การศึกษาการใช้คำนามที่นำมาใช้เป็นคำบุรุษสรรพนามจากบทสนทนา ในสื่อการเรียนภาษาไทยสำหรับชาวต่างชาติ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการใช้คำนามซึ่งนำมาใช้เป็นคำบุรุษสรรพนามในสื่อการเรียนภาษาไทยสำหรับชาวต่างชาติ งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาจัยเชิงคุณภาพ ใช้แนวคิดภาษาศาสตร์สังคม เก็บข้อมูลจากบทสนทนาในหนังสือเรียนระหว่างปี พ.ศ. 2543-2564  และเก็บข้อมูลจากบทสนทนาในสื่อสังคมออนไลน์ ณ วันที่ 31 ธันวาคม พ.ศ. 2564 ซึ่งเป็นสื่อที่ใช้เรียนภาษาไทยสำหรับชาวต่างชาติที่เรียนโดยใช้ภาษาอังกฤษและภาษาจีน โดยวิเคราะห์เนื้อหา เขียนบรรยายเชิงพรรณาและนำเสนอร่วมกับตารางแสดงข้อมูลที่เกี่ยวข้อง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือ ค่าความถี่และร้อยละ

ผลการวิจัยพบว่า คำนามซึ่งนำมาใช้เป็นคำบุรุษสรรพนามพบ 10 ประเภทได้แก่ 1) คำเรียกญาติแท้ 2) คำเรียกญาติที่ไม่ใช่ญาติ 3) คำเรียกตามบุคคลอื่น 4) ชื่อบุคคล 5) คำเรียกอาชีพ 6) คำนำหน้า ยศ ตำแหน่ง 7) คำหรือวลีแสดงความรู้สึก 8) คำยืมจากภาษาอื่น 9) คำซึ่งใช้พูดกับพระสงฆ์ และ10) คำราชาศัพท์ คำนามที่พบว่านิยมใช้แทนคำบุรุษสรรพนามเรียงจากมากไปน้อย 3 ลำดับแรก ได้แก่ ชื่อบุคคล คำเรียกญาติและคำเรียกอาชีพ ส่วนคำที่พบน้อยได้แก่ คำซึ่งใช้พูดกับพระสงฆ์และคำราชาศัพท์ เพราะสื่อการเรียนมีสถานการณ์ที่เกี่ยวกับพระสงฆ์และราชวงศ์น้อยมาก และยังพบว่าการใช้คำนามซึ่งนำมาใช้เป็นคำบุรุษสรรพนามในภาษาไทยขึ้นอยู่กับปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรม ด้านสังคมได้แก่ เพศ อายุ ความสัมพันธ์ระหว่างคู่สนทนาในเรื่องบทบาท คือการรู้จักกัน ความสนิทสนม และกาลเทศะที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ ด้านวัฒนธรรมได้แก่ ความอาวุโส ความอ่อนน้อม ความเคารพ การยกย่องให้เกียรติ ความรักใคร่เอ็นดู ความเป็นพวกพ้อง เป็นต้น