ความเสมอภาคของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศต่อการสมรสและรับรองบุตร ในประเทศไทย: ในมุมมองของนักวิชาการและนักเคลื่อนไหวทางสังคม

Main Article Content

เทิดเกียรติภณช์ แสงมณีจีรนันเดชา
รัตพงษ์ สอนสุภาพ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัญหาสิทธิการสมรสและรับรองบุตรของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศในประเทศไทย และเพื่อศึกษาโอกาสและความท้าทายในการสมรสและการรับรองบุตรของผู้มีความหลากหลายทางเพศ ในมุมมองของนักวิชาการและนักเคลื่อนไหวทางสังคม โดยกลุ่มตัวอย่างในการศึกษาครั้งนี้ คือ นักวิชาการและนักเคลื่อนไหวทางสังคม ประกอบด้วย นักสังคมศาสตร์ นักมนุษยศาสตร์ และนักเคลื่อนไหวทางสังคม จำนวนทั้งสิ้น 7 คน ภายใต้ระเบียบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ซึ่งเกิดจากการใช้ประสบการณ์ตรงและความคิดเห็นของผู้ให้ข้อมูลมาตีความหมาย วิเคราะห์โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) ผลการศึกษา พบว่า 1) สภาพปัญหาสิทธิการสมรสและการรับรองบุตร กลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศในประเทศไทย ไม่สามารถจดทะเบียนสมรสกันได้ เนื่องจากขัดต่อประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1448 และ 1458 และร่างพระราชบัญญัติคู่ชีวิต พ.ศ.2561 ก็ยังให้สิทธิไม่ครบถ้วน โดยเฉพาะสิทธิในเรื่องบุตร 2) โอกาสและความท้าทายในประเด็นการสมรสและการรับรองบุตรของ ผู้มีความหลากหลายทางเพศในมุมมองของนักวิชาการและนักเคลื่อนไหวทางสังคม พบว่า สังคมไทยเปิดกว้าง และมีทัศนคติยอมรับการมีตัวตนของผู้มีความหลากหลายทางเพศมากขึ้น จึงเป็นโอกาสที่กลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศจะสามารถสมรส รับรองบุตร และก่อสร้างครอบครัวที่สมบูรณ์ ภายใต้การพัฒนากฎหมายที่เกี่ยวข้องที่จะเกิดขึ้นตามมา ข้อเสนอแนะ คือ สังคมต้องมีการเรียนรู้ และยอมรับผู้มีความหลากหลายทางเพศได้อย่างสนิทใจ เพื่อยอมรับเพศวิถีที่แตกต่าง ให้ผู้มีความหลากหลายทางเพศมีสิทธิและโอกาสเท่าเทียมชายจริงหญิงแท้ในสังคมไทย

Article Details

How to Cite
แสงมณีจีรนันเดชา เ., & สอนสุภาพ ร. (2019). ความเสมอภาคของกลุ่มผู้มีความหลากหลายทางเพศต่อการสมรสและรับรองบุตร ในประเทศไทย: ในมุมมองของนักวิชาการและนักเคลื่อนไหวทางสังคม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชพฤกษ์, 5(2), 1–18. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/rpu/article/view/220509
บท
บทความวิชาการ

References

กฤตยา อาชวนิจกุล. (2548). ขบวนการประชาสังคมไทย: ความเคลื่อนไหวภาคพลเมือง.กรุงเทพฯ: โสภณการพิมพ์.

จันทร์จิรา บุญประเสริฐ. (2554). ชีวิตที่ถูกละเมิด: เรื่องเล่ากะเทย ทอม ดี้ หญิงรักหญิงชายรักชาย และกฎหมายสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ. กรุงเทพฯ: มูลนิธิธีรนาถ กาญจนอักษร, สมาคมฟ้าสีรุ้งแห่งประเทศไทย.

จิราพร จิระสถิตย์. (2542). สิทธิขั้นพื้นฐานของความเป็นมนุษย์ของบุคคลรักร่วมเพศในกรอบแห่งกฎหมายในฝรั่งเศส. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ชลิดาภรณ์ ส่งสัมพันธ์. (2550). เมื่อผู้หญิงคิดจะมีหนวด: การต่อสู้ “ความจริง” ของเรื่องเพศในสภาผู้แทนราษฎร. กรุงเทพฯ: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.

