โมเดลเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อความอยู่ดีมีสุขทางการเงินของเกษตรกร ผู้ปลูกมะม่วงหิมพานต์ในจังหวัดอุตรดิตถ์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาโมเดลเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อความอยู่ดีมีสุขทางการเงินเกษตรกร ผู้ปลูกมะม่วงหิมพานต์ในจังหวัดอุตรดิตถ์ 2) เพื่อเป็นแนวทางการพัฒนาความอยู่ดีมีสุขทางการเงินของเกษตรกรผู้ปลูกมะม่วงหิมพานต์ในจังหวัดอุตรดิตถ์ กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย คือ เกษตรกรผู้ปลูกมะม่วงหิมพานต์ในจังหวัดอุตรดิตถ์ จำนวน 369 คน โดยใช้วิธีการสุ่มแบบชั้นภูมิ ตัวแปรที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย ตัวแปรภายในแฝง 3 ตัวแปร คือ ความสามารถในการวางแผนทางการเงิน การปรับปรุงพฤติกรรมทางการเงิน และความอยู่ดีมีสุขทางการเงิน ตัวแปรภายนอกแฝง 1 ตัวแปร คือ ประสิทธิภาพการจัดทำบัญชีครัวเรือน โดยจะวัดจากตัวแปรสังเกตได้ 12 ตัวแปร เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างและพัฒนาขึ้นเกี่ยวกับปัจจัยเชิงสาเหตุที่ส่งผลต่อความอยู่ดีมีสุขทางการเงินเกษตรกร ผู้ปลูกมะม่วงหิมพานต์ในจังหวัดอุตรดิตถ์ ซึ่งมีค่าสัมประสิทธิ์ความเที่ยงตั้งแต่ 0.753 ถึง 0.843 การวิเคราะห์ข้อมูลใช้เทคนิคการวิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง (SEM) ด้วยโปรแกรมลิสเรล
ผลการวิจัย พบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลทางตรงและทางอ้อมต่อความอยู่ดีมีสุขทางการเงินของเกษตรกรผู้ปลูกมะม่วงหิมพานต์ในจังหวัดอุตรดิตถ์ คือ ประสิทธิภาพการจัดทำบัญชีครัวเรือน และผลการวิเคราะห์ข้อมูลยังพบว่า โมเดลการวิเคราะห์มีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (ค่า x2 = 61.231, p-value = 0.113, df = 49 (x2/df =1.250), RMSEA = 0.026, GFI = 0.973, AGFI = 0.957, NFI = 0.988, NNFI = 0.996) แสดงว่าโมเดลมีความเหมาะสมพอดีกับข้อมูลเชิงประจักษ์อยู่ในเกณฑ์ดี นอกจากนี้แนวทางการพัฒนาความอยู่ดีมีสุขทางการเงินของเกษตรกรผู้ปลูกมะม่วงหิมพานต์ในจังหวัดอุตรดิตถ์ รัฐบาลควรมีการปลูกฝังพฤติกรรมทางการเงินและถ่ายทอดความรู้เชิงเทคนิคเกี่ยวกับการจัดทำบัญชีครัวเรือนเพื่อเป็นเครื่องมือในการวางแผน การควบคุมค่าใช้จ่าย การบริหารหนี้สิน และการวางแผนการลงทุนที่มีประสิทธิภาพ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
ฉัตรศิริ ปิยะพิมลสิทธิ์. (2543). โมเดล Lisrel เพื่อการวิจัย. สำนักทดสอบการศึกษาและจิตวิทยา. กรุงเทพฯ:
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2562). ภูมิทัศน์ภาคเกษตรไทย จะพลิกโฉมอย่างไรสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน?. ค้นเมื่อ กันยายน 12, 2562 จาก https://www.bot.or.th/Thai/ResearchAndPublications/DocLib_/ Article_26Sep2019.pdf
นภาพร ลิขิตวงศ์ขจร. (2550). บัญชีครัวเรือน: เครื่องมือสู่เศรษฐกิจพอเพียง. วารสารศูนย์บริการวิชาการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 15(3), 25-29.
ภาวินีย์ ธนาอนวัช. (2556). บัญชีครัวเรือนตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อชีวิตที่เพียงพอ. กองทุนวิจัย:
มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.
รพีพัฒน์ อิงคสิทธิ์. (2561). ภาคเกษตรไทย ทำไมยิ่งทำยิ่งจน แล้วจะแก้ปัญหาอย่างไรดี?. ค้นเมื่อ กันยายน 12, 2562 จาก https://themomentum.co/agriculture-in-thailand-2019/
สำนักงานเกษตรจังหวัดอุตรดิตถ์. (2559). ข้อมูลพื้นที่การเกษตรจังหวัดอุตรดิตถ์. ค้นเมื่อ สิงหาคม 10, 2562 ,
จาก https://mgronline.com/local/detail/9580000002526
Aaker, D. A., Kumar, V. & Day, G. S. (2001). Marketing research. New York: John Wiley & Son.
Barclay, D., Higgins, C. & Thompson, R. (1995). The partial least squares (PLS) approach to causal modeling: Personal computer adoption and use as an illustration. Technology studies, 2(2), 285-309.
Chow, W.S. and Chan, L.S. (2008). Social Network, Social Trust and Shared Goals in
Organizational Knowledge Sharing. Information & Management, 45(7), 458-462.
Consumer Financial Protection Bureau. (2015). Financial Well-Being: The Goal of Financial Education. ค้นเมื่อ กันยายน 20, 2562, จาก https://consumerfinance.gov/data-research/research-reports/financial-well-being.
Fernandes, D., Lynch Jr, J. G., and Netemeyer, R. G. (2014). Financial Literacy, Financial Education, and Downstream Financial Behaviors. Management Science, 60(8), 1861-1883.
Fornell C., and Larcker, D.F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable
variables and measurement error. Journal of Market Research, 18(1), 39-50.
Gerhard, P., Gladstone. J,J. , Hoffmann, A, O, I. (2018). Psychological Characteristics and Household Savings Behavior: The Importance of Accounting for Latent Heterogeneity. Journal of Economic Behavior & Organization. 148 (April), 66-82.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective. (7th ed.). New Jersey: Pearson Education Inc.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). New York, NY:
McGraw-Hill.
