แนวทางในการพัฒนาศักยภาพการจัดการท่องเที่ยว โดยชุมชนบ้านอ้อมแก้ว ตำบลศรีสุข อำเภอศรีณรงค์ จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาศักยภาพของการจัดการ
ท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านอ้อมแก้ว ตามแนวคิดองค์ประกอบการจัดการท่องเที่ยวโดย
ชุมชน และเพื่อสนอแนวทางในการพัฒนาศักยภาพการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชน
บ้านอ้อมแก้ว โดยการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงซึ่งมีเกณฑ์ในการคัดเลือกประกอบด้วย
แกนนำชุมชนบ้านอ้อมแก้ว นักพัฒนาการท่องเที่ยว และปราชญ์ขุมชน ตลอดจน
การสัมภาษณ์แบบไม่เป็นทางการ วิเคราะห์ข้อมูลตามแนวคิดแบบพรรณนา ผล
การศึกษาพบว่า
1. ชุมชนบ้านอ้อมแก้วเป็นชุมชนการท่องเที่ยวแห่งหนึ่งของจังหวัดสุรินทร์
ที่มีศักยภาพของการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนที่ยังไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควรนัก
ซึ่งเห็นได้จากการวิเคราะห์สถานการณ์ภายในและภายนอกชุมชน ตลอดจนการ
วิเคราะห์ตามแนวคิดองค์ประกอบของการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนซึ่งได้แก่ (1)
การมีทรัพยากรการท่องเที่ยวที่ไม่หลากหลาย โดยมีความโดดเด่นเฉพาะด้าน
ธรรมชาติ (2) การมีองค์กรกลุ่มอาชีพต่างๆ ในชุมชนและการมีส่วนร่วมของกลุ่ม
อาชีพที่ยังไม่เข็มแข็งเท่าที่ควร (3) การมีการบริหารจัดการในแหล่งท่องเที่ยวที่ยังไม่
เข้มแข็ง การให้บริการนำเที่ยวของมัคคุเทศก็และบ้านพักโฮมสเตย์ที่ยังไม่เพียงพอ
การจำหน่ายสินค้ที่ระลึกที่ยังไม่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน ตลอดจนการมีสื่อ
ประชาสัมพันธ์ที่ยังไม่เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายและ (4) การมีกระบวนการเรียนรู้ที่ยังไม่
เกิดการสร้างสรรค์และเกิดการแลกเปลี่ยนระหว่างเจ้าของชุมชนบ้านอ้อมแก้วและ
นักท่องเที่ยวเท่าที่ควร
2. แนวทางในการพัฒนาศักยภาพการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนของบ้าน
อ้อมแก้วประกอบด้วย (1) การสร้างระบบการมีส่วนร่วมของชุมชนโดยใช้กลยุทธ์การ
ชักชวนให้คนในชุมชนทั้งสามแห่งคือ บ้าน วัด และโรงเรียน เข้ามามีส่วนร่วมในการ
เป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มการท่องเที่ยวโดยชุมชนโดยการจัดตั้งเป็นคณะกรรมการ
ดำเนินการวางแผน กำหนดแนวปฏิบัติ ติดตามและประเมินผลการดำเนินการต่างๆ
เกี่ยวกับการท่องเที่ยวในพื้นที่ และ (2) การขอความร่วมมือในการสร้างความเข้มแข็ง
ทางองค์ความรู้จากหน่วยงานต่งๆ ที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนผู้ประกอบการธุรกิจนำเที่ยว
ในจังหวัดสุรินทร์ที่มีประสบการณ์ในการจัดการท่องเที่ยว ในการจัดอบรมเชิง
ปฏิบัติการให้กับกลุ่มการท่องเที่ยวโดยชุมชนบ้านอ้อมแก้ว ในด้านการบริหารจัดการ
ต่างๆ ของชุมชนให้มีประสิทธิภาพ