มาตรการไกล่เกลี่ยคดีอาญาในชั้นศาลศึกษาเฉพาะคดีความผิดอันยอมความได้
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการไกล่เกลี่ยคดีอาญาความผิดอันยอมความได้ และ 2) เพื่อค้นหามาตรการไกล่เกลี่ยคดีอาญาในชั้นศาลศึกษาเฉพาะคดีความผิดอันยอมความได้ ซึ่งการศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ทำการเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก 4 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผู้พิพากษา กลุ่มทนายความ กลุ่มผู้ประนีประนอม และกลุ่มคู่ความ โดยพิจารณาเลือกผู้ให้ข้อมูลหลักแบบเฉพาะเจาะจง ทั้งนี้ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึก และการวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษา พบว่า 1) ปัญหาและอุปสรรคในการไกล่เกลี่ยคดีอาญาความผิดอันยอมความได้ ประกอบด้วย (1) ปัญหาด้านความพร้อมของเจ้าหน้าที่รัฐที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ จำนวนเจ้าหน้าที่มีน้อย ไม่เพียงพอ และขาดเทคนิคด้านการไกล่เกลี่ยคดีอาญาความผิดอันยอมความได้ (2) ปัญหาด้านทุนทรัพย์ของคดี ได้แก่ ผู้ไกล่เกลี่ยไม่อธิบายให้เห็นถึงความเสียหายที่แท้จริง ผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยขาดความเชี่ยวชาญเฉพาะ (3) ปัญหาด้านผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ย ได้แก่ ขาดความรู้ ความเข้าใจเทคนิคในการไกล่เกลี่ย ขาดการอบรม ขาดการประเมินความรู้ของเจ้าหน้าที่ งบประมาณในการบริการจัดการด้านการไกล่เกลี่ยมีน้อย (4) ปัญหาด้านความพร้อมของสถานที่ ได้แก่ สถานที่หรือห้องไกล่เกลี่ยมีไม่เพียงพอและขาดความเป็นส่วนตัว มีบรรยากาศเป็นทางการเกินไป 2) มาตรการไกล่เกลี่ยคดีอาญาในชั้นศาลศึกษาเฉพาะคดีความผิดอันยอมความได้ ประกอบด้วย (1) มาตรการด้านความพร้อมเจ้าหน้าที่รัฐที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ควรเพิ่มเจ้าหน้าที่ จัดให้มีการอบรม สัมมนาทางวิชาการ จัดทำตัวอย่างการไกล่เกลี่ย หรือเพิ่มหลักสูตรการอบรม เปิดเสวนาหรือเปิดสภากาแฟ (2) มาตรการด้านทุนทรัพย์ของคดี ได้แก่ ผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยต้องอธิบายให้คู่ความเห็นถึงความเสียหาย ความได้เปรียบและเสียเปรียบ คดีที่มีทุนทรัพย์สูงควรจัดให้ผู้พิพากษาเข้าทำการไกล่เกลี่ย ควรจัดให้ผู้ไกล่เกลี่ยที่มีความชำนาญทำหน้าที่ไกล่เกลี่ยแยกตามจำนวนทุนทรัพย์ (3) มาตรการด้านผู้ทำหน้าที่ไกล่เกลี่ย ได้แก่ ควรจัดและเพิ่มให้มีการอบรม สัมมาเป็นประจำ ควรจัดให้มีการจัดทำคู่มือการไกล่เกลี่ย ควรทำการประเมินความรู้บุคลากร เปิดรับสมัครเฉพาะคนที่มีความรู้ด้านกฎหมายมาทำหน้าที่เท่านั้น และรัฐบาลควรสนับสนุนงบประมาณให้เพียงพอ (4) มาตรการด้านความพร้อมของสถานที่ ได้แก่ ควรเพิ่มสถานที่ไกล่เกลี่ยและควรจัดให้มีห้องไกล่เกลี่ยให้เหมาะสม จัดสถานที่ไกล่เกลี่ยให้เป็นสถานที่ปิด มีความเป็นพื้นที่ส่วนตัวมากที่สุด ควรจัดสถานที่ให้มีบรรยากาศคล้ายคลึงกับร้านกาแฟ (คาเฟ่) เพื่อลดความกดดันและสร้างบรรยากาศที่ดี
