การบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษา จังหวัดชัยนาท ตามหลักธรรมาภิบาล

Main Article Content

ชนุดร โสน้ำเที่ยง
ทนง ทศไกร
ดิเรก ด้วงลอย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท และ 2) เพื่อเสนอแนวทางการบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท ตามหลักธรรมาภิบาล การวิจัยนี้เป็นการวิจัยแบบผสมวิธีโดยมีการดำเนินการวิจัยเป็น 2 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท เป็นการวิธีวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูในโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท จำนวน 220 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถามชนิดประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 2 ตอน วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ขั้นตอนที่ 2 เสนอแนวทางการบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท ตามหลักธรรมาภิบาล เป็นการวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ทำการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 9 รูป/คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา


ผลการวิจัยพบว่า 1) การบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท ในภาพรวมอยู่ในระดับ มาก เมื่อพิจารณารายละเอียดในแต่ละด้าน พบว่า ด้านความซื่อสัตย์สุจริต มีการปฏิบัติสูงสุดซึ่งอยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาได้แก่ ด้านมีวินัย อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนที่มีการปฏิบัติต่ำสุด คือ ด้านทักษะกระบวนการคิด ซึ่งอยู่ในระดับมาก 2) แนวทางการบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษาจังหวัดชัยนาท ตามหลักธรรมาภิบาล ประกอบด้วย (1) ด้านทักษะกระบวนการคิด ผู้บริหารสถานศึกษาควรมุ่งเน้นพัฒนาทักษะการคิดอย่างเป็นระบบของผู้เรียนผ่านกิจกรรมที่หลากหลาย เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ ประเมินค่า และวิพากษ์ ควบคู่กับการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม ตามหลักธรรมาภิบาลและเจตนารมณ์โรงเรียนสุจริต (2) ด้านมีวินัย ผู้บริหารสถานศึกษาควรปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมวินัยควบคู่สร้างความสัมพันธ์ที่ดีและปรับปรุงมาตรการส่งเสริมวินัยโดยเน้นการมีส่วนร่วม สร้างกฎระเบียบที่ชัดเจน บริหารจัดการโปร่งใส ให้ความสำคัญสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตย ปลูกฝังความรับผิดชอบ พร้อมติดตามประเมินผลเพื่อพัฒนาอย่างต่อเนื่อง (3) ด้านความซื่อสัตย์สุจริต ผู้บริหารสถานศึกษาควรมุ่งสร้างองค์กรต้นแบบด้านความซื่อสัตย์สุจริตโดยเป็นแบบอย่างที่ดี สร้างความตระหนักรู้ โปร่งใส ไว้วางใจ ตามหลักคุณธรรม โปร่งใส นิติธรรม สำนึกรับผิดชอบ และเปิดเผยข้อมูล พร้อมมีกลไกตรวจสอบ ส่งเสริมการมีส่วนร่วม สอดแทรกคุณธรรม ประเมินผลเพื่อให้ยั่งยืนและคุ้มค่า (4) ด้านอยู่อย่างพอเพียง ผู้บริหารสถานศึกษาควรกำหนดนโยบายตามหลักนิติธรรมเพื่อปลูกฝังคุณธรรมและคุณค่าทรัพยากร โดยผู้บริหารวิเคราะห์ข้อมูล กำหนดเป้าหมาย เปิดโอกาสมีส่วนร่วม โปร่งใส ตรวจสอบได้ รายงานผล สร้างวัฒนธรรมประหยัดเป็นความรับผิดชอบร่วมกัน (5) ด้านมีจิตสาธารณะ ผู้บริหารสถานศึกษาควรมุ่งเน้นการเปิดเผยข้อมูลกิจกรรมจิตสาธารณะอย่างโปร่งใส เปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการคิด วางแผน ปฏิบัติกิจกรรมบนพื้นฐานศีลธรรม กฎหมาย มีกลไกตรวจสอบประเมินผลที่ชัดเจนตามหลักธรรมาภิบาล เพื่อสร้างความไว้วางใจ ส่งเสริมความรับผิดชอบต่อสังคม รายงานผลและประเมินผลกระทบระยะยาวอย่างคุ้มค่า

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
โสน้ำเที่ยง ช. ., ทศไกร ท. ., & ด้วงลอย ด. . (2025). การบริหารโครงการโรงเรียนสุจริตตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนมัธยมศึกษา จังหวัดชัยนาท ตามหลักธรรมาภิบาล. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์, 6(2), 105–121. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/JOB_EHS/article/view/289020
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กัญญาภัค เสนาหาร. (2561). ปัญหาและแนวทางการพัฒนาวินัยของนักเรียนโรงเรียนพนัสพิทยาคาร จังหวัดชลบุรีสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 18. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยบูรพา.

