การศึกษาสถานการณ์ ปัจจัย และผลกระทบด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ส่งอาหาร
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทำการศึกษาสถานการณ์ ปัจจัย และผลกระทบด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ส่งอาหาร ในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครฯ และปริมณฑล ทำการรวบรวมข้อมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ โดยการสัมภาษณ์ผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ได้แก่ ผู้บริหารแพลตฟอร์ม จำนวน 1 แพลตฟอร์ม ผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ส่งอาหาร จำนวน 40 ราย ร้านอาหาร จำนวน 21 ร้าน และลูกค้า จำนวน 20 ราย ผลการศึกษาพบว่าปัจจุบันผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ส่งอาหารไม่ได้มีสถานะเป็นลูกจ้าง มีรูปแบบการทำงานทั้งแบบประจำและชั่วคราว โดยการทำงานประจำมีชั่วโมงการทำงาน 12-14 ชั่วโมง และการทำงานชั่วคราวมีชั่วโมงการทำงาน 2-4 ชั่วโมง การปฏิบัติงานเป็นไปตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ กฎหมายจราจร และพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถจักยานยนต์ แพลตฟอร์มมีหน้าที่มอบหมายงานและกำกับการปฏิบัติงานของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ส่งอาหาร ส่วนร้านอาหารและลูกค้าสามารถส่งเสริมด้านความปลอดภัยและอาชีวอนามัย โดยจัดหาพื้นที่ที่เหมาะสมในการจอดรถเพื่อรับส่งอาหาร รวมถึงพื้นที่พักรอในระหว่างรออาหารจากร้านอาหาร ผลการศึกษาเชิงปริมาณ จากการรวบรวมแบบสอบถามที่ตอบกลับ จำนวน 465 ราย จาก 480 ราย คิดเป็นร้อยละ 96.875 ปัจจัยที่ส่งผลต่อความปลอดภัยในการปฏิบัติงานทั้ง 6 ปัจจัยมีระดับความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก เรียงลำดับปัจจัยทั้ง 6 ปัจจัย ดังนี้ 1. ปัจจัยด้านรถจักรยานยนต์และความพร้อมของอุปกรณ์ 2. ปัจจัยด้านสภาพอากาศและสภาพแวดล้อมในการปฏิบัติงาน 3. ปัจจัยด้านถนนและเส้นทางการขนส่ง 4. ปัจจัยด้านวิธีการปฏิบัติงาน ความคิดเห็นมากที่สุด 3 ลำดับแรก คือ 1. บาดเจ็บเล็กน้อย 2. ทรัพย์สินเสียหาย 3. ขาดรายได้สำหรับครอบครัว และผลกระทบด้านอาชีวอนามัย ที่มีความคิดเห็นมากที่สุด 3 ลำดับแรก คือ 1. อาการเหนื่อยล้า 2. อาการแสบร้อนบริเวณหลังมือและต้นคอ และ 3. โรคผิวหนัง
Article Details
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อความและความคิดเห็นที่แสดงในบทความ เป็นแนวคิดของผู้เขียน มิใช่ความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ และคณะผู้จัดทำแต่อย่างใด
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิเทศศึกษา ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิเทศศึกษา หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิเทศศึกษา ก่อนเท่านั้น
References
กัลยา วานิชย์บัญชา. (2552). สถิติสําหรับงานวิจัย. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เกรียงศักดิ์ ธีระโกวิทขจร, และ วรดุลย์ ตุลารักษ์. (2563). รูปแบบงานใหม่ของคนขี่มอเตอร์ไซค์ส่งอาหารที่กำกับโดยแพลตฟอร์ม,
มูลนิธิฟรีดริค เอแบร์ท (FES) ร่วมกับสถาบันแรงงานและเศรษฐกิจที่เป็นธรรม. http://library.fes.de/pdf-files/bueros/thailand/16337.pdf.
จำเนียร จวงตระกูล. (2560). การออกแบบการวิจัยภาคปฏิบัติ: การศึกษาจากบทความวิจัยในวารสารวิชาการในประเทศไทย.
วารสารวิชาการแพรวากาฬสินธุ์, 4(2), 172-206.
