การใช้ประโยชน์ ผลกระทบ และการฟื้นฟูแหล่งอาหารของชุมชน: กรณีศึกษาบ้านศรีสมบูรณ์ ตำบลชานุมาน อำเภอชานุมาน จังหวัดอำนาจเจริญ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ต้องการสะท้อนให้เห็นความสำคัญของระบบนิเวศแม่น้ำโขงต่อวิถีการดำรงชีพของชุมชนที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำโขง วิเคราะห์ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงของแม่น้ำโขงต่อชุมชนที่ส่งผลกระทบต่อความมั่นคงอาหารของชุมชนและความสามารถของคนในชุมชนในการปรับตัวเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศสำหรับการรักษาแหล่งความมั่นคงของอาหาร บทความนี้ดำเนินการเก็บและสรุปข้อมูลผ่านกระบวนการ วิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลภาคสนามด้วยแนวคิดวิถีการดำรงชีพและความมั่นคงอาหาร  ประเด็นค้นพบที่สำคัญสำคัญวิถีชีวิตของชาวบ้านพึ่งพาทรัพยากรแม่น้ำโขงเป็นหลักในฐานะแหล่งอาหาร แหล่งสร้างรายได้ และแม่น้ำโขงคือพื้นที่ทางวัฒนธรรมสำคัญมากเห็นได้พิธีกรรมแข่งเรือ และ ตำนานความเชื่อร่วมเรื่องยักษ์ที่สัมพันธ์กับแม่น้ำโขง อย่างไรก็ตาม การสร้างเขื่อนในลำน้ำโขงทำให้เกิดการสูญหายไปของอาหารและรายได้ของชาวบ้านที่หาได้จากแม่น้ำโขง โดยเฉพาะการสูญหายไปของปลาและพื้นที่เกษตรริมแม่น้ำโขง กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมจึงถูกนำมาใช้เป็นเครื่องมือระดมข้อสรุปจากงานวิจัยเพื่อแก้ปัญหาการสูญหายของทรัพยากรปลาและสัตว์น้ำจากแม่น้ำโขง ชาวบ้านจึงได้ร่วมมือกันริเริ่มทำ “เขตอนุรักษ์พันธุ์ปลาแม่น้ำโขง” เพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศแม่น้ำโขงและความมั่นคงอาหาร