การส่งเสริมการเทศน์โจทย์ตามประเพณีอีสานของพระสงฆ์อำเภอพนมไพร จังหวัดร้อยเอ็ด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยเรื่อง “การส่งเสริมการเทศน์โจทย์ตามประเพณีอีสานของพระสงฆ์อำเภอพนมไพร จังหวัดร้อยเอ็ด” มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ ๑) เพื่อศึกษาเทศนาวิธีที่ปรากฏในคัมภีร์พระพุทธศาสนา ๒) เพื่อศึกษาการเทศน์โจทย์ของพระสงฆ์อำเภอพนมไพร จังหวัดร้อยเอ็ด และ ๓) เพื่อส่งเสริมการเทศน์ โจทย์ตามประเพณีอีสานของพระสงฆ์อำเภอพนมไพร จังหวัดร้อยเอ็ด ผู้วิจัยได้ทำการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่า การเผยแผ่พระพุทธศาสนาในครั้งพุทธกาล ที่ได้ผลมากมีจนถึงปัจจุบันนี้ เกิดจากพุทธวิธีที่พระพุทธเจ้าทรงใช้ในการเผยแผ่แบบประยุกต์การสอนให้เข้ากับสภาพแวดล้อมทางภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ทางสังคม จารีต ประเพณีของแต่ละท้องถิ่นที่มีความแตกต่างกัน ไม่ว่าจะทรงใช้วิธีไหนก็มีผลเป็นที่น่าพอใจเป็นอย่างยิ่ง
การเทศน์โจทย์ของคณะสงฆ์อำเภอพนมไพร เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า การเทศน์ปุจฉา-วิสัชนา ลักษณะการเทศน์เป็นการเทศน์แบบถาม-ตอบ มีองค์เทศน์ตั้งแต่สองรูปขึ้นไป รูปหนึ่งเป็นองค์ถาม อีกรูปหนึ่งเป็นองค์ตอบ การเทศน์มีการสมมติซึ่งกันและกันตามตัวละครในเรื่องนั้นๆ การเทศน์โจทย์ต้องอาศัยนักเทศน์ที่มีประสบการณ์ มีความชำนาญในการเทศน์จริงๆ จึงจะสามารถเทศน์โจทย์ได้
การส่งเสริมการเทศน์โจทย์ตามประเพณีอีสานของคณะสงฆ์อำเภอพนมไพร ควรมีนโยบายสนับสนุนส่งเสริมให้มีการสร้างพระนักเทศน์โจทย์ต้นแบบประจำอำเภอให้มากขึ้นด้วยการฝึกอบรมตามหลักพุทธวิธีในการสอน ๔ ด้าน คือ ด้านสันทัสสนา (การอธิบายชัดเจนแจ่มแจ้ง) ด้านสมาทปนา (การอธิบายให้เข้าใจ จูงใจ) ด้านสมุตเตชนา (การทำให้เกิดความแกล้วกล้า) ด้านสัมปหังสนา (การทำให้เกิดความร่าเริง) ควรให้มีการจัดตั้งชมรมพระนักเทศน์โจทย์ของอำเภอขึ้น เพื่อสร้างเป็นเครือข่ายทำหน้าที่บริหารจัดการเกี่ยวกับพระนักเทศน์โจทย์รวมถึงเป็นการตรวจสอบประเมินคุณภาพของพระนักเทศน์โจทย์ด้วย
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆบทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารบัณฑิตสาเกตปริทรรศน์ ก่อนเท่านั้น
References
ภาษาไทย
พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช). (2547). คำวัด. สืบค้นเมื่อ 15 สิงหาคม 2565, จาก https://kalyanamitra.org/th/article_detail.php?i=2144
พระครูใบฎีกาชิตวัสส์ ธวชฺชฺโย (ทนนาน). (2554). ประสิทธิภาพการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระธรรมทูต. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระปลัดสุรพล นิปุโณ (มุททารัตน์). (2561). การพัฒนาพระนักเทศน์ต้นแบบจังหวัดประจวบคีรีขันธ์. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระสุทธิพงษ์ สุทธิวํโส (วันทองหลาง). (2561). การจัดการเรียนรู้โดยใช้ธรรมสากัจฉาเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน วิชาพระพุทธศาสนาของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนศึกษานารีวิทยา เขตบางบอน กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการสอนสังคม บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2506). พระไตรปิฎกภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาเตปิฏกํ 2500. มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
_________. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สมนึก บ่อชน. (2562). การสร้างสรรค์บทเทศน์และประเพณีบุญผะเหวดในจังหวัดร้อยเอ็ด. วิทยานิพนธ์ ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ภาษาอังกฤษ
Bochon S.. (2019). The Creation of Sermons and the Boon Phawet Tradition in Roi Et Province. Master of Arts Thesis Department of Thai Language. Mahasarakham University 2019.
Mahachulalongkornrajavidyalaya University (1963). Tipitaka in Pali language Mahachula Tepitaka edition 1957. Mahachulalongkornrajavidyalaya University.
________. (1996).Thai Tripitaka Mahachulalongkorn rajavidyalaya Edition. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University Presses.
Phrakhru Baidikachittawat Thawatchayo (Dhananan). (2011). Efficacy of Buddhism propagation of Dhammaduta. Master of Buddhist Thesis Buddhist Management Program Graduate School Mahachulalongkornrajavidyalaya University.
Phrapalad Suraphon Nipuno (Muttharat). (2018). Development of a model preacher in Prachuap Khiri Khan Province. Master of Arts Thesis Buddhist Management Program Graduate School Mahachulalongkornrajavidyalaya University.
Phra Sutthipong Suthiwatso (Wanthonglang). (2018). Learning management by using Dhammasakcha to develop learning achievement. The subject of Buddhism of Mathayomsuksa 5 students at Suksa Naree Witthaya School, Bang Bon District, Bangkok. Master’s Degree Thesis Department of Social Teaching graduate school Mahachulalongkornrajavidyalaya University.