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ส่งมาขอรับการตีพิมพ์ในวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ จะต้องไม่เคยตีพิมพ์หรืออยู่ระหว่างการพิจารณาจากผู้ทรงคุณวุฒิเพื่อตีพิมพ์ในวารสารอื่น รวมทั้งผู้เขียนจะต้องคำนึงถึงจริยธรรมการวิจัย ไม่ละเมิดหรือคัดลอกผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตนเอง ซึ่งทางวารสารฯ ได้กำหนดความซ้ำของผลงาน ด้วยโปรแกรม CopyCat เว็บ Thaijo ในระดับ ไม่เกิน 25%
ในกรณีที่ บทความวิจัยมีกระบวนการวิจัยเกี่ยวข้องกับมนุษย์ ผู้นิพนธ์จะต้องส่งหลักฐานการรับรองจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์มาประกอบการลงตีพิมพ์ด้วยจึงจะได้รับการพิจารณาลงตีพิมพ์ในวารสาร
ผู้เขียนบทความจะต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์การเสนอบทความเพื่อตีพิมพ์ในวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ รวมทั้งระบบการอ้างอิงต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ โดยรวมทั้งทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความในวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์และวารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
ชัยเทพ จันทนจุลกะ. (2561). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อความสำเร็จในการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในศาลชั้นต้น: ศึกษาเฉพาะกรณีศาลแขวงชลบุรี. กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยข้าราชการตุลาการศาลยุติธรรม สถาบันพัฒนาข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม สำนักงานศาลยุติธรรม.
ทรงภพ ศรีโสภา, เพ็ญศรี พัทธ์วิวัฒนศิริ, และรุ่งนภา ตั้งจิตรเจริญกุล. (2562). การพัฒนารูปแบบการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทคดีแรงงานในศาลแรงงานกลาง. วารสารวิชาการ บัณฑิตวิทยาลัย. 5(1). 1-15.
ผุสดี รุ่งเรืองผดุง และพระมหาหรรษา ธมฺมหาโส. (2562). การพัฒนาหลักสัปปายะเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร. 7(ฉบับเพิ่มเติม). 249-250.
วันชัย วัฒนศัพท์ และคณะ. (2550). คู่มือเพิ่มพลังความสามารถ กระบวนการจัดการข้อพิพาท. กรุงเทพมหานคร: ศิริภัณฑ์ออฟเซต.
วิชัย อริยะนันทกะ. (2540). การระงับข้อพิพาทที่เกิดจากสัญญาการค้าระหว่างประเทศ. ใน กระทรวงยุติธรรม สำนักงานอนุญาโตตุลาการ. รวมบทความข้อบังคับ ข้อตกลงระหว่างประเทศ กฎหมายและคำพิพากษาศาลฎีกาเกี่ยวกับอนุญาโตตุลาการ เล่ม 2. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงยุติธรรม.
วิรัตน์ ท้วมใจดี. (2557). ปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จในการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทคดีผู้บริโภค: กรณีศึกษาศาลแขวงพิษณุโลก. วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.
ศักดิ์ชาย สุนทรธนาภิรมย์. (2565). แนวทางการพัฒนาระบบและศักยภาพการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทของหน่วยงาน ซึ่งดำเนินการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทตามพระราชบัญญัติการไกล่เกลี่ยข้อพิพาท พ.ศ. 2562. Journal of Politics and Governance. 12(3). 28-32.
สำนักระงับข้อพิพาท สำนักงานศาลยุติธรรม. (2547). คำแนะนำและประมวลจริยธรรมผู้ไกล่เกลี่ย. กรุงเทพมหานคร: สำนักระงับข้อพิพาท สำนักงานศาลยุติธรรม.
อริยพร โพธิใส. (2565). หลักเกณฑ์การไกล่เกลี่ยข้อพิพาทในคดีอาญา. วารสารจุลนิติ. 19(1). 75-82.
