[ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 คือ ศัตรู] : การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของคนไทย ตามแนวภาษาศาสตร์ปริชาน ; NOVEL CORONAVIRUS 2019 IS ENEMY : A Study Of Conceptual Metaphors Of Thai People According To The Cognitive Linguistics
Keywords:
Cognitive Linguistics, Conceptual Metaphor, Metaphorical Expressions, Novel Coronavirus 2019, EnemyAbstract
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปคำอุปลักษณ์ที่สะท้อนอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของคนไทย ที่เปรียบเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 (COVID-19) เป็นศัตรู ตามทฤษฎีการศึกษาอุปลักษณ์ในมุมมองภาษาศาสตร์ปริชานของเลคอฟฟ์และจอห์นสัน (1980) โดยเก็บข้อมูลรูปคำอุปลักษณ์จากห้องสนทนาบนเว็บไซต์พันทิปดอทคอมที่เผยแพร่ในเดือนมกราคม – เดือนเมษายน พ.ศ.2563 ซึ่งเป็นช่วงที่ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 แพร่ระบาดอย่างหนักในประเทศไทยและทั่วโลก อีกทั้งการระบาดของเชื้อไวรัสนี้เป็นประเด็นสำคัญที่ประชาชนต่างให้ความสนใจ
ผลการศึกษาพบรูปคำอุปลักษณ์ศัตรูจำนวน 44 รูปคำ รูปคำที่ปรากฏสะท้อนให้เห็นอุปลักษณ์เชิง มโนทัศน์ของผู้ใช้ภาษาที่มองว่า [ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 คือ ศัตรู] ที่มุ่งเข้ามารุกราน ทำร้าย เข่นฆ่า สร้างความเดือดร้อน ความไม่สบายกายไม่สบายใจแก่มนุษย์ ดังนั้น มนุษย์จึงต้องหาหนทางในการต่อสู้เพื่อให้รอดพ้นจากภัยคุกคามของไวรัสอันตรายชนิดนี้ นอกจากนี้ ผลการศึกษายังชี้ให้เห็นว่า คนไทยทำความเข้าใจเชื้อไวรัสโคโรนาผ่านมโนทัศน์ศัตรู ซึ่งเป็นมโนทัศน์ที่รับรู้จากประสบการณ์ในชีวิตประจำวัน
Abstract
The objective of this research is to study metaphorical expressions, reflecting conceptual metaphor of Thai people, comparing Novel Coronavirus 2019 as an enemy. Metaphor framework in cognitive linguistics perspective by Lakoff and Johnson (1980) is used to analyze metaphorical expressions collected from chatroom in Pantip website launching since January - April 2020, where Novel Coronavirus 2019 crisis has been terribly scattering in Thailand and throughout the world, turning into attracting issue people pay attention to.
The result reveals 44 metaphorical expressions about enemy, showing conceptual metaphor of Thais that NOVEL CORONAVIRUS 2019 IS ENEMY. The virus not only invades, hurts, threatens but also causes people trouble physically and mentally. Therefore, human needs to find solutions to overcome this virus threatening. Besides, the result also points out that Thai people try to interpret Coronavirus through enemy concept, perceiving from their daily life experiences.
References
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2563). หมวดความรู้ทั่วไป : โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19). สืบค้นเมื่อ 20 เมษายน 2563, จากhttps://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/faq_more.php.
กรุงเทพธุรกิจออนไลน์. (2563). เจาะกลยุทธ์ "พันทิป" ฝ่าวงล้อมยักษ์ แพลตฟอร์มออนไลน์โลก. สืบค้นเมื่อ 21 เมษายน 2563, จาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/868674.
ชัชวดี ศรลัมพ์. (2544). การใช้ภาษาใน “ห้องสนทนา”. วารสารศิลปศาสตร์, 1(1), 77-92.
_________ . (2548). อุปลักษณ์ตามแนวคิดของทฤษฎีภาษาศาสตร์ปริชาน. วารสารศิลปศาสตร์, 5(1), 1-16.
เชิดชัย อุดมพันธ์. (2555). อุปลักษณ์เกี่ยวกับโรคในภาษาไทยถิ่นใต้(ปริญญานิพนธ์ ปริญญาดุุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลััยสงขลานครินทร์, สงขลา.
ไทยรัฐออนไลน์. (2563). โควิด-19 คร่าแล้ว 30,000 ศพทั่วโลก ติดเชื้อสะสม 659,000 ราย. สืบค้นเมื่อ 30 มีนาคม 2563,
จาก https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019.
ธนพล เอกพจน์. (2561). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ความจนในภาษาไทย: กรณีศึกษาการใช้ภาษาไทยบนเว็บไซต์พันทิปดอทคอม.
