แนวทางการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนอย่างยั่งยืนของกลุ่มเพาะเห็ดบ้านโพธิ์ชัย ตำบลโพธิ์ชัย อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทของกลุ่มเพาะเห็ดบ้านโพธิ์ชัย ศึกษาสภาพปัจจุบันปัญหาในการบริหารจัดการของกลุ่มเพาะเห็ดบ้านโพธิ์ชัย และแนวทางการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมของกลุ่มเพาะเห็ดบ้านโพธิ์ชัย ตำบลโพธิ์ชัย อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม ซึ่งเก็บรวบรวมข้อมูลจากสมาชิกกลุ่มเพาะเห็ดหมู่ที่ 5 บ้านโพธิ์ชัย โดยกลุ่มตัวอย่างได้มาจากการเลือกแบบเจาะจง เนื่องจากกลุ่มเพาะเห็ดหมู่ที่ 5 บ้านโพธิ์ชัย จำนวน 30 คน และเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ การสนทนากลุ่ม การสังเกต และการสัมภาษณ์

                ผลการวิจัย พบว่า 1) บริบทของกลุ่มเพาะเห็ดบ้านโพธิ์ชัย พบว่า บ้านโพธิ์ชัยมีการประกอบอาชีพหลักคือ ทำนา สำหรับอัตราค่าจ้างแรงงานในหมู่บ้านวันละ 150 - 200 บาท และมีรายได้เฉลี่ย 46,220 บาท/คน/ปี สำหรับกลุ่มอาชีพและกลุ่มอื่น ๆ ในการพัฒนาตนเองที่มีในชุมชน มีทั้งสิ้นจำนวน 13 กลุ่ม 2) สภาพปัจจุบันปัญหาในการบริหารจัดการของกลุ่มเพาะเห็ดบ้านโพธิ์ชัย สำหรับปัญหาในการบริหารจัดการกลุ่ม แบ่งเป็น 2 ประเด็น ได้แก่ 2.1) ด้านการบริหารงาน สรุปได้ว่าในการดำเนินการของกลุ่มมีการกำหนดโครงสร้างการดำเนินงานที่ชัดเจน โดยการบริหารจัดการกลุ่มในรูปแบบของคณะกรรมการ แต่ยังไม่มีการกำหนดกฎ ระเบียบ และกติกาในการดำเนินงานร่วมกัน และ 2.2) ด้านการเงิน สรุปได้ว่า กลุ่มมีการนำเงินส่วนที่เป็นเงินออมปล่อยเงินกู้ให้กับสมาชิกกลุ่ม แต่ปัญหาที่พบคือ สมาชิกกลุ่มไม่สามารถนำเงินมาคืนให้กับกลุ่มได้ ส่งผลให้กลุ่มไม่มีเงินหมุนเวียนในการดำเนินงานต่อต้องหยุดไปเป็นบางเวลา และ 3) แนวทางการบริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมของกลุ่มเพาะเห็ดบ้านโพธิ์ชัย โดยสมาชิกกลุ่มได้มีค้นหาแนวทางการบริหารจัดการของกลุ่ม ทำให้การดำเนินงานมีแนวปฏิบัติ 9 ประเด็น ที่ทำให้ทางกลุ่มมีความสำเร็จในการดำเนินงาน