แนวทางส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสู่ความยั่งยืนของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราธานี

Main Article Content

บุษราภรณ์ พวงปัญญา
วิชัย ลุนสอน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานและบริบทของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี และเพื่อศึกษาแนวทางส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสู่ความยั่งยืนของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัย พบว่าข้อมูลพื้นฐานและบริบทชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร พบว่าส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับประถมศึกษาปีที่ 6  นับถือศาสนาพุทธ อาศัยอยู่บ้านตนเองมีอาชีพหลักทางการเกษตร ส่วนใหญ่เป็นหนี้สินในระบบ ไม่ได้เป็นกรรมการองค์กรในชุมชน ไม่ได้เป็นสมาชิกกลุ่มอาชีพ มีการใช้แหล่งน้ำอื่นๆ การจำหน่ายสินค้าผ่านพ่อค้าคนกลางสภาพปัญหาการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( = 2.47)  ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการตลาด ( = 2.71)  ด้านอาชีพ  ( = 2.65) ด้านการใช้แหล่งน้ำ( = 2.63)  และด้านปัญหาทั่วไป ( = 1.90)  เมื่อพิจารณาข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดไปหาค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ ปัญหาความคล่องตัวในระบบการตลาด ( = 2.77)   ปัญหาความไม่มั่นคงในอาชีพ  ( =2.74 ) ปัญหาการใช้แหล่งน้ำจากอ่างเก็บน้ำเขื่อนสิรินธร ( =2.74 ) ปัญหาเกี่ยวกับยาเสพติด ( =2.03 ) และปัญหาการขาดแคลนทุน คิดเป็นร้อยละ 33.7ความต้องการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร โดยภาพรวมอยู่ในระดับดีมาก ( = 3.61)  เมื่อพิจารณาข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดไปหาค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือต้องการความช่วยเหลือในการสนับสนุนทุน ทักษะประกอบอาชีพ ( = 3.6)  องค์ความรู้วิชาการในการพัฒนาอาชีพ ( = 3.64) กระบวนการปรับปรุง ขั้นตอนการผลิตที่มีประสิทธิภาพ( = 3.64) โดยการใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือในการผลิต ( = 3.55) และการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่ตลาด  ( = 3.52)   แนวทางส่งเสริมอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร พบว่าหน่วยงานภาครัฐต้องเข้ามาส่งเสริมสนับสนุนกระบวนการผลิต เงินทุน การจัดสรรพื้นที่ทางการผลิต ระบบกลไกทางการตลาด สนับสนุนให้เกิดร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน แนวทางการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร พบว่า การพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อน  สิรินธร ควรเป็นแบบบูรณาการ เน้นกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน บริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบ หน่วยงานทางวิชาการเป็นหลัก ในการพัฒนามาตรฐานผลิตเน้นความเป็นเอกลักษณ์ของชุมชน เชื่อมโยงแหล่งทรัพยากรและฐานการผลิตเข้าหากัน กระตุ้นให้เกิดการรวมกลุ่ม โดยการน้อมนำศาสตร์พระราชาสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Kumnu, N. (2005). Dynamics of indigenous wisdom on wild food: A case study of Ban Kaengsila in Tambon Ubonrat, Khonkaen province. Master of Arts, Khonkaen University. [in Thai]

Pilasombat, K. (2014). The way of life of the communities surrounding the dam following the construction of the Phimai dam in Nakorn Ratchasima Province. Ph. D. Thesis, Walailongkorn Rajabhat University. [in Thai]

Rueangmontri, P. (2005). The attitude of the locals living in the areas close to the Sirindhorn dam and the Pakmoon dam in Ubon Ratchathani Province. MA Thesis. Ubon Ratchathani Rajabhat University. [in Thai]

Sawastrakoon, P. (2008). Impacts from using land after the land allocation from the Siridhorn Dam Project in Nikom Domnoi community in Sirindhorn District. MA Thesis, Ubon Ratchathani Rajabhat University. [in Thai]

Sombat, N. (2000). Economic and social evaluation from the large water resource development project in northeastern Thailand: A case study of the Dom Noi Irrigation Project in Sirindhorn, Ubon Ratchathani province. MA Thesis, Mahidol Univesity. [in Thai]

Wasi, P. (1989). The community development and Thai crisis. Bangkok: Charoenwittaya Publishing. [in Thai]