ผลงานนาฏศิลป์สร้างสรรค์ชุด “เอ้องค์อนงนาถราชมัทรี”

บทคัดย่อ

ผลงานนาฏศิลป์สร้างสรรค์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบถึงวรรณกรรมเรื่องมหาเวสสันดรชาดก และเพื่อนำมาสร้างสรรค์การแสดงทางด้านนาฏศิลป์ ในชุดการแสดงชื่อว่า “เอ้องค์อนงนาถราชมัทรี” ซึ่งผู้สร้างสรรค์ได้เลือกกัณฑ์ที่ 13 นครกัณฑ์ ตอนพระนางผุสดีประทานเครื่องตกแต่ง (เอ้) มาถ่ายทอดท่ารำในรูปแบบการแสดงนาฏศิลป์พื้นบ้านสร้างสรรค์ โดยรวบรวมข้อมูลจากทั้งหนังสือ ตำรา งานวิจัย วิทยานิพนธ์ และบทความวิจัย

จากการรวบรวมข้อมูล ผู้สร้างสรรค์ได้เห็นความสำคัญของพระนางมัทรีที่มีความละเอียดอ่อนในทุกอากัปกิริยา ทั้งการอาบน้ำและการแต่งกาย ก่อนเสด็จกลับสู่  สีพีนคร โดยใช้นักแสดงทั้งหมด 21 คน แบ่งเป็นนักแสดงชาย 7 คน และนักแสดงหญิง 14 คน การแต่งกายได้สร้างสรรค์จากการแต่งกายของชาวอีสานและจากจิตรกรรม (ฮูปแต้ม) ที่ปรากฏบนผนังอุโบสถ (สิมอีสาน) มาเป็นแรงบันดาลใจในการออกแบบ ประกอบกับจินตนาการของผู้สร้างสรรค์ เครื่องประดับเลือกตามความเหมาะสมกับการแสดงเพื่อให้สวยงามและเหมาะสมกับผู้สวมใส่นอกจากนี้ยังมีเพลงและเครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบการแสดง ในการสร้างสรรค์ดนตรีขึ้นมาใหม่โดยใช้เครื่องดนตรีอีสาน ซึ่งรูปแบบการแสดงแบ่งออกเป็น 3 ช่วงดังนี้

ช่วงที่ 1 พระนางผุสดีประทานเครื่องตกแต่ง (เอ้) แก่พระนางมัทรีเพื่อแต่งองค์พร้อมสรงน้ำให้แก่พระนางมัทรี  ผู้สร้างสรรค์ได้ประดิษฐ์ท่า 24 ท่า 2 แถว

ช่วงที่ 2 การพรรณนาความงามของเครื่องเอ้ และความงามของพระนาง มัทรี ผู้สร้างสรรค์ได้ประดิษฐ์ท่า 38 ท่า 2 แถว

ช่วงที่ 3 การเยินยอสรรเสริญพระนางมัทรี ก่อนเสด็จนิวัตเข้าสู่สีพีนคร   ผู้สร้างสรรค์ได้ประดิษฐ์ท่า 25 ท่า 2 แถว

การแสดงมีแม่ท่าและกระบวนท่าทั้งหมด 87 ท่า 6 แถว ใช้รูปแบบหน้ากระดาน แถวสับหว่าง แถวเฉียง กำหนดทิศทาง 4 ทิศทางตามรูปแบบของเวที ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมานี้เป็นเอกลักษณ์ของผลงานนาฏศิลป์สร้างสรรค์ ชุด “เอ้องค์อนงนาถราชมัทรี” ที่สร้างความแปลกใหม่ ให้แก่ผู้ชมและทรงคุณค่าต่องานศิลปะการแสดงในโอกาสต่อไป