สังเวคธรรมในสังเวชนียสถาน 4 ตาบล
คำสำคัญ:
The four Buddhist Holy Placesบทคัดย่อ
บทความนี้ นาเสนอผลการศึกษาสังเวคธรรมในสังเวชนียสถาน 4 ตาบล ผลการวิจัยพบว่า 1) สังเวคธรรมในสถานที่ประสูติ คือ ความเกิดเป็นทุกข์ เพราะเมื่อเกิดแล้วก็ต้องแก่ เจ็บและตายไป หมุนเวียนไม่จบสิ้น เกิดการกระตุ้นเตือนให้พิจารณาด้วยปัญญา การเกิดที่ไม่ต้องเกิดซ้าซากอีกต่อไป และเคารพ กตัญญูตอบแทนพระคุณท่านผู้ให้กาเนิดและผู้มีพระคุณ 2) สังเวคธรรมในสถานที่ตรัสรู้ คือ แหล่งเกิดแห่งพุทธธรรม พระพุทธเจ้าทรงบาเพ็ญเพียรอย่างยิ่ง พึ่งตน ฝึกฝนตนจึงพ้นทุกข์ เป็นการกระตุ้นให้เกิดความหมั่นเพียร 3) สังเวคธรรมในสถานที่ปฐมเทศนา คือ สัมมาปฏิบัติบนมรรควิธีแห่งสัมมาทิฎฐิ ด้วยการปฏิบัติตามพุทธวิธีที่ตรัสสอนและมุ่งการช่วยเหลือแบ่งปัน ซึ่งเป็นการให้ธรรมทานที่ยิ่งใหญ่ 4) สังเวคธรรมในสถานที่ปรินิพพาน คือ มรณานุสสติ การรู้เท่าทันสภาพความจริงของชีวิตตามหลักไตรลักษณ์ กระตุ้นจิตสานึกที่จะเร่งทาความดีเพื่อความงอกงามแห่งทางธรรม ข้อค้นพบจากการวิจัยนี้ คือ การเกิดสังเวคธรรม ซึ่งหมายถึงความรู้สึกที่เป็นสภาวะกระตุ้นเตือนใจ ให้เลิกละความประมาท ละความชั่ว เร้าใจให้ทาความดี ซึ่งทาให้เกิดปัญญา ดังนั้น สังเวคธรรม จึงไม่ใช่ความรู้สึกที่โศกเศร้าสลดหดหู่ใจตามที่เข้าใจกัน แต่เป็นการตื่นรู้ด้วยศรัทธาและปัญญาอย่างแท้จริง