วารสารรมยสาร, 16(1), 377-400.
ธนพล เอกพจน์และวิรัช วงศ์ภินันท์วัฒนา. (2562). “[สิว คือ ข้าศึกศัตรู] : อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของผู้ใช้ภาษาในห้องสนทนาเกี่ยว
กับความงามบนเว็บไซต์พันทิปดอทคอม. มนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์, 36(1), 32-66.
นววรรณ พันธุเมธา. (2555). คลังคำ. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: อมรินทร์.
นันทนา วงษ์ไทย. (2556). คนไทยกับมโนทัศน์การต่อสู้. วารสารศิลปศาสตร์, 18(2), 193-220.
ภาควิชาจุลชีววิทยา คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล. (2563). ไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ 2019
(novel coronavirus 2019, 2019-nCoV). สืบค้นเมื่อ 20 เมษายน 2563,
จาก https://www.si.mahidol.ac.th/th/healthdetail.asp?aid=1410.
รัชนินท์ พงศ์อุดม. (2548). ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับค่านิยมเกี่ยวกับความงาม:การศึกษาวาทกรรมโฆษณาเครื่องสำอาง
ในภาษาไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพมหานคร.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน.
รุ่งทิพย์ รัตนภานุศร. (2550). อุปลักษณ์กับการใช้ภาษาในชีวิตประจำวัน. วารสารวิชาการราชภัฏกรุงเก่า, (24), 1-19.
วรวรรณา เพ็ชรกิจ. (2551). การศึกษาอุปลักษณ์เกี่ยวกับโรคมะเร็งในภาษาไทยตามแนวปริชานศาสตร์และวัจนปฏิบัติศาสตร์.
(ปริญญานิพนธ์ปริญญาดุุษฎีบัณฑิต).จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
วุฒินันท์ แก้วจันทร์เกตุ. (2555). กิเลส: การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ในภาษาไทย. วารสารมนุษยศาสตร์, 19(2), 24-41.
ศิระวัสฐ์ กาวิละนันท์. (2562). นิสัย: การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ในคลังข้อมูลภาษาไทยแห่งชาติตามแนวอรรถศาสตร์ปริชาน
และวัจนปฏิบัติศาสตร์. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 41(1), 23 – 42.
ศิริพร ปัญญาเมธีกุล. (2548). ภาษาในห้องสนทนาทางอินเทอร์เน็ต.วารสารมนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 27(1), 63-71.
ศุภชัย ต๊ะวิชัย. (2549). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงอารมณ์โกรธในภาษาไทย (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต).
มหาวิทยาลัยศิลปากร, นครปฐม.
_________. (2557). มโนทัศน์พื้้นที่่ในภาษาไทย : กรณีศึกษาคำว่า “หลัง” ที่่ปรากฏในเว็็บไซต์์พัันทิิปดอทคอม.
วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 6(1), 131-148.
_________.(2561, กรกฎาคม – ธันวาคม). สถานภาพงานวิจัยอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ ในภาษาไทย. วารสารอักษรศาสตร์
มหาวิทยาลั ยศิลปากร, 40(2), 202 – 254.
สมาชิกหมายเลข 1778965. (13 มีนาคม 2563). การวิวัฒนาการของโคโรนาไวรัส โควิด 19.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39711138/comment5.
สมาชิกหมายเลข 1998736. (26 กุุมภาพันธ์ 2563). ผู้ว่าโตเกียว" ยักไหล่"ลอนดอน"ยันขอจัดโอลิมปิก.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39668664/comment10-1.
สมาชิกหมายเลข 1998736. (26 กุมภาพันธ์ 2563). สมาชิก IOC ออกมาบอกว่า อาจจะพิจารณายกเลิก
Olympic games 2020. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39668664/comment10-1.
สมาชิกหมายเลข 2999967. (21 มีนาคม 2563). ธนาธร-ปิยบุตร-ช่อ เปิดตัว'คณะก้าวหน้า'พรุ่งนี้/NIDAโพลหนุนปิดปท./
เพจดังชี้เดิมพันครั้งสุดท้าย/COVID-19ลาม177ปท.. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39732346/comment1.
สมาชิกหมายเลข 3460356. (22 มีนาคม 2563). JJNY : พิธาเสนอรัฐ'ตัดหนี้-ตัดรายจ่าย-เติมสภาพคล่อง'/พท.เสนอ5ยุทธวิธีแก้
โควิด/ติดเชื้อเพิ่ม188/ประเมินจีดีพีสิ้นปีลบ1%. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39735111/comment1.
