ประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือ: บทบาทต่อชุมชนมอญลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร

ประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือ: บทบาทต่อชุมชนมอญลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร

ผู้แต่ง

  • กานต์พิชชา อุดมมงคลกิจ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
  • ภาณุพงศ์ อุดมศิลป์ สาขาวิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

คำสำคัญ:

บทบาทหน้าที่, ประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือ, มอญลาดกระบัง

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทหน้าที่ของประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือ              ของชาวมอญลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร โดยวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนามจากการสัมภาษณ์และสังเกตอย่างมีส่วนร่วม เรียบเรียงข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ทฤษฎีการศึกษาบทบาทหน้าที่ (Four Functions of Folklore) ของวิลเลียม บาสคอม (William R. Bascom) สรุปผลและนำเสนอข้อมูลแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า ประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือมีบทบาท ได้แก่ บทบาทการสืบทอดและสร้างสรรค์ประเพณีในพุทธศาสนาเพราะชาวมอญเป็นผู้ที่มีความศรัทธาและเคร่งครัดในพระพุทธศาสนา ประเพณีจึงเป็นการชักชวนประชาชนและระดมทุนเข้าวัดเพื่อพัฒนาทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา บทบาทความเป็นหนึ่งเดียวและสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชนมอญลาดกระบัง ทั้งระดับครอบครัวสายตระกูลและระดับชุมชน เพื่อให้ชาวมอญรู้สึกถึงความมีพวกพ้อง ความรักสามัคคีและความภาคภูมิใจในชาติพันธุ์ของตน บทบาทด้านทุนวัฒนธรรมการท่องเที่ยวที่สร้างรายได้ให้แก่ชุมชนและภาครัฐ ซึ่งประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือถือว่าเป็นทุนวัฒนธรรมที่สร้างมูลค่าเพิ่มและตอบสนองบริบทการท่องเที่ยวให้แก่ชุมชนและภาครัฐและบทบาทในการแสดงอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ของชุมชนมอญลาดกระบัง เป็นการนำเสนออัตลักษณ์ แสดงความมีตัวตนและลดความแปลกแยกแตกต่างทางชาติพันธุ์ผ่านประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือด้วยความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมของตน

เอกสารอ้างอิง

โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. (2551).

สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน เล่ม 33. กรุงเทพฯ: ด่านสุทธาการพิมพ์.

ณัฐประวีณ ศรีทรัพย์. (2537). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมและการธำรงเอกลักษณ์ทาง

วัฒนธรรมมอญ : ศึกษากรณีชุมชนมอญบ้านลัดเกร็ด ตำบลเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

นวมณฑ์ อุดมรัตน์. (2554) . การมีส่วนร่วมของประชาชนในการอนุรักษ์ประเพณีตักบาตร

พระร้อยทางเรือ: กรณีศึกษาชุมชนเลียบคลองมอญ แขวงทับยาว เขตลาดกระบัง

(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

ประนอม สวนมาลี. (2561, 20 ตุลาคม ). ชาวมอญผู้ประกอบการรีสอร์ทในชุมชนมอญ [บทสัมภาษณ์].

ปราณีต อนงค์. (2562, 20 ตุลาคม). ครูชำนาญการพิเศษและผู้เชี่ยวชาญด้านมอญลาดกระบัง [บทสัมภาษณ์].

ปรมินท์ จารุวร. (2559). คติชนกับการท่องเที่ยว : หมู่บ้านวัฒนธรรมหนองขาว จังหวัดกาญจนบุรี.

กรุงเทพฯ : โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ.

แปลก สนธิรักษ์. (2523). พิธีกรรมและประเพณี (พิมพ์ครั้งที่ 8). กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.

พัลลภ สุริยกุล ณ อยุธยา. (2542). เอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมและการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรมของชาวมอญ

: ศึกษากรณีหมู่บ้านเจดีย์ทอง ตำบลคลองควาย อำเภอสามโคก จังหวัดปทุมธานี (วิทยานิพนธ์ ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

มิ่งสรรพ์ ขาวสะอาด. (2555). การท่องเที่ยวไทยจากนโยบายสู่รากหญ้า (พิมพ์ครั้งที่ 2). เชียงใหม่:

สถาบันนโยบายสาธารณะ.

รังสรรค์ ธนพรพันธุ์. (2546). ทุนวัฒนธรรม : วัฒนธรรมในระบบทุนนิยมโลก เล่ม 1. กรุงเทพฯ: มติชน.

รามัญ สาระพันธ์. (2561, 28 ตุลาคม). ประธานชุมชนเลียบคลองมอญ [บทสัมภาษณ์].

รามัญ สาระพันธ์. (2562, 20 ตุลาคม). ประธานชุมชนเลียบคลองมอญ [บทสัมภาษณ์].

ศิราพร ณ ถลาง. (2552). ทฤษฎีคติชนวิทยา: วิธีวิทยาในการวิเคราะห์ตำนาน- นิทานพื้นบ้าน

(พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมจิตร ระย้า. (2561, 28 ตุลาคม). ชาวมอญเจ้าของสวนผลไม้ระย้า [บทสัมภาษณ์].

อภิลักษณ์ เกษมผลกูล. (2547). เพลงบอกบุญ จังหวัดตราด : กลวิธีโน้มน้าวใจและบทบาทต่อสังคม

(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

อานนท์ เพ็ชรน้อย. (2562, 20 ตุลาคม). กรรมการพิธีสงฆ์ [บทสัมภาษณ์].

องค์ บรรจุน . (2550). หญิงมอญ อำนาจและราชสำนัก. กรุงเทพฯ: มติชน.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-06-03

รูปแบบการอ้างอิง

อุดมมงคลกิจ ก., & อุดมศิลป์ ภ. (2021). ประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือ: บทบาทต่อชุมชนมอญลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร: ประเพณีตักบาตรพระร้อยทางเรือ: บทบาทต่อชุมชนมอญลาดกระบัง กรุงเทพมหานคร. วารสารภาษา ศาสนา และวัฒนธรรม, 10(1), 107–129. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/gshskku/article/view/249417

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย