การพัฒนานวัตกรชาวบ้านสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนจังหวัดเชียงราย

Main Article Content

จามรี พระสุนิล
นพพร จันทรนำชู

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อค้นหาชุมชนต้นแบบการพัฒนานวัตกรชาวบ้านสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนจังหวัดเชียงราย 2) เพื่อศึกษากระบวนการสร้างนวัตกรชาวบ้านของชุมชนต้นแบบจังหวัดเชียงราย และ 3) เพื่อศึกษาเงื่อนไขความสำเร็จของการพัฒนานวัตกรชาวบ้านสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน ทำการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพโดยมีเครื่องมือหลักคือประเด็นการสนทนากลุ่ม การสัมภาษณ์ และการสังเกตแบบมีส่วนร่วมในกิจกรรมการพัฒนาของชุมชนในพื้นที่จังหวัดเชียงราย ผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 20 คน โดยวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) การค้นหาชุมชนต้นแบบใช้หลักการดำเนินงานอย่างมีส่วนร่วมกับภาคีเครือข่าย ได้แก่ ภาครัฐ ตัวแทนภาคประชาสังคม และภาคีภาคเอกชน รวมถึงภาคการศึกษา โดยมี 6 ชุมชนต้นแบบการพัฒนานวัตกรชาวบ้าน ปรากฏนิยามร่วมการพัฒนาศักยภาพบุคคลให้เป็นแกนนำ ผู้นำนักพัฒนาบนพื้นฐานทุนและภูมิปัญญาของชุมชนที่จะเป็น “นวัตกรชาวบ้าน” 2) กระบวนการสร้างนวัตกรชาวบ้านของชุมชนต้นแบบจังหวัดเชียงราย ประกอบด้วย 2.1 กระบวนการเรียนรู้ องค์ความรู้ ภูมิปัญญา 2.2 กระบวนการทางสังคมของผู้นำ และ 2.3 กระบวนการเสริมพลังภาคีเครือข่าย และ 3) เงื่อนไขความสำเร็จของการพัฒนานวัตกรชาวบ้านสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน ประกอบด้วย 3.1 องค์ความรู้ 3.2 ภาวะผู้นำกับการพัฒนา 3.3 การสร้างภาคีเครือข่าย และ 3.4 การพัฒนาองค์ความรู้การพัฒนาที่ยั่งยืน โดยนำสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนของจังหวัดเชียงรายในการขับเคลื่อนชุมชนด้วยการพัฒนาเศรษฐกิจ ความรับผิดชอบต่อสังคม และการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Chantaranamchoo, N. (2020). Development Education: Diversity of Paradigms for Sustainable Development. [in Thai]. Bangkok: Wattana Panich Printing Co., LTD.

Giovany, C. S. (2014). Social innovation: Moving the field forward. A conceptual framework. Technological Forecasting and Social Change, 82 (2), 42-51.

Highland Research and Development Institute (Public Organization). (2013). Developing the potential of community leaders and creating community networks. https://www.hrdi.or.th/calendar/detail/2038

Jarumethiyan, C., & Watthano, T. (2018). Leadership and Community Development. [in Thai]. Journal of MCU Peace Studies, 6, 527-538.

Jozelin M., Soto A., & Chizu S. (2019). Enacting Peasant Moral Community Economies for Sustainable Livelihoods: A Case of Women-led Cooperatives in Rural Mexico. Journal of World Development, 115, 120–131.

Komalamisr, P., Saengla, P., Pariyatikittiwong., Chattamalo, S., Malawamso, Y., & Thammaphon, C. (2019). The Development of Community Culture and the 12th National Strategic Plan. [in Thai]. Journal of Buddhist Studies Vanam Dongrak, 6 (1), 77-90.

Kumsubha, B., (2019). New Generation of Local Innovators and the Diffusion of Innovation in their Community. [in Thai]. Dhurakij Pundit Communication Arts Journal, 13 (2), 258-299.

Luna-Nemecio, Josemanuel., Tobón, Sergio., & Hernández, Luis Gribran Juárez. (2020). Sustainability is based on socioformation and complex thought or sustainable social development. Environment and Sustainability Journal, 2 (12), 1-8.

Prasunin, J. (2020). Development Promoting of Local Innovator in Banpangsa Community, Patueng Subdistrict, Maechan District, Chiang Rai Province. [in Thai]. Journal of Social Research, 43 (2), 181-218.

Program Management Unit on Area-Based Development (PMU A). (2020). Announcement of acceptance of research project proposals. Under the flagship initiative plan for 2021 "Innovation Community for Sustainable Development". [in Thai]. https://nriis.go.th/NewsEventDetail.aspx?nid=6352

Rachakham, S., Intrawong, W., & Limpsurapong, C. (2014). The Relationship between Leadership, Knowledge Sharing, Team Work and Performance of OTOP Group Case Studies of Sanook group Province (Sakon Nakhon, Nakhon Phanom, Mukdahan). [in Thai]. WMS Journal of Management Walailak University, 3 (1), 56-64.

Salvia, A. L., et al. (2019). Assessing Research Trends related to Sustainable Development Goals: local and global issues. Journal of Cleaner Production, 208 (1), 841-849.

Setkij, W. (2020). Sustainable Community Development in the context of National Development. [in Thai]. Burapha Journal of Political Economy, 8 (1), 81-106.

SDG index. (2019). Sustainable Development Report 2019. https://www.sdgindex.org/reports/sustainable-develop.

Shrivastava, P., Smith, Mark S., O’Brien, K., & Zsolnai, L. (2020). Transforming Sustainability Science to Generate Positive Social and Environmental Change Globally. One Earth Journal, 2 (4), 329-340.

Simsin, C, Bunthongtheng, P., & Nakhunsong, T. (2014). Community Innovation for Lifelong Learning. [in Thai]. Journal of Educational Administration Khon Kaen University, 12 (1), 83-94.

Thailand International Cooperation Agency (TICA), Office of the National Economic and Social Development Council on NESDC. (2021). Development indicators at the provincial level and groups of provinces. https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=11681.

The Community Development Department. (2016). Strategic plan of the Department of Community Development 2017-2021. [in Thai]. Bangkok: Planning Division, The Community Development Department.

Wipawanich. S. (2016). Development of a health promotion model according to the philosophy of sufficiency economy for community health. Thesis, Education Development, Faculty of Education Silpakorn University.

Yuyuen, P., Phumota, A., & Sriyothin, S. (2017). Factors influencing being an innovator: a case study of PUNN products. Proceedings of the national conference on public affairs administration, 4th time “The Manage Public Affairs under Thailand 4.0”. [in Thai]. 4 August 2017 at the College of Local Administration Khon Kaen University.