สมาชิกหมายเลข 3540022. (2 กุมภาพันธ์ 2563). มาลาริน/ข่าวดีที่สุด..หมอไทยสุดยอด!“รพ.ราชวิถี” ค้นพบยาปราบไวรัสโคโรนา
สำเร็จรายแรกของโลก!. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39609878.
สมาชิกหมายเลข 3540022. (19 มีนาคม 2563). นายกฯต่อสายคุย'แจ็คหม่า' ใช้คอนเน็คชั่นให้ไทยซื้อเวชภัณฑ์-ยาไม่อั้น.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39727926/comment27.
สมาชิกหมายเลข 3540022. (19 มีนาคม 2563). มาลาริน/#ประชาชนต้องปลอดภัย#ประเทศไทยต้องชนะเอาอยู่กทม.หัวใจประเทศ
ให้ได้ค่ะ..ทบ.ลุย'ล้างเมืองกรุง'ฆ่าเชื้อCOVID-19. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39726618.
สมาชิกหมายเลข 3540022. (19 มีนาคม 2563). มาลาริน/อุปทูตจีนโทร.สายตรงถึงนายกฯ และเข้าพบ รมว.สธ. ยืนยันพร้อมร่วมทุกข์
ร่วมสุขช่วยเหลือไทยสู้โควิด19. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39727926/comment27.
สมาชิกหมายเลข 3540022. (23 มีนาคม 2563). มาลาริน/พูดจริงทำจริง...เวชภัณฑ์จีนบริจาคให้ไทยต่อสู้โควิดถึงกทม.แล้ว.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39738783.
สมาชิกหมายเลข 3540022. (29 มีนาคม 2563). มาลาริน/นายกฯปลดล็อกจัดซื้ออุปกรณ์การแพทย์สู้โควิด 4 แสนชุด คาดได้เร็วๆนี้
ส่วนหน้ากาก"แจ๊ค หม่า"จัดส่งรพ.พรุ่งนี้ค่ะ. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39757210.
สมาชิกหมายเลข 3730755. (4 มีนาคม 2563). Covid-19 มีแนวโน้มจะติดต่อยาวไปอีกกี่เดือนหรือคะ?.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39684205/comment37.
สมาชิกหมายเลข 4009054. (19 มีนาคม 2563). สร้างสรรค์กันหน่อย : ถ้าต้องกักตัว 14 วัน ผลจากโควิด-19 จะทำอะไรอยู่บ้านดีครับ.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39726603/comment2.
สมาชิกหมายเลข 4999920. (6 มีนาคม 2563). ทำเนียบขาวยอมรับ สหรัฐฯ มีอุปกรณ์ตรวจหาไวรัสโคโรนาไม่เพียงพอ.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39691524/comment35
สมาชิกหมายเลข 4999920. (12 มีนาคม 2563). เหตุเกิดที่ รพ.จุฬาฯ:สงครามระหว่างมนุษย์กับไวรัส.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39707630/comment109.
สมาชิกหมายเลข 4999920. (18 มีนาคม 2563). ยืนยันโควิด-19ปลิดชีพรายแรกในบราซิล ประกาศภาวะฉุกเฉินใน 2 รัฐ.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39723611/comment4.
สมาชิกหมายเลข 5422676. (2 เมษายน 2563). อนุสรณ์เสนอตัดงบโฆษณา-ไอโอ-สัมมนา-อาวุธ/ก.ก.เสนอ7ข้อช่วยปชช./พท.หวั่น
พิษศก.ทำคนฆ่าตัวตาย/สั่งรับมือทบ.ถูกหั่นงบ. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39769515.
สมาชิกหมายเลข 5522825. (13 มีนาคม 2563). ฟุตบอลยูโรป้าลีก กับ ยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก จะจัดต่อหรือยกเลิก อยากให้ยกเลิกไปเลย
ไม่ต้องมีแข่งแล้ว ว่างไปเลย 1 ปี. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39732346/comment1.
สมาชิกหมายเลข 5693449. (18 มีนาคม 2563). ในรอบ 30 ปีที่ผ่านมา เหตุการณ์ไวรัสโคโรน่าหรือโรคโควิด-19 เป็นเหตุการณ์ที่ร้าย
แรงที่สุด ที่ส่งผลไปทุกอุตสาหกรรมทั่วโลก ?. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39724488.
สำนักข่าวบีบีซี ประเทศไทย. (25 มีนาคม 2563). ไวรัสโคโรนา : รัฐบาลประกาศภาวะฉุกเฉินทั้งประเทศ 26 มี.ค.-30 เม.ย.
สกัดโควิด-19 ยังไม่สั่ง “ปิดประเทศ-ปิดเมือง-ปิดบ้าน”. ค้นจาก https://www.bbc.com/thai/thailand-52030713.
