แนวทางส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสู่ความยั่งยืนของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราธานี

Main Article Content

บุษราภรณ์ พวงปัญญา
วิชัย ลุนสอน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานและบริบทของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี และเพื่อศึกษาแนวทางส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสู่ความยั่งยืนของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis) ผลการวิจัย พบว่าข้อมูลพื้นฐานและบริบทชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร พบว่าส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับประถมศึกษาปีที่ 6  นับถือศาสนาพุทธ อาศัยอยู่บ้านตนเองมีอาชีพหลักทางการเกษตร ส่วนใหญ่เป็นหนี้สินในระบบ ไม่ได้เป็นกรรมการองค์กรในชุมชน ไม่ได้เป็นสมาชิกกลุ่มอาชีพ มีการใช้แหล่งน้ำอื่นๆ การจำหน่ายสินค้าผ่านพ่อค้าคนกลางสภาพปัญหาการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( = 2.47)  ด้านที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ ด้านการตลาด ( = 2.71)  ด้านอาชีพ  ( = 2.65) ด้านการใช้แหล่งน้ำ( = 2.63)  และด้านปัญหาทั่วไป ( = 1.90)  เมื่อพิจารณาข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดไปหาค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ ปัญหาความคล่องตัวในระบบการตลาด ( = 2.77)   ปัญหาความไม่มั่นคงในอาชีพ  ( =2.74 ) ปัญหาการใช้แหล่งน้ำจากอ่างเก็บน้ำเขื่อนสิรินธร ( =2.74 ) ปัญหาเกี่ยวกับยาเสพติด ( =2.03 ) และปัญหาการขาดแคลนทุน คิดเป็นร้อยละ 33.7ความต้องการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร โดยภาพรวมอยู่ในระดับดีมาก ( = 3.61)  เมื่อพิจารณาข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดไปหาค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือต้องการความช่วยเหลือในการสนับสนุนทุน ทักษะประกอบอาชีพ ( = 3.6)  องค์ความรู้วิชาการในการพัฒนาอาชีพ ( = 3.64) กระบวนการปรับปรุง ขั้นตอนการผลิตที่มีประสิทธิภาพ( = 3.64) โดยการใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือในการผลิต ( = 3.55) และการพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นสู่ตลาด  ( = 3.52)   แนวทางส่งเสริมอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร พบว่าหน่วยงานภาครัฐต้องเข้ามาส่งเสริมสนับสนุนกระบวนการผลิต เงินทุน การจัดสรรพื้นที่ทางการผลิต ระบบกลไกทางการตลาด สนับสนุนให้เกิดร้านจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน แนวทางการพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร พบว่า การพัฒนาอาชีพของชุมชนรอบเขื่อน  สิรินธร ควรเป็นแบบบูรณาการ เน้นกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคประชาชน บริหารจัดการน้ำอย่างเป็นระบบ หน่วยงานทางวิชาการเป็นหลัก ในการพัฒนามาตรฐานผลิตเน้นความเป็นเอกลักษณ์ของชุมชน เชื่อมโยงแหล่งทรัพยากรและฐานการผลิตเข้าหากัน กระตุ้นให้เกิดการรวมกลุ่ม โดยการน้อมนำศาสตร์พระราชาสู่การพัฒนาอย่างยั่งยืน

Article Details

How to Cite
พวงปัญญา บ., & ลุนสอน ว. . (2020). แนวทางส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสู่ความยั่งยืนของชุมชนรอบเขื่อนสิรินธร อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราธานี. มนุษยสังคมสาร (มสส.) คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 18(3), 65–83. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jhusoc/article/view/247076
บท
บทความวิจัย

References

Kumnu, N. (2005). Dynamics of indigenous wisdom on wild food: A case study of Ban Kaengsila in Tambon Ubonrat, Khonkaen province. Master of Arts, Khonkaen University. [in Thai]

Pilasombat, K. (2014). The way of life of the communities surrounding the dam following the construction of the Phimai dam in Nakorn Ratchasima Province. Ph. D. Thesis, Walailongkorn Rajabhat University. [in Thai]

Rueangmontri, P. (2005). The attitude of the locals living in the areas close to the Sirindhorn dam and the Pakmoon dam in Ubon Ratchathani Province. MA Thesis. Ubon Ratchathani Rajabhat University. [in Thai]

Sawastrakoon, P. (2008). Impacts from using land after the land allocation from the Siridhorn Dam Project in Nikom Domnoi community in Sirindhorn District. MA Thesis, Ubon Ratchathani Rajabhat University. [in Thai]

Sombat, N. (2000). Economic and social evaluation from the large water resource development project in northeastern Thailand: A case study of the Dom Noi Irrigation Project in Sirindhorn, Ubon Ratchathani province. MA Thesis, Mahidol Univesity. [in Thai]

Wasi, P. (1989). The community development and Thai crisis. Bangkok: Charoenwittaya Publishing. [in Thai]