บทสนทนาเรื่องความดีตามทรรศนะพระพุทธศาสนาเถรวาท

ผู้แต่ง

  • พระมหาขวัญชัย เหมประไพ กิตฺติเมธี Mahachulalongkornrajavidyalaya University
  • คงสฤษฎ์ แพงทรัพย์ ภาควิชาศาสนาและปรัชญา คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การนิยาม, ความดี, พระพุทธศาสนาเถรวาท

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทสนทนาเรื่องความดีในปรัชญา และเพื่อวิเคราะห์บทสนทนาเรื่องความดีในทางพระพุทธศาสนาเถรวาท โดยใช้การศึกษาจากเอกสาร หนังสือและบทความที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า บทสนทนาทางปรัชญานั้นอาศัยวิธีวิภาษวิธีของโสเครตีส โดยการรวบรวมความหมายหลากหลายจากการสนทนาต่อเรื่องนั้น มีการให้ความหมายคำว่า “ความดี” ว่าเป็นความสมบูรณ์ที่เกี่ยวข้องกับจิต เป็นความจริงแท้คือเป็นพิจารณาตามความเป็นจริง ความดียังสัมพันธ์กับหน้าที่ของแต่ละบุคคล เพราะเชื่อมโยงกับความดีที่สูงขึ้นไป และมีคุณค่าคือประโยชน์ที่เกิดแก่ตนในที่สุด ในฐานะที่ทำให้เรารักษาคุณค่าของความดีไว้ได้ ส่วนบทสนทนาเรื่องความดีในทางพระพุทธศาสนาเถรวาทเป็นลักษณะการกระทำที่ทำให้เกิดความสมบูรณ์ระหว่างเหตุและผลผ่านการกระทำดีและชั่ว และสัมพันธ์กับบุคคลผู้กระทำในเรื่องประโยชน์ตนและผู้อื่น โดยความดีนั้นเป็นการอธิบายให้เห็นความสมบูรณ์ของกฎธรรมชาติ ในแง่ปรัชญามุ่งถึงการทำหน้าที่ที่สมบูรณ์และสร้างคุณค่าต่อตนเอง ส่วนพระพุทธศาสนาเถรวาทมีมุมมองที่กว้างกว่า โดยมุ่งเน้นการทำหน้าที่อันเป็นประโยชน์ทั้งแก่ตนและผู้อื่น

References

ชยติลเลเก (2539). พุทธญาณวิทยา. แปลโดย สมหวัง แก้วสุฟอง. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัย
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
Jayatilleke. (1996). Early Buddhist theory of knowledge. Translated by somwang kaewsufong.
Bangkok: MCU Press.
ฟรังซัวส์ ฮูตาร์ท. (2524). ศาสนากับสังคมเอเชีย.แปลโดยบัณฑร อ่อนดำและเสรี พงศ์พิศ.กรุงเทพมหานคร : กอง
บรรณาธิการปาจารยสาร.
François H. Houtart. (1981). Religion and Asean Society. Translated by Banthorn ondham and
Saree pongpit. Bangkok: Pajarayasarn Press.
เปลโต. (2553). โสกราตีส. แปลโดย ส.ศิวรักษ์, พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพมหานคร : ศยาม.
Plato. (2010). Socrates. Translated by S.Sivalak. 8th edition. Bangkok: Syam Press.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2558 ก). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 31.
กรุงเทพมหานคร : ผลิธัมม์.
Phra Promkunaporn (P.A. Payutto). (2015 A). Dictionaly of Buddhism: Dhamma Collection. 31st
edition. Bangkok: Pidhamma Press.
________. (2558 ข). พจนานุกรมพุทธศาสน์ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 24. กรุงเทพมหานคร : ผลิธัมม์.
________. (2015 B). Dictionaly of Buddhism: Vocabulary Collection. 24th edition. Bangkok:
Pidhamma Press.
________. (2550). การพัฒนาที่ยั่งยืน. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร : สหธรรมิก.
________. (2007). Sustainable Development. 24th edition. Bangkok: Sahadhammik Press.
24st edition. Bangkok: Pidhamma Press
เพลโต. (2559). รีพับลิก. แปลโดย เวธัส โพธารามิก. พิมพ์ครั้งที่ 3. สมุทรสาคร : พิมพ์ดี.
Plato. (2016). Republic. Translated by Wetus Potaramic. 3rd edition. Samutsatorn: Pimdee Press.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
MahachulalongKornrajavidyalaya University. (1996). Thai Tripitakas. Bangkok: MCU Press.
ลู มารินอฟ. (2551). ชีวิตนี้มีคำถาม. แปลโดย สุรพงษ์ สุวจิตตานนท์. กรุงเทพมหานคร : มายด์.
Lou Marinof. (2008). The big Question. Translated by Surapong Suwajittanon. Bangkok:
Bertrand Russell. (1903). Principle of Mathematics. London: W.W.Norton.
Bob Hale and Crispin Wright. (1997). A Companion to the Philosophy of Language. Oxford:
Blackwell Publishers Ltd.
Christopher Shields. (2003).The Blackwell Guide to Ancient Philosophy. Oxford: Blackwell
Publishing Ltd.
Dale Jacquette. (2002). A Companion to Philosophical Logic. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.
Devid J. Kalupahana. (2007). A Sourcebook of Early Buddhist Philosophy. Dehiwala: Buddhist
Cultural Centre.
________. (1999). The Buddha's Philosophy of Language. Sri Lanka: A Sarvodaya
Vishva Lekha Publication.
Gerasimos Santas. (2006). The Blackwell Guide to Plato’s Republic. Oxford: Blackwell Publishing
Ltd..
Lowe E.J. (2000). An introduction to the philosophy of mind. Cambridge: Cambridge University
Press.
Nicholas Bunnin and Tsui-James E. P. (2003). The Blackwell Companion to Philosophy, 2nd
Edition. Oxford: Blackwell Publishers Ltd.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

13-05-2020

ฉบับ

บท

บทความวิชาการ