สุรเชษฐ์ พิชิตพงศ์เผ่า. (2553). อุปลักษณ์ชีวิตในหนังสือแนะนำการดำเนินชีวิต: การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับมโนทัศน์
(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุุงเทพฯ.
หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจออนไลน์. (2 มีนาคม 2563). เจาะกลยุทธ์ "พันทิป" ฝ่าวงล้อมยักษ์ แพลตฟอร์มออนไลน์โลก.
ค้นจาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/868674 .
หนังสือพิมพ์ไทยรัฐออนไลน์. (29 มีนาคม 2563). โควิด-19 คร่าแล้ว 30,000 ศพทั่วโลก ติดเชื้อสะสม 659,000 ราย.
ค้นจาก https://www.thairath.co.th/news/foreign/1806863.
อุมาวัลย์ ชาติไอยรานนท์. (2561). [คอมมิวนิสต์ คือ ศัตรู] : อุปลักษณ์เชิงวิพากษ์ในวาทกรรมของหลวงวิจิตรวาทการ.
ในการประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 9. 20 กรกฎาคม 2561. มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.
(หน้า165-178).
paipaiphuart. (6 เมษายน 2563). รีวิวที่พัก ข้าวสาร อาร์ท โฮเทล ถนนข้าวสาร.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39779948/comment5.
Proton. (27 มีนาคม 2563). คุณอนุทิน ครับ ตำแหน่งคู่กับความรับผิดชอบครับ.
ค้นจาก https://pantip.com/topic/39749170/comment5.
restart. (20 มีนาคม 2563). ยกระดับเตือนภัยการเดินทาง ขั้นสูงสุดในช่วงโควิด. ค้นจาก
https://pantip.com/topic/39728662/comment38.
ryoT6N. (5 เมษายน 2563). อยู่บ้าน หยุดเชื้อ เพื่อชาติ. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39777936.
Rionia. (3 มีนาคม 2563). ยกระดับเตือนภัยการเดินทาง ขั้นสูงสุดในช่วงโควิด. ค้นจาก https://pantip.com/topic/39683738.
sanshiro2. (20 มีนาคม 2563). อัพเดทสถานการณ์ 'โควิด-19' จากไวรัสโคโรน่า. ค้นจาก
https://pantip.com/topic/39731159/comment1.
Wild Rabbit. (2 มีนาคม 2563). คุยโขมงห้องค้าหุ้นไทย@สินธร ประจำวันจันทร์ที่ 02/03/2563. ค้นจาก
https://pantip.com/topic/39680399/comment87.
Felden, E. (2020, March 27). Coronavirus in Syria: An invisible enemy. Retrieved from
https://www.dw.com/en/coronavirus-in-syria-an-invisible-enemy/a-52913617.
Gallagher, J. (2020, March 14). Coronavirus: What it does to the body. Retrieved from
https://www.bbc.com/news/health-51214864.
Goatly, A. (1998). The Language of Metaphors. London : Routledge.
Hanne, M., & Hawken, S. J. (2007). Metaphors for illness in contemporary media. Medical Humanities,
(2), 93–99.
Kövecses, Z. (2010). Metaphor: A Practical Introduction. 2nd ed. Oxford: Oxford University Press.
Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphor we live by. Chicago and London: University of
Chicago Press.
Miller, R. (2020, April 2). A close-up at COVID-19 coronavirus attacking the lungs. Retrieved from
https://medicineinnovates.com/covid-19-coronavirus-attacking-lungs/.
Newman, T. (2020, June 3). Coronavirus myths explored. Retrieved from
https://www.medicalnewstoday.com/articles/coronavirus-myths-explored#What-should-we-do?.
Phakdeephasook, S. (2009). Discourse of femininity in advertisements in Thai health and beauty magazines.
MANUSYA : Journal of Humanities, 12 (2), 63-89.
Reddy, S. (2020, March 27). How the Coronavirus Attacks Your Body. Retrieved from
https://www.wsj.com/articles/how-the-coronavirus-attacks-your-body-11585343549.
Reisfield, G. M., & Wilson, G. R. (2004). Use of metaphor in the discourse on cancer. Journal of Clinical Oncology,
, 4024–4027.
WebMD. (2020, June 05). What Does Coronavirus Do to Your Body?.
Retrieved from https://www.webmd.com/lung/coronavirus-covid-19-affects-body#1-2.
World Health Organization. (2020, April 3). WHO announces COVID-19 outbreak a pandemic.
Retrieved from http://www.euro.who.int/en/health-topics/health-emergencies/coronavirus-covid- 19/news/news/2020/3/who-announces-covid-19-outbreak-a-pandemic.
