วัฒนธรรมทางปัญญาว่าด้วยวิธีการของปรัชญา; Culture of Wisdom on Method of Philosophy
Keywords:
ปรัชญา, วิธีการทางปรัชญา, ปรัชญาวิเคราะห์, ปรัชญาภาคพื้นทวีป, Philosophy, Philosophical method, Analytic philosophy, Continental philosophyAbstract
บทความนี้มีความมุ่งหมายในการนำเสนอวิธีการทางปรัชญาในฐานะที่เป็นวัฒนธรรมทางปัญญา ที่มีรูปแบบและระเบียบของปรัชญาเป็นพื้นฐาน ซึ่งสามารถจำแนกตามคุณลักษณะของวิธีการได้อย่างคร่าว ๆ คือ (1) วิธีการของปรัชญากรีกโบราณ ที่ริเริ่มโดยธาลีส และปรับกระบวนทัศน์ใหม่โดยโสคราตีส (2) วิธีแห่งการกังขา ที่เป็นวิธีของนักปรัชญาในกลุ่มสมัยใหม่นิยม อาทิ เรเน เดส์การ์ตส์, จอห์น ล็อก, เดวิด ฮิวม์ เป็นต้น (3) วิธีการวิเคราะห์มโนทัศน์ โดย อิมมานูเอล ค้านท์ เป็นผู้ริเริ่ม ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นพื้นฐานให้แก่วิธีการของปรัชญาสายวิเคราะห์ (4) วิธีปรากฏการณ์วิทยา ริเริ่มโดย เอ็ดมุนด์ ฮุสเซิร์ล ซึ่งภายหลังได้กลายเป็นพื้นฐานให้แก่วิธีการของปรัชญาสายภาคพื้นทวีปยุโรป
Abstract
This article aims to present a philosophical method as a culture of wisdom that is based on the philosophical formation and discipline. The method could be featured in four categories: (1) Method of Classical Greek initiated by Theles and shifted to a new paradigm by Socrates; (2) Method of doubt initiated by philosophers in the school of modernism such as Rene Descartes, John Locke, David Hume, etc.; (3) Method of conceptual analysis initiated by Immanuel Kant and developed later as the foundation of analytic philosophy, and (4) Phenomenological method initiated by Edmund Husserl having become the ground for continental philosophy in subsequent time.