The Main Features of Pilgrimage Journey as Meritorious Actions during the Age of Rattanakosin

ลักษณะเด่นนิราศบุณยยาตราสมัยรัตนโกสินทร์ในฐานะบุญกิริยาวัตถุ

Authors

  • ปฐมพงษ์ สุขเล็ก สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม

Keywords:

Nirat literature, pilgrimage journey, Buddhist literature, Rattanakosin

Abstract

This research aimed to study 1) the main features of content in the Nirat Boonyattra (the poem of pilgrimage journey) during the age of Rattanakosin, and 2) the composition concept of the Nirat Boonyattra as the meritorious actions. 14 Buddhist place-related literatures were investigated. The results revealed that 5 content sections were categorized as 1) route, 2) Buddhist place depiction, 3) worshipping, 4) wish making and merit share, and 5) merit pass in order to express faith in the Triple Gem as Buddhist literature by detailed narrative. The narrative acted as a medium to allow the readers and the listeners to have a collective felicitation as if they were on the journey with the poet. The poem maker accordingly received the merit from the felicitation and his composition.

References

ณัฐพร จาดยางโทน. (2561). พัฒนาการวรรณคดีไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). เชียงใหม่: ดาราวรรณการพิมพ์.

ดวงมน จิตร์จำนง. (2540). คุณค่าและลักษณะเด่นของวรรณคดีไทยสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น.

กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

น้อมนิจ วงศ์สุทธิธรรม. (2549). วรรณกรรมนิราศ (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย

รามคำแหง.

นิราศพระปถวี หลวงจักรปาณี (ฤกษ) เปรียญ. (2468). พิมพ์แจกในงานกฐินพระราชทาน มหาเสวกโท

พระยาโบราณราชธานินทร์ อุปราชมณฑลอยุธยา ณ วัดวรนายกรังสรรค์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พระพุทธศักราช 2468. ม.ป.ท.: โสภณพิพรรฒธนากร.

นิราศยี่สาร. (2543). กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.

ประจักษ์ ประภาพิทยากร. (ม.ป.ป.). วรรณคดีนิราศ. ม.ป.ท.

ประชุมนิราศคำโคลง. (2513). พระนคร: แพร่วิทยา.

ประชุมนิราศ ภาค 4. (2557). นนทบุรี: ต้นฉบับ.

ประชุมวรรณคดีเรื่อง พระพุทธบาท. (2556). กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร.

พ. ณ ประมวญมารค [นามแฝง]. (2553). ประวัติคำกลอนสุนทรภู่ (ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพฯ: สถาพรบุ๊คส์.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2551). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ (พิมพ์ครั้งที่ 11).

ม.ป.ท.: เอสอาร์พริ้นติ้ง.

พระราชปริยัติ (สฤษดิ์ สิริธโร). (2549). งานวิจัยและวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนา (พิมพ์ครั้งที่ 4).

กรุงเทพฯ: มหาจุฬาบรรณาคาร.

พระสุนทรโวหาร (ภู่). (2554). ประชุมนิราศสุนทรภู่. นนทบุรี: วิสดอม.

มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. (2553). นามานุกรมวรรณคดีไทย ชุดที่ 1 ชื่อวรรณคดี (พิมพ์ครั้งที่ 3).

กรุงเทพฯ: มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา.

วรรณกรรมสมัยอยุธยา เล่ม 3. (2545) (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร.

วรรณพร พงษ์เพ็ง. (2551). นิราศ ‘พระปฐมเจดีย์’ : การสื่อมโนทัศน์เรื่องความศรัทธาในนิราศลายลักษณ์.

ใน พระนครปฐมในนิราศ บันทึกประวัติศาสตร์ผ่านสายตากวี (65-114). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่ง

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วรรณวิวัฒน์ รัตนลัมภ์. (2556). คติความเชื่อเรื่องพระพุทธบาทสระบุรีและประเพณี “ไปพระบาท”

ในการสร้างสรรค์วรรณคดีไทย (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

อภิลักษณ์ เกษมผลกูล [บรรณาธิการ]. (2551). พระนครปฐมในนิราศ บันทึกประวัติศาสตร์ผ่าน

สายตากวี. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งมหาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อาจิณ จันทรัมพร และประพนธ์ เรืองณรงค์. (2555). นายมี (เสมียนมี) ศิษย์เอกสุนทรภู่. กรุงเทพฯ: วสีครีเอชั่น.

Downloads

Published

2021-12-02

How to Cite

สุขเล็ก ป. (2021). The Main Features of Pilgrimage Journey as Meritorious Actions during the Age of Rattanakosin: ลักษณะเด่นนิราศบุณยยาตราสมัยรัตนโกสินทร์ในฐานะบุญกิริยาวัตถุ. JOURNAL OF LANGUAGE, RELIGION AND CULTURE, 10(2), 1–26. Retrieved from https://so03.tci-thaijo.org/index.php/gshskku/article/view/251993

Issue

Section

บทความวิจัย