ห่วงโซ่อุปทานเครื่องแกงของกลุ่มวิสาหกิจชมุชนในจังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาห่วงโซ่อุปทานเครื่องแกงของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดสุราษฎร์ธานี ประกอบด้วย ปัจจัยนำเข้าในกระบวนการผลิต ต้นทุนผลตอบแทน และวิถีการตลาดเครื่องแกง โดยใช้แบบสอบถามชนิดมีโครงสร้างเป็นเครื่องมือ เก็บรวบรวมข้อมูลจากตัวแทนกลุ่มวิสาหกิจชุมชนที่มีการผลิตเครื่องแกงจำหน่าย จำนวน 10 ราย ผู้วิจัยเป็นผู้รวบรวมข้อมูลด้วยตนเองและนำมาวิเคราะห์สถิติพื้นฐาน ได้แก่ จำนวน ร้อยละ โดยใช้โปรแกรมไมโครซอฟเอ็กเซล (Microsoft Excel) และโปรแกรมสำเร็จรูปทางสถิติ ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนส่วนใหญ่ผลิตเครื่องแกงจำหน่ายเพื่อเป็นรายได้เสริม ระยะเวลาในการดำเนินธุรกิจอยู่ระหว่าง 11-20 ปี มีสมาชิกกลุ่มประมาณ 20 คน ใช้เงินลงทุนเริ่มแรกในกิจการเฉลี่ยรายละ 197,130 บาท กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ผลิตเครื่องแกงเพื่อจำหน่าย 3 ชนิด โดยผลิตเครื่องแกงคั่วมากที่สุด ปริมาณ 750 กิโลกรัมต่อเดือน รองลงมาคือเครื่องแกงส้ม ปริมาณ 450 กิโลกรัม ต่อเดือน และเครื่องแกงเขียวหวาน ปริมาณ 300 กิโลกรัมต่อเดือน วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตเป็นวัตถุดิบที่เลือกซื้อจากชุมชนก่อน หากไม่เพียงพอจึงจะเลือกซื้อจากตลาดค้าส่งในตัวเมือง ด้านต้นทุนการผลิต พบว่า เครื่องแกงส้มมีต้นทุนสูงที่สุด รองลงมาคือเครื่องแกงเขียวหวาน และเครื่องแกงคั่ว ตามลำดับ การกำหนดราคาเครื่องแกง กลุ่มวิสาหกิจชุมชนเลือกกำหนดราคาจำหน่ายเท่ากันในทุกชนิดเครื่องแกง โดยจำหน่ายใน ราคาปลีก 120 บาทต่อกิโลกรัม และจำหน่ายในราคาส่ง 100 บาทต่อกิโลกรัม จึงทำให้เกิดการขาดทุนจาก การจำหน่ายเครื่องแกงส้มในราคาส่ง 1.04 บาทต่อกิโลกรัม ส่วนวิถีการตลาดเครื่องแกงของกลุ่มวิสาหกิจ ชุมชน พบว่า ร้อยละ 90 เป็นการจำหน่ายปลีก โดยสมาชิกในกลุ่มจะเป็นผู้นำไปจำหน่ายเองในตลาดชุมชน ได้แก่ ตลาดนัด ตลาดเทศบาล โรงเรียน โรงแรม และงานแสดงสินค้า ส่วนการจำหน่ายส่งจะมีพ่อค้าคนกลางรับจำหน่ายในตลาดนัดให้กับผู้บริโภคต่อไป