จุฑากาญจน์ เก่งกสิกิจ. (2564). การใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาในสหวิทยาเขต ธรรมจักร สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 5. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

บุญชม ศรีสะอาด. (2553). หลักการวิจัยเบื้องต้น. พิมครั้งที่ 8. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์สุวีริยาสาสน์.

พระสกล ฐานธมฺโม (อินทร์คล้าย). (2556). การบริหารสถานศึกษาตามหลักธรรมาภิบาลของผู้ บริหารสถานศึกษาในจังหวัดนครสวรรค์. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ภูวินทร์ รักษ์พงศ์. (2561). การบริหารตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนครเขต 1. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

ภูษิต ทองวัชรไพบูลย. (2560). ความสัมพันธ์ระหว่างการบริหารโดยหลักธรรมาภิบาลกับประสิทธิผล โรงเรียนวัดมโนรม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชลบุรีเขต 3. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยบูรพา.

รุ่งทิพย์ สะโลรัมย์. (2563). สภาพและแนวทางการบริหารสถานศึกษาตามโครงการโรงเรียนสุจริต สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 32. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์.

เริงณรงค์ ดวงดีแก้ว. (2565). การประเมินความต้องการจําเป็นในการพัฒนาทักษะการคิดเชิงนวัตกรรมของผู้บริหารโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดเล็กในจังหวัดนครพนม. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

วิทยากร เชียงกูล. (2567). หลักธรรมาภิบาลกับการบริหารโรงเรียน. แหล่งที่มา https://www.gotoknow.org/posts/359952 สืบค้นเมื่อ 17 มีนาคม 2567.

ศิริกมล นนทะภา. (2560). แนวทางการพัฒนาคุณลักษณะด้านจิตสาธารณะ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 – 6 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา มหาสารคาม เขต 1. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.

สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย. (2566). แนวทางการพัฒนาธรรมาภิบาลในระยะแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 พ.ศ. 2566-2570 และการขับเคลื่อนธรรมาภิบาลของประเทศไทยสู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาอุทัยธานี ชัยนาท. (2567). ผลการประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดำเนินงานของสถานศึกษาออนไลน์ ประจำปีงบประมาณ 2567. แหล่งที่มา https://spmuncn.obec.site/oit2567 สืบค้นเมื่อ 25 ตุลาคม 2567.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนพัฒนาการศึกษาชาติ พ.ศ. 2560-2579. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.

สำนักงานศึกษาธิการจังหวัดชัยนาท. (2566). สารสนเทศด้านจำนวนครูและบุคลากรทางการศึกษา. แหล่งที่มา https://edustatistics.moe.go.th/teacher18 สืบค้นเมื่อ 1 มีนาคม 2566.

สุกานดา สุไลมาน. (2560). การใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อการปฏิบัติงานตามจรรยาบรรณวิชาชีพของข้าราชการครู สังกัดสำนักงานเขตหนองจอก กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏราชนครินทร์.

สุธาศินี ศิริกิจ. (2565). การพัฒนาคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์สุจริตของนักเรียนโรงเรียนเวียงสะอาดพิทยาคม ตําบลเวียงสะอาด อําเภอพยัคฆภูมิพิสัยจังหวัดมหาสารคาม. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สุเมธ แสงนิ่มนวล. (2552). ภาวะผู้นำกับธรรมาภิบาลในการบริหารงานองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. กรุงเทพมหานคร: ส.เจริญการพิมพ์.

เอกวิทย์ นันทศร. (2565). การพัฒนาคุณลักษณะที่พึงประสงค์ด้านอยู่อย่างพอเพียงตามหลักเบญจธรรมของนักเรียนโรงเรียนอุทัย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

Likert, Rensis. (1970). The Method of Constructing and Attitude Scale, Reading in Attitude Theory and Measurement. Fishbeic, Matin, Ed. New York: Wiley & Son.

Cronbach, Lee J. (1971). Essentials of psychological testing. 4 th ed. New York: Harper & Row.

Krejcie, R. V. and Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.

Likert, Rensis. (1967). The Method of Constructing and Attitude Scale in Reading in Attitude Theory and Measurement. New York: Wiley & Son.