ชเนศ ลักษณ์พันธุ์ภักดี. (2560). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจใช้บริการสั่งอาหารแบบเดลิเวอรี่ผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต พาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ปุญญภพ ตันติปิฎก และภัทรพล ยุทธศักดิ์นุกูล. (2021). อินไซด์ธุรกิจ Food delivery: เดินหน้าขยายตลาดพร้อมบริการที่หลากหลาย.https://www.scbeic.com/th/detail/product/7906.
นิภาพรรณ เจนสันติกุล. (2564). คนทำงานแพลตฟอร์มในเศรษฐกิจดิจิทัล. วารสารวิชาการแสงอีสาน มหาวิทยาลัยมหามกุฏ
ราชวิทยาลัยวิทยาเขตอีสาน, 18(1), 1-10.
นันทพล พุทธพงษ์. (2565). มาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองแรงงานแพลตฟอร์มดิจิทัล: ศึกษาธุรกิจรับส่งอาหารในประเทศไทย. วารสารรามคำแหง ฉบับนิติศาสตร์, 5(1), 263-310.
พระราชบัญญัติ ความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมการทำงาน พ.ศ.2554 (2554, มกราคม 17) ราชกิจจานุเบกษา, 128(4ก)
มัลลิกา บุนนาค. (2537). สถิติเพื่อการตัดสินใจ. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มริสสา กองสมบัติสุข, ฌาน ปัทมะ พลยง และ ดวงเดือน ฤทธิเดช (2563). การศึกษาความรอบรู้สุขภาพด้านอาชีวอนามัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคและการบาดเจ็บจากการทำงานของพนักงานในโรงงานอุตสาหกรรม. วารสารการแพทย์และสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 3(2), 112-120.
ศิริกุล กุลเลียบและคณะ. การศึกษาข้อมูลการบาดเจ็บจากอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ในประเทศไทย. (2553). http://www.roadsafetythai.org/uploads/userfiles/ACC_52016.pdf
ศูนย์ให้คำปรึกษาและพัฒนาผู้บริหารทางธุรกิจแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (CONC).(2562). ศึกษาอุตสาหกรรมการให้บริการยานพาหนะผ่านทางแพลตฟอร์ม (Ride-Hailing Service). https://conc.tbs.tu.ac.th/upload/file/4d063e5c1f0475d7acceb40f7e729c36.pdf.
วัชรพงษ์ เรือนคำ และ ณรงค์ศักดิ์ หนูสอน. (2562). อุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ในประเทศไทย มุมมองทางวิทยาการระบาด. วารสาร มฉก. วิชาการ 146, 23(1), 146-160.
สถาบันแรงงานและเศรษฐกิจที่เป็นธรรม (JELI). (2563). เสวนาออนไลน์เรื่อง “สิทธิเสรีภาพและอำนาจในการรวมกลุ่มของผู้ขับขี่รถจักรยานยนต์ส่งอาหารส่งอาหารรวมทั้งจินตนาการถึงแพลตฟอร์มที่คนงานเป็นเจ้าของและมีอำนาจกำหนดสวัสดิการได้เอง”.แผนงานสนับสนุนการป้องกันอุบัติเหตุระดับจังหวัด. รายงานสถานการณ์ความปลอดภัยทางถนนของประเทศไทย ปี พ.ศ. 2561.
Duy Q N.P. et al., (2022). Factors influencing road safety compliance among food delivery riders: An extension of the job demands-resources (JD-R) model. Transportation research Parts A: Policy and Practice 166(2022). 541-556.
Fan. J, et al., (2022).Food-delivery behavior under crowd sourcing mobility services. Journal of traffic and transportation engineering, 9(4), 676-691.
Tran.N.A.T, et al., (2022).Health and safety risks faced by delivery riders during the Covid-19 pandemic. Journal of Transport & Health, 25(2022), 1-12.
Road Safety. United States Department of Transportation. https://www.nhtsa.gov/road-safety
Rusli. R., Mohammad, Z. M., Kamaluddin, A. N., Bakar, H., & Isa, H. M. (2022). A comparison of characteristics between food delivery riders with and without traffic crash experience during delivery in Malaysia. Case Study on Transport Policy, 10(4), 2244-2250. https://doi.org/10.1016/j.cstp.2022.10.006
Yamane, Taro.(1967). Statistics, An Introductory Analysis,2nd Ed., New York : Harper and Row.
Zikmund, W.G. (2000). Exploring Marketing Research. 7th ed. New York : The Dryden Press. p.450