พลวัตการพัฒนาการกระจายอำนาจตัดสินใจสำหรับตัวแสดงท้องถิ่นในกระบวนการกำหนดโครงการเขื่อนขนาดใหญ่: ศึกษากรณีโครงการเขื่อนแก่งเสือเต้น

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพลวัตการพัฒนาการกระจายอำนาจตัดสินใจสำหรับตัวแสดงท้องถิ่นในกระบวนการกำหนดโครงการเขื่อนแก่งเสือเต้น ตำบลสะเอียบ อำเภอสอง จังหวัดแพร่ ช่วง 36 ปี (พ.ศ. 2520-2556) และเพื่อวิเคราะห์ปัจจัยการพัฒนาและอุปสรรคต่อการกระจายอำนาจตัดสินใจสำหรับตัวแสดงท้องถิ่น โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาข้อมูลเอกสาร สัมภาษณ์เชิงลึก และทำการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิควิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษา พบว่า 1) ตัวแสดงท้องถิ่นมีพลวัตการพัฒนาการกระจายอำนาจตัดสินใจในกระบวนการกำหนดโครงการเขื่อนแก่งเสือเต้น โดยมีการเปลี่ยนแปลงบทบาทจากกลุ่มชายขอบการตัดสินใจ ไปสู่การเป็นผู้มีอำนาจตัดสินใจร่วมของการตัดสินใจขั้นต้นในโครงการ แต่ยังไม่สามารถเป็นผู้มีอำนาจตัดสินใจร่วมแบบทางการกับภาครัฐในการตัดสินใจขั้นสุดท้ายของโครงการได้ 2) ปัจจัยการพัฒนาการกระจายอำนาจตัดสินใจสำหรับตัวแสดงท้องถิ่น ได้แก่ ก. ขีดความสามารถของตัวแสดงท้องถิ่นด้านการต่อสู้เพื่อจัดการความเสี่ยงต่อวิถีชีวิตและระบบนิเวศ การจัดการความรู้ท้องถิ่น และการเรียนรู้สิทธิของผู้รับผลกระทบทางลบจากโครงการ ข. การปฏิรูปนโยบายและกฎหมายเพื่อกระจายอำนาจตัดสินใจสำหรับตัวแสดงท้องถิ่น และ ค. แนวโน้มการพัฒนารูปแบบการตัดสินใจร่วมระหว่างตัวแสดงท้องถิ่นกับภาครัฐ 3) ปัจจัยอุปสรรคหลักที่สำคัญ ได้แก่ รัฐบาลไม่สนับสนุนนโยบายและกฎหมายการกระจายอำนาจตัดสินใจสำหรับตัวแสดงท้องถิ่น