สถานภาพการศึกษาวัจนลีลาในภาษาไทย ในช่วงปีพุทธศักราช 2531 ถึงปีพุทธศักราช 2565

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์สถานภาพการศึกษาวิจัยด้านวัจนลีลาในภาษาไทยจากงานวิจัยที่ปรากฏในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2531 ถึงปี พ.ศ. 2565 ใน https://scholar.google.com/ และ https://tdc.thailis.or.th/tdc/basic.php ทั้งนี้ พบงานวิจัยที่ศึกษาวัจนลีลาในภาษาไทยจำนวน 87 ฉบับ ผลการวิจัยพบว่า งานวิจัยด้านวัจนลีลาในภาษาไทยสามารถจำแนกตามลักษณะของการศึกษาได้ 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มงานวิจัยที่ศึกษาวัจนลีลาเฉพาะบุคคล และกลุ่มงานวิจัยที่ศึกษาวัจนลีลาเฉพาะประเภทผลงานหรือทำเนียบภาษา แต่ละกลุ่มใช้แหล่งข้อมูลในการศึกษาแบ่งออกได้เป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ แหล่งข้อมูลที่เป็นบันเทิงคดี แหล่งข้อมูลที่ไม่ใช่บันเทิงคดี และแหล่งข้อมูลแบบผสมทั้งบันเทิงคดีและไม่ใช่บันเทิงคดี เมื่อแบ่งช่วงเวลาของการศึกษาวัจนลีลาในภาษาไทยในช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2531 ถึงปี พ.ศ. 2565 ออกเป็นช่วงละ 5 ปี ทำให้ทราบทิศทางหรือแนวโน้มของงานวิจัยที่ศึกษาวัจนลีลาในภาษาไทยว่า กลุ่มงานวิจัยที่ศึกษาวัจนลีลาเฉพาะประเภทผลงานหรือทำเนียบภาษาในประเด็นเกี่ยวกับลักษณะเฉพาะของภาษาและความสัมพันธ์กับองค์ประกอบต่าง ๆ ได้รับความนิยมในการศึกษาอย่างมากใน 3 ช่วงแรก แล้วได้รับความนิยมน้อยลงในช่วงระยะหลัง ในขณะที่กลุ่มงานวิจัยที่ศึกษาวัจนลีลาเฉพาะบุคคลได้รับความนิยมค่อนข้างน้อยในช่วงแรก แล้วมีแนวโน้มขึ้นและลงระหว่างช่วงที่ 3 และช่วงที่ 6 และได้รับความนิยมมากที่สุดในช่วงที่ 7 ส่วนกลุ่มงานวิจัยที่ศึกษาวัจนลีลาเฉพาะประเภทผลงานหรือทำเนียบภาษาในประเด็นเกี่ยวกับคุณลักษณะทางภาษาและอำนาจนั้นเป็นประเด็นที่เริ่มศึกษาตั้งแต่หลังปี พ.ศ. 2558