การรักษาอาชีพเกษตรของชุมชนที่อยู่ในสภาพแวดล้อมอุตสาหกรรม โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวทางของการพัฒนาอาชีพการเกษตรแบบครบ Value chain ของชุมชนที่อยู่ในสภาพแวดล้อมอุตสาหกรรม: กรณีศึกษาตำบลหนองรี อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรีโดยได้ออกแบบงานวิจัยและวิธีการวิจัย (Research design and method) เป็นวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) ผลการวิจัย พบว่า สรุประบบ Value chain เพื่อขยายแนวคิดไปยังชุมชนอุตสาหกรรม ได้ดังนี้ 1) กิจกรรมต้นน้ำ ได้แก่ 1.1) กำหนดพื้นที่ชุมชนที่จะทำการศึกษาวิจัย โดยการศึกษาศักยภาพของพื้นที่ และการพัฒนาต่อยอด 1.2) สำรวจหาผู้ที่สนใจเข้าร่วมดำเนินกิจกรรม 1.3) ฝึกอบรมให้ความรู้ 1.4) กำหนดกิจกรรมการดำเนินงาน 1.5) กำหนดกติกา คุณภาพมาตรฐาน ในการผลิตและจำหน่าย 1.6) กำหนดชนิด และราคาสินค้าที่จะผลิตและจำหน่าย 1.7) กำหนดแหล่งตลาด วันเวลาและสถานที่ที่จะจำหน่าย 2) กิจกรรมกลางน้ำ ได้แก่ 2.1) เกษตรกรผลิตสินค้าตามกติกาและความต้องการของตลาด ที่ได้ทำการตกลงไว้ 2.2) บรรจุปริมาณสินค้า และตั้งราคาสินค้าเป็นมาตรฐานเดียวกันทั้งชุมชน 2.3) ออกแบบตราสินค้าให้เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน โดยใช้ชื่อ “รักษ์เกษตรหนองรี” 2.4) พัฒนาบรรจุภัณฑ์ และเลือกใช้ให้เหมาะสมกับสินค้าแต่ละชนิด 2.5) บันทึกผลการปลูกพืช ผลิตและจำหน่ายสินค้า 2.6) จัดทำบัญชีครัวเรือน (รายรับ-รายจ่าย) 3) กิจกรรมปลายน้ำ ได้แก่ 3.1) นำสินค้าไปจำหน่ายที่บริษัทต่างๆ ตามปฏิทินการจำหน่ายสินค้า โดยฝ่าย CSR ของนิคมอุสาหกรรมอมตะฯ เป็นผู้กำหนด และปัจจุบันยังทำการขายอย่างต่อเนื่อง 3.2) รับคำแนะนำจากลูกค้าในด้านปริมาณ คุณภาพ และรสชาติ มาทำการปรับปรุงและพัฒนาสินค้า 3.3) ผู้แทนชุมชนมีส่วนร่วมในการประชุมแสดงความคิดเห็น นำเสนอปัญหาอุปสรรค และหาวิธีการแก้ไข 3.4) มีการเพิ่มช่องทางการสั่งซื้อสินค้าตามความต้องการของลูกค้า 3.5) มีการประกาศเพื่อสร้างการรับรู้ เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ การดำเนินกิจกรรม และการจำหน่ายสินค้าของชุมชน ให้เป็นที่รู้จัก