วัยใสหัวใจโขน : การสืบทอดและกลวิธีการสืบทอดศิลปะโขนของไทย

Abstract

สารคดีสำหรับเยาวชนเรื่อง “วัยใสหัวใจโขน” ได้สืบทอดความรู้เกี่ยวกับศิลปะโขน ซึ่งถือเป็นศิลปะการแสดงชั้นสูงที่สะท้อนให้เห็นเอกลักษณ์ทางศิลปวัฒนธรรมไทยอันวิจิตร ประณีต ให้เยาวชน ผู้อ่าน ได้รับความรู้ความเข้าใจทั้งในด้านประวัติและวิวัฒนาการของโขน ประเภทและลักษณะการจัดแสดงโขนทั้ง 5 ประเภท ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการแสดงโขน ทั้งผู้ที่อยู่เบื้องหน้าและเบื้องหลังการแสดง ได้ถ่ายทอดรายละเอียดงานศิลปะแต่ละสาขาที่รวมอยู่ในการแสดงโขน ซึ่งล้วนมีความสำคัญ มีส่วนทำให้โขนงดงาม อลังการ ได้แสดงให้เห็นคุณค่าของศิลปะโขน ทั้งคุณค่าต่อบุคคล ส่วนรวมหรือสังคมไทย พร้อมกันนี้ก็ได้สอดแทรกเกร็ดความรู้ที่เกี่ยวข้องกับโขน ศิลปวัฒนธรรมไทย และข้อคิดที่เป็นประโยชน์ไว้อย่างน่าสนใจ สำหรับกลวิธีการสืบทอดศิลปะโขนทั้ง 2 ส่วน คือ กลวิธีการสืบทอดศิลปะโขนระหว่างบุคคล ทั้งในฐานะผู้ส่งต่อความรู้และผู้รับช่วงความรู้ พบว่า มีการสืบทอดในลักษณะการส่งต่อความรู้จากคนรุ่นหนึ่งสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกันระหว่างสมาชิกในครอบครัว ระหว่างผู้สอนกับผู้เรียน และระหว่างเพื่อนหรือผู้ที่อยู่ในวัยเดียวกัน ส่วนกลวิธีที่ผู้ประพันธ์ใช้เพื่อนำเสนอความรู้เกี่ยวกับศิลปะโขน ผู้ประพันธ์ได้อาศัยองค์ประกอบของงานเขียน (ในรูปแบบสารนิยาย) ตั้งแต่ชื่อเรื่อง แก่นเรื่อง โครงเรื่อง ตัวละคร บทสนทนา ฉากและบรรยากาศ รวมถึงศิลปะการใช้ภาษา กลวิธีการนำเสนอเรื่อง เพื่อถ่ายทอดความรู้ ความคิดอันดีงามเหล่านี้ควบคู่กับสร้างสรรค์ความสุข ความเพลิดเพลินให้กับผู้อ่านได้อย่างผสานกลมกลืน

Wai Sai Hua Jai Khon : The Inherit and  Method of Inherited  Thai Traditional Art of Khon

Documentary for youth “Wai Sai Hua Jai Khon” is inherit of the art of Khon, a high traditional performing art representing the unique of Thai’s fineness and magnificence of cultural and artistic, explain about history and evolution of Khon to the reader, include kind and performing style of the five characteristic Khon. The people who has a relationship with Khon include front and back of the performing shown a kind detail of art that assemble in Khon: is significantly to make Khon beautiful and magnificent, perform the worth of Khon with personal and public or Thai’s society.  In the meantime the documentary interleave with bit of knowledge about Khon, Thai’s cultural and artistic, and interesting advantage suggestion. For a Method of Inherited the art of Khon two components, a Method of Inherited the knowledge between individual about knowledge sender and receiver, shown that inherit from one generation to another generation and interchange among family’s member, teacher and student, and between friend or the same generation. In a method that the author use to illustrate art of Khon, the author use process of the writing (in the form documentary + novel) namely title, theme, plot, characters, conversation, settings art of language, presentation method be harmonious to educate and entertain the readers It harmoniously.