กระบวนการขับเคลื่อนเครือข่ายการมีส่วนร่วมภาคประชาสังคม องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และสถานศึกษาในการเสริมสร้างธรรมาภิบาลสู่สังคมปลอดคอร์รัปชันในจังหวัดนครราชสีมา กรณีศึกษาตำบลมะเกลือใหม่ อำเภอสูงเนิน และตำบลพระพุทธ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาของกระบวนการขับเคลื่อนเครือข่ายการมีส่วนร่วมภาคประชาสังคม องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถานศึกษาในการเสริมสร้างธรรมาภิบาลที่เข้มแข็ง รวมถึงปัจจัยที่เป็นแรงผลักและแรงต้าน 2) เพื่อพัฒนารูปแบบปฏิบัติการเครือข่ายการมีส่วนร่วม                    ภาคประชาสังคม องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถานศึกษาในการเสริมสร้างธรรมาภิบาล 3) เพื่อพัฒนา                  และทดสอบประสิทธิภาพรูปแบบปฏิบัติการเครือข่ายการมีส่วนร่วมภาคประชาสังคม องค์กรปกครอง                   ส่วนท้องถิ่น สถานศึกษาในการเสริมสร้างธรรมาภิบาล การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม                   ได้ศึกษาแนวคิดการมีส่วนร่วมและแนวคิดเกี่ยวกับเครือข่ายเป็นกรอบการวิจัย ผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ ผู้บริหารท้องถิ่นและสภาท้องถิ่น ผู้บริหารโรงเรียน ผู้นำชุมชน นักเรียน ประชาชน จำนวน 154 คน ใช้วิธีคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมี 2 ชนิด คือ 1) แบบสนทนากลุ่ม 2) แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิเคราะห์เนื้อหาแล้วเขียนบรรยายเชิงพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัจจุบันและปัญหาของกระบวนการขับเคลื่อนเครือข่ายการมีส่วนร่วม ของทั้งสองพื้นที่มีการรวมกลุ่มในรูปของเครือข่ายอาชีพที่มีศักยภาพมีความพร้อมโดยมีทุนทางสังคมที่เป็น            แรงผลักให้คนในพื้นที่มีส่วนร่วม ส่วนแรงต้าน คือ ความตระหนักที่จะร่วมมือพัฒนาชุมชนร่วมกัน 2) พัฒนารูปแบบผ่านการวิเคราะห์บริบทพื้นที่ วางแผนเชิงปฏิบัติการ ปฏิบัติตามแผน ติดตาม ตลอดจนสรุปผลและถอดบทเรียนเกิดรูปแบบปฏิบัติการเครือข่ายการมีส่วนร่วมในการเสริมสร้างธรรมาภิบาล 3) รูปแบบปฏิบัติการเครือข่ายการมีส่วนร่วมนั้น ภาคประชาสังคม ภาคองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และภาคสถานศึกษาได้ให้การยอมรับว่ารูปแบบปฏิบัติการเครือข่ายการมีส่วนร่วมเป็นรูปแบบที่มีความเหมาะสมและสามารถปฏิบัติได้จริง