ชวินโรจน์ ธีรพัชรพร และ ภาณุมาศ ขัดเงางาม. (2560). สิทธิความเสมอภาคในการสมรสของบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศในประเทศไทย. วารสารสมาคมนักวิจัย, 22(2): 24 - 32.

ชวินโรจน์ ธีรพัชรพร. (2560). พ.ร.บ. คู่ชีวิต ร่างที่ 3 ความเสมอภาคที่ไม่มีอยู่จริงของ LGBTI ไทย. ค้นเมื่อ 30 มกราคม 2562, จาก https://thestandard.co/civil-partnership-bill-draft-3/

เดลินิวส์. (2550). สนช.อกสามศอกขวาง “ร่าง พรบ.” เปลี่ยนคำนำหน้าบุคคลเพศที่ 3. ค้นเมื่อ 30 มกราคม 2562, จาก www.parliament.go.th/new/new_detail.php?prid=104565

ไทยรัฐ. (2560). สิทธิมนุษยชนในคนข้ามเพศ. ค้นเมื่อ 30 มกราคม 2562, จาก https://www.thairath.co.th/content/1070779

ธเนศว์ กาญธีรานนท์. (2549). สิทธิมนุษยชนของบุคคล. ศูนย์วิจัยโรคเอดส์ สภากาชาดไทย.กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน.

ธันยพร บัวทอง. (2017). ครอบครัวหลากหลายทางเพศ ความหวังถึง กม.แต่งงานเพศเดียวกันในไทย. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2562, จาก https://www.bbc.com/thai/thailand-40465985

ประภาพรรณ วงศาโรจน์. (2532). การพัฒนาเอกลักษณ์รักร่วมเพศในหมู่วัยรุ่น. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ภัทราภรณ์ จึงเลิศศิริ. (2555). สังคมไทยยอมรับความหลากหลายทางเพศจริงหรือ?. ค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2562, จาก WWW2.IPSR.MAHIDOL.AC.TH/NEWSLETTER/INDEX.PHP/COMPONENT/CONTENT/ARTICLE/99-POPDEV-VOL35-NO1/237-SEXUAL-DIVERSITY.HTML

ภาณพ มีชำนาญ. (2556). สภาพปัญหาความเสียเปรียบของคู่ความหลากหลายทางเพศอันเนื่องมาจากการไม่มีกฎหมายรับรองการสมรสในประเทศไทย. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

สิริวิมล พยัฆษี. (2560). ความไม่เท่าเทียมในสิทธิกับกลุ่มคนที่มีความหลากหลายทางเพศ. เอกสารประกอบการประชุมวิชาการ (Proceedings) การสัมมนาเครือข่ายนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ครั้งที่ 16 ประจำ ปีการศึกษา 2559 ระหว่างวันที่ 29-30 มิถุนายน พ.ศ.2560: 903 - 914.

สุรพงษ์ โสธนะเสถียร และ พจนา ธูปแก้ว. (2549). การสื่อสารเพื่อการจัดการองค์กรเกย์ในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

สุริชัย หวันแก้ว. (2550). คนชายขอบ: จากความคิดสู่ความจริง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุไลพร ชลวิไล. (2550). เพศไม่นิ่ง: ตัวตน เพศภาวะ เพศวิถี ในมิติสุขภาพ. โครงการจัดตั้งสำนักงานศึกษานโยบายสาธารณสุขสวัสดิการและสังคม คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.

อรทัย หรูเจริญพานิช. (2544). กระบวนการเปิดเผยตนเองของบุคคลที่เป็นรักร่วมเพศ. โครงการจัดตั้งสำนักงานศึกษานโยบายสาธารณสุขสวัสดิการและสังคม คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.

อุดมศิลป์ ศรีแสงนาม. (2525). เพศศึกษาประสาวัยรุ่น ในคู่มือวิทยากรเรื่องเพศศึกษาของสมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทย. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.

