การศึกษาต้นทุนโซ่อุปทานการปลูกลำไยในพื้นที่กึ่งเมืองกึ่งชนบทกรณีศึกษา: ตำบลหนองผึ้ง ตำบลยางเนิ้ง และตำบลสารภี อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาโซ่อุปทานการปลูกลำไยของเกษตรกร และ 2) เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ต้นทุนทางบัญชีแต่ละกิจกรรมที่เกิดขึ้นในโซ่อุปทานการปลูกลำไย โดยใช้แนวคิดการทำงานแบบมีส่วนร่วม ทำการรวบรวมข้อมูลเบื้องต้นและวางแผนสำรวจพื้นที่การปลูกลำไยของสมาชิกเกษตรกรจากกลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่ จากนั้นลงพื้นที่สำรวจโดยใช้แบบสอบถามและการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มตัวอย่างเกษตรกร เพื่อสร้างแผนภาพความสัมพันธ์ของโซ่อุปทานลำไย ผ่านกระบวนการวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมที่เกิดขึ้นในโซ่อุปทาน ผลการศึกษาโซ่อุปทานการปลูกลำไยของเกษตรกรจากกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกลำไย จำนวน 10 ราย พบว่า รายได้ของผลผลิตลำไยเฉลี่ยต่อต้นต่อปี จำนวน 476.60 บาท ด้านการวิเคราะห์ต้นทุนการปลูกลำไยในแต่ละกิจกรรม ประกอบด้วย กิจกรรมต้นน้ำ จำนวน 232.60 บาท กิจกรรมกลางน้ำ จำนวน 31.94 บาท กิจกรรมปลายน้ำจำนวน 50.28 บาท จากการวิเคราะห์ต้นทุนทำให้ทราบว่าเกษตรกรผู้ปลูกลำไยได้กำไรสุทธิ 140.23 บาทต่อต้นต่อปี ผลการศึกษาต้นทุนข้อมูลโซ่อุปทานและต้นทุนทางบัญชี พบว่า ค่าใช้จ่ายปุ๋ยเป็นต้นทุนที่ส่งผลกระทบต่อกระบวนการโซ่อุปทาน จึงมีแนวทางการลดต้นทุนค่าใช้จ่ายปุ๋ย ด้วยการจัดกิจกรรมให้ความรู้แก่เกษตรกรด้านการดูแลดิน ตรวจสอบคุณภาพดินตามหลักวิชาการ รวมถึงความรู้ด้านการผสมปุ๋ยเพื่อเพิ่มสารอาหารในดิน ส่งผลให้เกิดการตระหนักถึงความสำคัญของการพึ่งพาตนเอง