แนวทางการพัฒนาการรู้เท่าทันข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์ของนักศึกษาระดับปริญญาตรีในกรุงเทพมหานคร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับการรับรู้รูปแบบและลักษณะข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์ 2) ศึกษาระดับการรับรู้วิธีการพิจารณาและยอมรับข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์ และ 3) นำเสนอแนวทางการพัฒนาการรู้เท่าทันข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์ของนักศึกษาระดับปริญญาตรีในกรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ 1) นักศึกษาระดับปริญญาตรีในเขตกรุงเทพมหานคร คำนวณตามสูตรของ Yamane จำนวน 454 คน และ 2) ผู้เชี่ยวชาญด้านนิเทศศาสตร์ จำนวน 5 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการหาค่าจำนวน ร้อยละ และตีความสรุป ผลการวิจัย พบว่า 1) การรับรู้วิธีการพิจารณาและยอมรับข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์ที่พบมากที่สุด คือความเชื่อถือข่าวที่มีแหล่งข่าวเป็นบุคคลที่มีชื่อเสียง 2) การรับรู้วิธีการพิจารณาและยอมรับข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์ที่พบมากที่สุด คือ พิจารณาข้อมูลหลักฐานและความสมเหตุสมผลของข่าวนั้นอย่างรอบคอบ และ 3) แนวทาง การพัฒนาการรู้เท่าทันข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์ ได้แก่ 1) การสร้างองค์ความรู้ของนักศึกษาถึงเรื่องต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัว 2) การสร้างนิสัยในการวิเคราะห์สาเหตุและคิดวิเคราะห์แยกแยะ 3) การสร้างความเข้าใจถึงผลกระทบต่อการแชร์ข้อความข่าวปลอม 4) การสร้างความรู้เท่าทันสื่อ และ 5) การพัฒนาแนวทางการรู้เท่าทันข่าวปลอมทางสื่อออนไลน์โดยการสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสื่อออนไลน์