Archawanikul, K. (2005). Thai Civil Society Movement: Civil Society Movement. Bangkok: Sopholkanpim. (in Thai)

Boonprasert, J. (2011). Violated Life: Story of LGBT and International Human Rights Law. Bangkok: Teeranard Kanjanaaksorn Foundation, Rainbow Sky Association of Thailand. (in Thai)

Buathong, T. (2017). LGBT Family Hope to Thai law of Same-Sex Marriages. Retrieved on 1st March 2019, from https://www.bbc.com/thai/thailand-40465985. (in Thai)

Chonvilai, S. (2007). Fluid Sex: Identity Gender and Sexuality in Health Dimensions. Nakhon Pathom: Project Establishment of The Office of Public Health, Welfare and Social Policy Studies Faculty of Social Sciences and Humanities, Mahidol University. (in Thai)

Chunglertsiri, P. (2012). Can Thai society accept gender diversity? Retrieved on 1st March 2019, from WWW2.IPSR.MAHIDOL.AC.TH/NEWSLETTER/INDEX.PHP/COMPONENT/
CONTENT/ARTICLE/99-POPDEV-VOL35-NO1/237-SEXUAL-DIVERSITY.HTML. (in Thai)

Daily news. (2007). Thai Legislative Council Hinder Prefix of Name of LGBT Bill. Retrieved on 30th January 2019, from www.parliament.go.th/new/new_detail.
php?prid=104565. (in Thai)

Health, Empowerment, Rights & Accountability (HERA). (1999). Rights and needs: rethinking the connections in debates over reproductive and sexual rights. Health and human rights, 2(4): 17 - 29.

Jackson, R. B. (2000). The vertical distribution of soil organic carbon and its relation to climate and vegetation. Ecological applications, 2(10): 423 - 436.

Jirasathit, J. (1999). Basic rights of humanity of homosexual persons in the framework of law in France. Bangkok: Chulalongkorn University Publisher. (in Thai)

Kanteeranon, T. (2006). Human Rights of People. Thai Red Cross AIDS Research Centre. Bangkok: Matichon Publisher. (in Thai)

Kirby, E. L. (2006). Helping you make room in your life for your needs”: When organizations appropriate family roles. Communication Monographs, 4(73): 474 - 480.

Meechumnan, P. (2013). The Problem of Disadvantage of Sexual Diversity because Thailand no Marriage Law. Chiang Mai University. (in Thai)

Miller, A. (2002). Subset selection in regression. New York: CRC Press.

Mutathorn, C. (2014). Same Sex Marriage. Retrieved on 30th January 2019, from http://www.humanrightscenter.go.th/IHR/HRI2/Forms/AllItems.aspx

Noknoi, C. & Wutthirong, P. (2007). Workforce Diversity: Sexual Orientation Discrimination in Thailand. International Journal of Diversity in Organizations, Communities & Nations, 3(7): 152 - 156.

Payaksri, S. (2017). Inequalities of Rights with Sexual Diversity. Proceedings in Seminar for Graduate Students Network 16th Sociology and Anthropology Branch, Academic Year 2016, 29 - 30 June 2017: 903 - 914. (in Thai)

Rhujalernpanit, A. (2001). Self-Disclosure Process of Homosexual Persons. Project Establishment of The Office of Public Health, Welfare and Social Policy Studies Faculty of Social Sciences and Humanities, Mahidol University. (in Thai)

Rothschild, B. (2000). The body remembers: The psychophysiology of trauma and trauma treatment. New York: Norton & Company.

Songsampan, C. (2007). When a Woman Thinks of a Mustache: Fighting “The Truth” of Sex in The House of Representatives. Bangkok: Kobfai Project Printing. (in Thai)

Sotanasatian, S. and Thubkaew, P. (2006). Communication for Management of Gay Organizations in Thailand. Bangkok: The Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)

Srisaengnam, A. (1982). Sex education for teenagers in Instructor's Guide on Sex Education of The Family Planning Association of Thailand. Bangkok: Odeon Store. (in Thai)

Thairath. (2017). Human Rights in Transgender People. Retrieved on 30th January 2019, from https://www.thairath.co.th/content/1070779. (in Thai)

Theeraparcharaporn, C. (2017). Civil Partnership bill 3 The non-existent equality of Thai LGBTI. Retrieved on 30th January 2019, from https://thestandard.co/civil-partnership-bill-draft-3/. (in Thai)

Theeraparcharaporn, C. and Kadngaongam, P. (2017). Equality Rights in Marriage of People with Sexual Diversity in Thailand. Journal of Researchers Association, 22(2): 24 - 32. (in Thai)

Wankaew, S. (2007). Marginal People: From Thought to Truth. Bangkok: Chulalongkorn University Publisher. (in Thai)

Wongsarot, P. (1989). Homosexual Identity Formation Among Teenagers. Bangkok: Thammasat University. (in Thai)