ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี

ผู้แต่ง

  • ประทีป ทับอัตตานนท์ -
  • ศุนงค์นุช ศรีวิพันธ์

คำสำคัญ:

อาชญากรรมทางเทคโนโลยี/ บัญชีเงินฝากธนาคาร/ เลขหมายโทรศัพท์เคลื่อนที่/ ครอบครอง/ จำหน่าย

บทคัดย่อ

               จากพระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ. 2566 ได้บัญญัติลักษณะการกระทำความผิดฐานการเปิดบัญชีเงินฝาก บัตรอิเล็กทรอนิกส์ บัญชีเงินอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อให้ผู้อื่นนำไปใช้ในการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี และกำหนดฐานความผิดทางอาญาสำหรับผู้ที่กระทำเป็นธุระจัดหา โฆษณา ไขข่าว เพื่อให้มีการซื้อขาย ให้เช่า ยืม บัญชีเงินฝากบัตรอิเล็กทรอนิกส์ บัญชีเงินอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อใช้ในการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยีหรือความผิดอื่นใด และผู้ที่กระทำเป็นธุระจัดหา โฆษณา ไขข่าว เพื่อให้มีการซื้อขาย หมายเลขโทรศัพท์สำหรับบริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ที่ลงทะเบียนผู้ใช้บริการในนามของบุคคลหนึ่งบุคคลใด แต่ไม่สามารถระบุตัวผู้ใช้บริการได้ แต่บทบัญญัติดังกล่าวมิได้แก้ปัญหาการกระทำผิดอาชญากรรมทางเทคโนโลยีได้อย่างมีประสิทธิผล

               จากผลการวิจัยพบว่า ผลจากการที่บทบัญญัติดังกล่าวไม่ครอบคลุมถึงการลงโทษผู้จ้าง วานใช้ ให้ผู้อื่นเปิดหรือยินยอมให้ผู้อื่นใช้ซึ่งบัญชีเงินฝาก บัตรอิเล็กทรอนิกส์ บัญชีเงินอิเล็กทรอนิกส์ ยังผลให้ยังมีผู้จ้าง วาน ใช้ ในกรณีดังกล่าวต้องรับผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 84 ที่ต้องระวางโทษเท่ากับผู้กระทำผิด ซึ่งมีโทษตามมาตรา 9 แห่งพระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ. 2566 เพียงไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินสามแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับเท่านั้น ทั้งที่เครื่องมือสำคัญในการกระทำอาชญากรรมทางเทคโนโลยี นี้คือบัญชีเงินฝากธนาคารฯ ที่รองรับการโอนเงินของเหยื่ออาชญากรรม และกรณีที่มีการครอบครองบัญชีเงินฝาก บัตรอิเล็กทรอนิกส์ บัญชีเงินอิเล็กทรอนิกส์ หรือหมายเลขโทรศัพท์สำหรับบริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ที่ลงทะเบียนผู้ใช้บริการในนามของบุคคลหนึ่งบุคคลใด แต่ไม่สามารถระบุตัวผู้ใช้บริการได้ของผู้อื่น โดยมิชอบด้วยกฎหมาย ยังไม่มีบทบัญญัติในการกำหนดเป็นความรับผิดทางอาญา โดยทั้งบัญชีเงินฝาก ฯ หรือหมายเลขโทรศัพท์เคลื่อนที่ที่ลงทะเบียนในชื่อของผู้อื่นต่างเป็นเครื่องมือสำคัญในการประกอบอาชญากรรมทางเทคโนโลยี รวมทั้งการมีไว้เพื่อจำหน่าย หรือจำหน่ายซึ่งบัญชีเงินฝากฯ หรือหมายเลขโทรศัพท์เคลื่อนที่ดังกล่าว ยังไม่มีบทบัญญัติกำหนดความรับผิดทางอาญาเช่นกัน และเพื่อประโยชน์ในการพิสูจน์ความผิดในส่วนการมีไว้เพื่อจำหน่าย ควรมีข้อสันนิษฐานในข้อกฎหมาย ทั้งนี้เพื่อยับยั้งและเพื่อประโยชน์ในการป้องกันและปราบปรามการกระทำอาชญากรรมทางเทคโนโลยี

