อิทธิพลของการจัดการโซ่อุปทานสีเขียวที่มีผลต่อผลการดำเนินงานทางธุรกิจของอุตสาหกรรมการเกษตร เพื่อสนับสนุนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดขอนแก่น

เอกชัย  คุปตาวาทิน

ผู้แต่ง

เอกชัย คุปตาวาทิน การจัดการโลจิสติกส์และโซ่อุปทาน

คำสำคัญ:

การจัดการโซ่อุปทานสีเขียว, ผลการดำเนินงานทางธุรกิจ, อุตสาหกรรมการเกษตร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาระดับของผลการดำเนินงานทางธุรกิจ และการจัดการ โซ่อุปทาน สีเขียวของอุตสาหกรรมการเกษตร จังหวัดขอนแก่น 2) เพื่อศึกษาอิทธิพลปัจจัยการจัดการ โซ่อุปทานสีเขียวที่มีผลต่อผลการดำเนินงานทางธุรกิจของอุตสาหกรรมการเกษตร จังหวัดขอนแก่น และ 3)เพื่อเสนอข้อมูลปรับปรุงเชิงยุทธศาสตร์ในการเพิ่มผลการดำเนินงานทางธุรกิจของอุตสาหกรรมการเกษตร จังหวัดขอนแก่น การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ เก็บข้อมูลจากเจ้าของบริษัท ผู้จัดการฝ่ายผลิต หรือผู้จัดการฝ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องอุตสาหกรรมการเกษตร จำนวน 300 คน ใช้การสุ่มตัวอย่างแบบง่าย ในการแจกแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์สหสัมพันธ์ และการวิเคราะห์ความถดถอยพหุคูณ

ผลการศึกษาพบว่า 1) ระดับของผลการดำเนินงานทางธุรกิจ และการจัดการโซ่อุปทานสีเขียวของอุตสาหกรรมการเกษตร จังหวัดขอนแก่น อยู่ในระดับมาก 2) ผลการศึกษาโดยใช้สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน พบว่า ปัจจัยการจัดการโซ่อุปทานสีเขียวทั้ง 4 ด้านมีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกันกับผลการดำเนินงานทางธุรกิจ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และสามารถทำนายผลการดำเนินงานทางธุรกิจ ได้ร้อยละ 96.2 และ 3) ผลของกลยุทธ์ที่จะช่วยสนับสนุนเชิงยุทธศาสตร์ในการเพิ่มผลการดำเนินงานของอุตสาหกรรมเกษตร ต้องอาศัยกลยุทธ์ความร่วมมือกันของ ภาครัฐ ภาคเอกชน ซึ่งจะเป็นตัวขับเคลื่อนให้เกิดการออกแบบที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม การบริหารงานที่ใส่ใจต่อสิ่งแวดล้อม และการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยข้อค้นพบจากการวิจัยเป็นประโยชน์สำหรับผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมการเกษตรในการพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการภายในองค์กรให้มีผลการดำเนินงานของธุรกิจที่ดีขึ้น ในส่วนของภาครัฐสามารถใช้ผลการวิจัยนี้เป็นแนวทางเพื่อสนับสนุนยุทธศาสตร์การเพิ่มประสิทธิภาพกระบวนการดำเนินการของอุตสาหกรรมการเกษตรของจังหวัดขอนแก่นต่อไป

เอกสารอ้างอิง

ภาษาไทย

กัลยา วานิชย์บัญชา. (2562). การวิเคราะห์สมการโครงสร้าง (SEM) ด้วย AMOS. กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัดสามลดา.

จารุวรรณ สุภาชัยวัฒน์. (2564). การจัดการห่วงโซ่อุปทานสีเขียวอย่างยั่งยืนและผลการดำ เนินงานของ อุตสาหกรรมมันสำปะหลัง เขตพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือในประเทศไทย. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้, 14(2), 61-69.

ลัดดาวัลย์ เพชรโรจน์ สภมาส อังศุโชติ และอัจฉรา ชำนิประศาสน์. (2547). สถิติสำหรับการวิจัยและเทคนิคการใช้ SPSS. กรุงเทพฯ: บริษัทมิสชั่น มีเดีย จำกัด.

สุวัจน์ ด่านสมบูรณ์ และธีวินท์ นฤนาท. (2563). การจัดการโลจิสติกส์สีเขียวและการจัดการโซ่อุปทานที่ส่งผลต่อผลการดำเนินงานของอุตสาหกรรมยานยนต์ไทย. วารสารบริหารธุรกิจเทคโนโลยีมหานคร, 17(1), 125-145.

สำนักงานจังหวัดขอนแก่น กลุ่มงานยุทธศาสตร์และข้อมูลเพื่อการพัฒนาจังหวัด. (2564). แผนพัฒนาจังหวัดขอนแก่น 2566-2570. สืบค้นจาก https://www. khonkaen.go.th/ khonkaen6/ main.php?cont=download.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2560). แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบ โลจิสติกส์ของประเทศไทย ฉบับที่ 3 (พ.ศ. 2560-2564). สืบค้นจาก https://www.nesdc.go.th/ download/document /logistic/plan3.pdf.

ภาษาอังกฤษ

Abdallah, A.B. and Al-Ghwayeen, W.S. (2019). Green supply chain management and business performance: The mediating roles of environmental and operational Competitive Performances. Business Process Management Journal, 26(2), 489-512.

Abeysekara, N., Wang, H. & Kuruppuarachchi, D. (2019). Effect of supply-chain resilience on firm performance and competitive advantage: A study of the Sri Lankan apparel industry. Business Process Management Journal, 25(7), 1673-1695.

Al-Dmour, H., Asfour, F., Al-Dmour, R. and Al-Dmour, A. (2020). Validation of the impact of marketing knowledge management on business performance via digital financial innovation as a mediating factor. VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems, 52(1), 33-56.

Alsheyadi, A. (2020). Collaborative e-business efforts and firm performance. International Journal of Productivity and Performance Management, 71(1), 100 -124.

Aroonsrimorakot, S., and Laiphrakpam, M. (2018). Implementing green supply chain management practices in organizations in Thailand: A review in search for key factors in GSCM implementation. Interdisciplinary Research Review, 12(6), 8-14.

Bacallan, J.J. (2000). Greening the supply Chain. Business and Environment, 6(5), 11-12.

Baresel-Bofinger, A. C., Ketikidis, P. H., Koh, S. L., and Cullen, J. (2012). Green innovation in supply chain management–The case of Greek manufacturing, 1-28.

Birou, L.M., Green, K.W. and Inman, R.A. (2019). Sustainability knowledge and training: outcomes and firm performance. Journal of Manufacturing Technology Management, 30(2), 294-311.

Cardoni, A., Tompson, G.H.(J)., Rubino, M. & Taticchi, P. (2020). Measuring the impact of organizational complexity, planning and control on strategic alliances’ performance. Measuring Business Excellence, 24(4), 531-551.

Chahal, H., Kumar, P., Kumari, N. and Sethi, S. (2020). Exploration of stakeholder marketing orientation and its impact on business performance in Indian pharmaceutical marketing companies. International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 15(1), 134-154.

Chien, M. K. (2014). Influences of Green Supply Chain Management Practices on Organizational Sustainable Performance. International Journal of Environmental Monitoring and Protection, 1(1), 12-23.

Choi, S.-B., Min, H. and Joo, H.-Y. (2018). Examining the inter-relationship among competitive market environments, green supply chain practices, and firm performance. The International Journal of Logistics Management, 29(3), 1025-1048.

Choudhary, K. and Sangwan, K.S. (2019). Multiple case study analysis and development of an interpretive structural model for greening of supply chains in Indian ceramic enterprises. Management of Environmental Quality, 30(6), 1279-1296.

Field, J. M., and Sroufe, R. P. (2007). The use of recycled materials in manufacturing: implications for supply chain management and operations strategy. International Journal of Production Research, 45(18-19), 4439-4463.

Francis Fonyee Nutsugah, Thomas Anning-Dorson, Stephen Mahama Braimah & Ernest Yaw Tweneboah-Koduah. (2020). Candle under a bushel: communicating environmental performance to improve firm performance. International Journal of Productivity and Performance Management, 70(8), 1953-1971.

Guide, V. D. R. and Srivastava, R. (1998). Inventory Buffers in Recoverable Manufacturing. Journal of Operations Management, 16(5), 551-568.

Gurtu, A., Searcy, C., and Jaber, M. Y. (2015). An analysis of keywords used in the literature on green supply chain management. Management Research Review, 38(2), 166-194.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis (7th ed.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

Hair, J., Bush, P., & Ortinau J. (2000). Marketing Research: A Practical Approach for the New Millennium. Lrwin/McGraw-Hill Series in Marketing.

James G, Witten D, Hastie T, Tibshirani R. (2017). An Introduction to Statistical Learning: With Applications in R. (Spring Texts in Atatistics) (7th Ed.). Springer.

Kalpande, S.D. and Toke, L.K. (2020). Assessment of green supply chain management practices, performance, pressure and barriers amongst Indian manufacturer to achieve sustainable development. International Journal of Productivity and Performance Management, 70(8), 2237-2257.

Kaplan, R.S. & Norton, D.P. (1996). Strategic learning & the balanced scorecard. Strategy & Leadership, 24(5), 18-24.

Khan, S., and Qian-li, D. (2017). Impact of green supply chain management practices on firms’ performance: an empirical study from the perspective of Pakistan. Environ Sci Pollut Res 24, 16829–16844.

Khan, S., Dong, Qianli., Yu, Zhang and Khan, Syed. (2017). The Impact of Green Supply Chain on Enterprise Performance: In the Perspective of China. Journal of Advanced Manufacturing Systems, 16. 263-273.

Kline, Rex B. (2016). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. (4th ed.). New York: The Guilford Press.

Krueger, N. & Carsrud, A. (1993). Entrepreneurial intentions: Applying the theory of planned behaviour. Entrepreneurship & Regional Development, 5, 315-330.

Laari, S., Töyli, J., and Ojala, L. (2018). The effect of a competitive strategy and green supply chain management on the financial and environmental performance of logistics service providers. Business Strategy and the Environment, 27(7), 872-883.

Mentzer, J. T., Flint, D. J., & Hult, T. M. (2001). Logistics service quality as a segment-customized process. Journal of Marketing, 65(4), 82-104.

Nureen, N., Sun, H., Irfan, M., Nuta, A. C., & Malik, M. (2023). Digital transformation: fresh insights to implement green supply chain management, eco-technological innovation, and collaborative capability in manufacturing sector of an emerging economy.

Environmental Science and Pollution Research, 30(32), 78168-78181.

Rao, P. (2002). Greening the supply chain: a new initiative in Southeast Asia. International Journal of Operations & Production Management, 22(6), 632-655.

Sahoo, S. and Vijayvargy, L. (2020). Green supply chain management practices and its impact on organizational performance: evidence from Indian manufacturers. Journal of Manufacturing Technology Management, 32(4), 862-886.

Soewignyo, T. I. (2020). Analysis of the Effect of Profitability, Solvability, and Dividend Policy on Banking Firm Value. Journal of Human Behavior, Development and Society, 21(1), 28–34.

Susanty, A., Sari, D.P., Rinawati, D.I. and Setiawan, L. (2019). The role of internal and external drivers for successful implementation of GSCM practices. Journal of Management in Medicine, 30(2), 391-420.

Stadtler, Hartmut and Kilger, Christoph. (2000). Supply Chain Management and Advanced Planning: Concepts

Taticchi, P. (2010). Business Performance Measurement and Management. New York: London New York.

Wahyuni, N.M. and Sara, I.M. (2020). The effect of entrepreneurial orientation variables on business performance in the SME industry context. Journal of Workplace Learning, 32(1), 35-62.

Walker, H., Di Sisto, L., and McBain, D. (2008). Drivers and barriers to environmental supply chain management practices: Lessons from the public and private sectors. Journal of Purchasing and Supply Management, 14(1), 69–85.

Yu, W., Chavez, R., Feng, M., and Wiengarten, F. (2014). Integrated green supply chain management and operational performance. Supply Chain Management: An International Journal, 19(5), 683-696.

Yuary Farradia and Abdul Talib Bon. (2021). Modeling the Green Marketing and Green Supply Chain Management in The Context of Supply Chain Risk Management Toward Sustainability.

Zhu, Q., Sarkis, J., and Lai, K.H. (2019). Choosing the right approach to green your supply chains. Modern Supply Chain Research and Application, 1(1), 54-67.