กฎหมายต้นแบบเพื่อการจัดการมลพิษในเขตควบคุมมลพิษ

บทคัดย่อ

               วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการจัดการมลพิษในเขตควบคุมมลพิษโดยศึกษาเปรียบเทียบกับการใช้มาตรการในการจัดการสิ่งแวดล้อมในเขตคุ้มครองสิ่งแวดล้อม

               จากการศึกษาพบว่า การจัดการสิ่งแวดล้อมในเขตควบคุมมลพิษและเขตคุ้มครองสิ่งแวดล้อมมีลักษณะการใช้เครื่องมือทางกฎหมายที่แตกต่างกัน ซึ่งการจัดการสิ่งแวดล้อมในเขตคุ้มครองสิ่งแวดล้อมนั้นกำหนดให้มีมาตรการตามกฎกระทรวงออกโดยกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมโดยมีเป้าหมายเพื่อกำหนดสิทธิและหน้าที่ของประชาชนในการควบคุมและใช้พื้นที่ และยังมีมาตรการทางแพ่งและทางอาญาลงโทษแก่ผู้ไม่ปฏิบัติตามกฎกระทรวง นอกจากนั้นยังมีโทษตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 มาตรา 99, 100 อีกด้วย แต่เมื่อพิจารณาการจัดการสิ่งแวดล้อมในเขตควบคุมมลพิษเป็นไปตามแผนปฏิบัติการเพื่อลดและขจัดมลพิษในเขตควบคุมมลพิษซึ่งจัดทำโดยเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นร่วมกับการจัดการของผู้ว่าราชการจังหวัดเพื่อเสนอต่อคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติให้ความเห็นชอบ เห็นว่ามาตรการตามแผนปฏิบัติการเพื่อลดและขจัดมลพิษในเขตควบคุมมลพิษนั้นมีเป้าหมายและมุ่งเน้นเพื่อการจัดการด้านงบประมาณในการเสนอเพื่อก่อสร้างโครงการถ้าเห็นว่ามีความจำเป็นโดยพิจารณาจากแหล่งกำเนิดมลพิษเป็นหลัก เช่น ถ้าสำรวจแหล่งกำเนิดมลพิษแล้วพบว่าเกิดจากการใช้น้ำของชุมชน โรงแรม หรืออพาร์ทเม้นท์ที่รวมกันอยู่จำนวนมากก็จะก่อให้เกิดปัญหามลพิษน้ำเสียจึงมีความจำเป็นต้องสร้างบ่อบำบัดน้ำเสียรวมดังกรณีบ่อบำบัดน้ำเสียรวมเมืองพัทยา เป็นต้น ดังนั้นจึงเห็นว่าแผนปฏิบัติการเพื่อลดและขจัดมลพิษในเขตควบคุมมลพิษนั้นไม่สามารถแก้ไขปัญหามลพิษในเขตควบคุมมลพิษได้อย่างมีประสิทธิภาพ

               จากการศึกษาขอเสนอแนะว่า เห็นควรให้ยกร่างกฎหมายจากแผนปฏิบัติการให้เป็นกฎหมายในลักษณะกฎกระทรวงเช่นเดียวกับเขตคุ้มครองสิ่งแวดล้อม เมื่อมีผู้ฝ่าฝืนกฎกระทรวงก็จะได้รับบทลงโทษตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 มาตรา 99 และมาตรา 100 โดยมีสาระสำคัญของกฎหมายอย่างน้อยต้องบัญญัติในเรื่องหลักเกณฑ์การประกาศ สิทธิและหน้าที่ของประชาชน การใช้และการควบคุมการใช้พื้นที่ หลักเกณฑ์การยกเลิกเขตควบคุมมลพิษ และบทกำหนดโทษกรณีผู้ฝ่าฝืน ก็จะทำให้การแก้ไขปัญหามลพิษเป็นรูปธรรมและมีสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น