               ดังนั้น จึงควรแก้ไข เพิ่มเติมบทบัญญัติในพระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ. 2566 ในส่วนกำหนดความรับผิดทางอาญาแก่ผู้จ้าง วาน ใช้ให้ผู้อื่นเปิดบัญชีเงินฝากธนาคาร บัตรอิเล็กทรอนิกส์ บัญชีเงินอิเล็กทรอนิกส์ให้ผู้อื่นใช้ประโยชน์โดยมิชอบ ความผิดฐานครอบครองบัตรอิเล็กทรอนิกส์ บัญชีเงินอิเล็กทรอนิกส์ หมายเลขโทรศัพท์สำหรับบริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ที่ลงทะเบียนผู้ใช้บริการในนามของบุคคลหนึ่งบุคคลใด แต่ไม่สามารถระบุตัวผู้ใช้บริการได้ โดยมิชอบ และฐานจำหน่ายซึ่งบัญชีเงินฝาก ฯ หรือหมายเลขโทรศัพท์เคลื่อนที่ของผู้อื่น ทั้งกำหนดข้อสันนิษฐานในข้อกฎหมายในการพิสูจน์ความผิดของผู้กระทำในส่วนการครอบครองเพื่อจำหน่ายด้วย รวมทั้งความผิดฐานจำหน่ายบัญชีเงินฝาก ฯ หรือหมายเลขโทรศัพท์เคลื่อนที่ของผู้อื่น

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย

เครือข่ายกฎหมายมหาชนไทย. (2556). ผลกระทบทางอ้อมของคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 5/2556 และ 12/2555 ต่อความชอบธรรมของข้อสันนิษฐานตามสภาพปกติธรรมดาของเหตุการณ์ (factual presumption) ในคดีอาญา. วันที่ค้นข้อมูล 30 ธันวาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https http://public-law.net/publaw/printPublaw.aspx?ID=1863

คำวินิจฉัยของคณะตุลาการรัฐธรรมนูญ ที่ ต 2/2494 ลงวันที่ 4 มกราคม 2494.

คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ ที่ 15/2566 ลงวันที่ 11 ตุลาคม 2566.

ไทยพีบีเอส. (2567). เผยสถิติอาชญากรรมไซเบอร์ ผู้เสียหายส่วนใหญ่ เป็นหญิงวัยทำงาน. วันที่ค้นข้อมูล 27 ธันวาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://www.thaipbs.or.th/news/content/342472

พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562. (2562, 31 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 136 ตอนที่ 72 ก. หน้า 1.

พระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ. 2566. (2566, 16, มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 140 ตอนที่ 18 ก. หน้า 1.

พระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. 2542. (2542, 21 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 116 ตอนที่ 29 ก. หน้า 45.

วิกิพีเดีย. (2567). ซิมการ์ด. วันที่ค้นข้อมูล 28 ธันวาคม 2567, เข้าถึงได้จากhttps://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%8B%E0%B8%B4%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%94

วีรพล ตั้งสุวรรณ. (ม.ป.ป.). “การใช้ข้อสันนิษฐานตามกฎหมายในคดียาเสพติดภายใต้หลักนิติธรรม” จากเอกสารวิชาการส่วนบุคคล. ในการอบรมหลักสูตรนิติธรรมเพื่อประชาธิปไตย รุ่นที่ 3. วิทยาลัยรัฐธรรมนูญ สํานักงานศาลรัฐธรรมนูญ.

ปราโมทย์ เสริมศีลธรรม. (2564). หลักเกณฑ์ในการกำหนดโทษทางอาญา ภายใต้โครงการสนับสนุนสารสนเทศ เพื่อการทำงานของสมาชิกรัฐสภา. กรุงเทพฯ: สถาบันพระปกเกล้า.

ชยพล ฉัตรชัยเดช, พล.ต.ต. (ม.ป.ป.). ในทฤษฎีสามเหลี่ยมอาชญากรรม. วันที่ค้นข้อมูล 31 ธันวาคม 2567,เข้าถึงได้จาก chrome-extension://efaid nbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.khunthalae. org/ wpcontent/uploads/2024/03/O8_2_1%E0%B8%AA%E0%B8% B2%E0%B8%A1% E0% B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%8D%E0%B8%B2%E0%

แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนล. (2567). ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน. วันที่ค้นข้อมูล 31 ธันวาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://www.amnesty.or.th/our-work/hre/udhr/

ภาษาอังกฤษ

Crime reduction or prevention: is there a difference?, (2567). สถาบันอาชญาวิทยา เครือรัฐออสเตรเลีย. วันที่ค้นข้อมูล 27 ธันวาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://www.aic.gov.au/publications/crm/crm2

Brantingham, P. J., & Faust, F. L. (1976). A conceptual model of crime prevention. Crime & Delinquency, 22(3), 284-296. Retrieved December 27, 2024, from https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/001112877602200302

Laundering of monetary instruments. (n.d.). Retrieved December 30, 2024, from chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.govinfo.gov/content/pkg/STATUTE-100/pdf/STATUTE-100-Pg 3207.pdf

Proceeds of Crime Act. (2002). Section 327. Retrieved December 30, 2024, from https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2002/29/section/327

Proceeds of Crime Act. (2002). Section 328. Retrieved December 30, 2024, from https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2002/29/section/328

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-30

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย