ฤทธิ์การต้านเชื้อจุลชีพของสารสกัดจากตะคึก

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาเทคนิคการสกัดสารและฤทธิ์การต้านจุลชีพของสารสกัดหยาบ ของตะคึก ด้วยชิ้นส่วนเปลือกและราก โดยใช้วิธีการสกัดสารด้วยตัวทำละลาย เฮกเซน ไดคลอโรมีเทน เอทิลอะซิเตท และเมทานอล นำสารสกัดหยาบที่ได้ทดสอบฤทธิ์การต้านเชื้อโดยวิธี Agar disc-diffusion method กับเชื้อจุลชีพ 9 ชนิด ได้แก่ Staphylococcus aureus, Bacillus cereus, Bacillus thuringiensis, Escherichia coli, Enterobacter aerogenes, Salmonella typhimurium , Aspergillus niger, Candida albicans และSaccharomyces cerevisiae วัดระดับฤทธิ์การต้านจากเส้นผ่านศูนย์กลางของขนาดวงใสในอาหารเลี้ยงเชื้อทดสอบ พบว่า ผลผลิตร้อยละ (% yield) จากเปลือกมีค่ามากกว่ารากในทุกตัวทำละลาย ระดับความเข้มข้นของสารสกัดที่เหมาะสมในการทดสอบฤทธิ์ต้านทานเชื้อจุลชีพอยู่ที่ความเข้มข้นร้อยละ 0.1 โดยมวลต่อปริมาตร สารสกัดหยาบจากเปลือกและรากของตะคึกที่สกัดด้วยเอทิล อะซิเตท มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อแบคทีเรียแกรมบวกมากที่สุด โดยแบ่งเป็น สารสกัดหยาบจากเปลือกมีฤทธิ์การต้าน Staphylococcus aureus ดีที่สุดที่ระดับ 11.08 มิลลิเมตร สารสกัดหยาบจากราก มีฤทธิ์ในการต้าน Bacillus cereus ดีที่สุดที่ระดับ 12.66 มิลลิเมตร ในกลุ่มแบคทีเรียแกรมลบสารสกัดหยาบจากรากมีฤทธิ์ต้าน Escherichia  coli ดีที่สุดในระดับ 10.00 มิลลิเมตร แต่ไม่พบการต้านแบคทีเรียแกรมลบในสารสกัดหยาบจากเปลือกสารสกัดหยาบด้วยเฮกเซน มีฤทธิ์การต้านเชื้อราดีที่สุด โดยสามารถต้าน Saccharomyces cerevisiae ดีที่สุด สารสกัดหยาบจากเปลือกมีฤทธิ์การต้านที่ระดับ 8.30 มิลลิเมตร สารสกัดหยาบจากรากมีฤทธิ์การต้านที่ระดับ 10.80 มิลลิเมตร ดังนั้นตะคึกสามารถสกัดได้ด้วยวิธีการสกัดด้วยตัวทำละลายและสารสกัดที่ได้จากตะคึกมีฤทธิ์ในการต้านเชื้อจุลชีพ โดยสารสกัดหยาบจากรากมีฤทธิ์การต้านจุลชีพ    ดีกว่าสารสกัดหยาบจากเปลือกของตะคึก