พรรณพฤกษาและนานาสัตว์: บทบาทหน้าที่ในวรรณคดีอีสาน เรื่อง ลำนกเต็นด่อน

Main Article Content

วัฒนชัย หมั่นยิ่ง
วรารก์ เพ็ชรดี

บทคัดย่อ

                  บทความนี้มุ่งศึกษาวรรณคดีอีสานประเภทลำ เรื่อง นกเต็นด่อน ปริวรรตและเรียบเรียงโดยภูวดล อยู่ปาน กลุ่มงานอนุรักษ์เอกสารโบราณ สถาบันวิจัยศิลปะและวัฒนธรรมอีสาน มหาวิทยาลัยมหาสารคาม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเรียกชื่อชนิดและบทบาทหน้าที่ของพืชและสัตว์ จากการศึกษาพบว่าลำนกเต็นด่อนมีกลวิธีการเรียกชื่อพืชและสัตว์ ๒ ลักษณะ คือ เรียกแบบเจาะจงชนิดและเรียกแบบไม่เจาะจงชนิด ในส่วนของบทบาทหน้าที่ของพืชและสัตว์พบ ๔ ลักษณะ คือ เพื่อแสดงวิถีชีวิต เพื่อแสดงอารมณ์ เพื่อเป็นอนุภาคของสิ่งวิเศษ และเพื่อดำเนินเนื้อเรื่อง ทั้งนี้จากการศึกษาสันนิษฐานว่าผู้แต่งเลือกใช้พืชและสัตว์นานาชนิดเพื่อวัตถุประสงค์ในการดำเนินเนื้อเรื่องให้น่าสนใจ มีวรรณศิลป์ สะเทือนอารมณ์ และแสดงภูมิรู้ของผู้แต่ง ซึ่งสะท้อนภาพวิถีชีวิตของผู้คนทั้งยังช่วยบันทึกศัพท์เกี่ยวกับพืชและสัตว์ไว้เป็นอย่างดี

Article Details

How to Cite
หมั่นยิ่ง ว., & เพ็ชรดี ว. (2023). พรรณพฤกษาและนานาสัตว์: บทบาทหน้าที่ในวรรณคดีอีสาน เรื่อง ลำนกเต็นด่อน. มนุษยสังคมสาร (มสส.) คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 21(3), 124–143. https://doi.org/10.14456/jhusoc.2023.34
บท
บทความวิจัย

References

Pagdee, S. (2008). Nokkratendon: An analysis of beliefs and social reflection picture. (Thesis). Naresuan University. [in Thai]

Punnotok, T. (2019). Comparative analysis of rigional literature (6th ed.). Ramkhamhaeng University Press. [in Thai]

Punnotok, T. (2020). North-eastern Thai literature (6th ed.). Ramkhamhaeng University Press. [in Thai]

Soontherotoke, S. (2020). Literary appreciation (3rd ed.). Ramkhamhaeng University Press. [in Thai]

Uttaranit, P., & Hongsuwan, P. (2019). Horses in I-san literature: Roles and cultural meanings. Journal of Graduate Study in Humanities and Social Sciences, 5(2), 1-28. [in Thai]

Woradejnaiyana, K., & Hongsuwan, P. (2019). Snake in Isan literature: Metaphors and cultural interpretation. Humanities and Social Sciences, 36(3), 278-303. [in Thai]

Woradejnaiyana, K., & Pengprapha, P. (2021). Plants: Motifs in Isaan folktales and the study of cultural meanings. Silpakorn University Journal, 41(6), 41-52. [in Thai]

Yoopan, P. (2019). Lam Noktendon. Ancient Document Conservation Group, The Research Institute of Northeastern Art and Culture, Maha Sarakham University. [in Thai]