสการใช้ดุลพินิจของเจ้าหน้าที่ในการอนุมัติ อนุญาต และควรนำมาตรฐาน ISO 37001 มาประยุกต์ใช้ในกระบวนงานการอนุมัติ อนุญาตการก่อสร้างอาคารจะสร้างความโปร่งใสและสามารถตรวจสอบติดตามได้ทุกขั้นตอน ทั้งนี้ จากการประเมินผลและจัดทำข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการปฏิบัติตามหลักธรรมาภิบาลด้วยระบบและกลไกการจัดการต่อต้านการติดสินบนของเทศบาลนคร ยังพบว่า การดำเนินการตามข้อกำหนดการจัดการการต่อต้านการให้และรับสินบน หรือ ISO 37001 ควรดำเนินการภายใต้วงจร PDCA