จารึกแม่บุญตะวันออก: ภาพสะท้อนประวัติศาสตร์ในรัชสมัยพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2

Main Article Content

พระมหาปราโมทย์ แก้วนา

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีจุดมุ่งหมาย เพื่อวิเคราะห์ภาพสะท้อนทางประวัติศาสตร์ในรัชสมัยพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2 โดยใช้กลุ่มข้อมูล คือ จารึกแม่บุญตะวันออก ซึ่งเป็นจารึกที่บันทึกประวัติศาสตร์ในสมัยพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2 ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า จารึกแม่บุญตะวันออก นำเสนอภาพสะท้อนทางประวัติศาสตร์ในด้านการเมืองการปกครอง ศาสนาและความเชื่อ ประเพณีวัฒนธรรม ในด้านการเมืองการปกครอง จารึกแม่บุญตะวันออกบันทึกประวัติและลำดับวงศ์ของพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2 ยืนยันความชอบธรรมที่พระองค์จะขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์ รวมทั้งการแผ่ขยายอาณาจักรและการปกครองผู้คนให้อยู่ในอำนาจในด้านศาสนาและความเชื่อ ศาสนาพราหมณ์ โดยเฉพาะไศวนิกายเป็นความเชื่อหลักในยุคสมัยนี้ นอกจากนี้ยังมีความเชื่อเรื่องตรีมูรติ ความเชื่อเรื่องศักติ ความเชื่อในเรื่องพระศรีหรือพระลักษมี ปรัชญาศาสนาพราหมณ์ และมีการกล่าวถึงศาสนาพุทธด้วย ในด้านประเพณีและวัฒนธรรม เป็นประเพณีที่เกี่ยวกับพิธีกรรมทางศาสนาพราหมณ์เป็นหลัก นอกจากนี้ยังพบว่า มีวัฒนธรรมการใช้กระจกเงาในราชสำนักอีกด้วย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
แก้วนา พ. (2018). จารึกแม่บุญตะวันออก: ภาพสะท้อนประวัติศาสตร์ในรัชสมัยพระเจ้าราเชนทรวรมันที่ 2. วารสารวิเทศศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 6(1), 9–36. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jis/article/view/113852
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กมเลศวร ภัฏฏจารยะ. (2547). ศาสนาพราหมณ์ในอาณาจักรขอม. แปลโดย หม่อมเจ้าสุภัทรดิศ ดิศกุล. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

กรมศิลปากร. (2529). จารึกในประเทศไทย เล่ม 3 อักษรขอมพุทธศตวรรษที่ 15-16. กรุงเทพฯ : หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร

___. (2536). ประวัติศาสตร์-โบราณคดี กัมพูชา. กรุงเทพฯ : บริษัทประชาชน, 2536. จัดพิมพ์เนื่องในวโรกาสสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพิมาย 4 สิงหาคม 2536.

จำลอง สารพัดนึก. (2546). ประวัติวรรณคดีสันสกฤต 1. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ชะเอม แก้วคล้าย. (2543). จารึกปราสาทแปรรูป. กรุงเทพฯ : รุ่งศิลป์การพิมพ์.

ดี.อี.จี. ฮอลล์, (2549). ประวัติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : สุวรรณภูมิ-ภาคพิสดาร. แปลจาก A history of South-East Asia. ชาญวิทย์ เกษตรศิริ. บรรณาธิการ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : มูลนิธิโตโยต้า.

นิยะดา เหล่าสุนทร. (2552). วัฒนาการของแบบเรียนภาษาไทย. กรุงเทพฯ: ลายคำ.

ธิดา สาระยา. (2546). อาณาจักรเจนละ ประวัติศาสตร์อีสานโบราณ. กรุงเทพฯ : พิฆเณศพริ้นท์ติ้งเซ็นเตอร์.

ฟื้น ดอกบัว. (2555). ปวงปรัชญาอินเดีย. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ศยาม.

มาดแลน จิโต. (2552). ประวัติเมืองพระนครของขอม. แปลโดย หม่อมเจ้าศุภัทรดิศ ดิศกุล. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ : มติชน.

ยอร์ช เซเดส์. 2536. เมืองพระนคร นครวัด นครธม. แปลจาก Angkor An Introduction. แปลโดย ปราณี วงศ์เทศ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : มติชน.

ศุภมาศ เชยศักดิ์. (2552). เทวีมาหาตมยะ : การบูชาสรรเสริญเทวีในวรรณคดีสันสกฤต. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

หม่อมเจ้าสุภัทรดิศ ดิศกุล. (2535). ประวัติศาสตร์เอเชียอาคเนย์ ถึง พ.ศ. 2000. กรุงเทพฯ : สมาคมประวัติศาสตร์ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี.

อุไรศรี วรศะริน. (2545). ประชุมอรรถบทเขมร : รวมบทความวิชาการของศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.อุไรศรี วรศะริน. กรุงเทพฯ :

ภาควิชาภาษาตะวันออก มหาวิทยาลัยศิลปากร.

Coedès, G. (1966). Inscriptions du Cambodge. vol.V. Hanoi: Imprimarie d’ Extrême-Orient.

___. (1966). Inscriptions du Cambodge. vol.VIII. Hanoi: Imprimarie d’ Extrême-Orient.

___. (1908). Les Inscriptions deBat Cum (Cambodge). Journal asiatique, 10 (12), 213-251.

Dutt, N. (1978). Buddhist Sects in India. Delhi: Motilal Banarsidass.

Finot, L. (1925). Inscriptions d’Angkor. XXV. Hanoi: Imprimarie d’ Extrême-Orient.

Higham, C. F.W. (2004). Encyclopedia of ancient Asian civilizations. New York: Facts On File.

Macdonell, A. A. (1900). A History of Sanskrit Literature. New York: D. Appleton and Company.

Majumdar, R.C. (1953). Inscription of Kambuja. Calcutta: The Asiatic Society.

Sharan, M. K. (1981). Select Cambodian Inscriptions (The Mebon And Pre Rup Inscriptions of Rajendravarman II). New Delhi : S.N. Publications.

___. (1974). Studies in Sanskrit inscriptions of ancient Cambodia. New Delhi: Abhinav Publications.